بسیاری از عراقی ها علی سیستانی، روحانی عالی رتبه شیعه را ستون ثبات در یک زمان آشفته می دانند و وی را یک «سوپاپ اطمینان» می دانند که می تواند ثبات را بازگرداند و اقتدار کشور را تقویت کند.

به گفته کارشناسان، راهنمایی و مشاوره ای که وی به دولت و جناح های سیاسی ارائه می دهد از اصلاحات و برقراری تعادل در فرایندهای سیاسی پشتیبانی می کند.

عصام الفیلی، مدرس علوم سیاسی دانشگاه المستنصریه به دیارنا گفت، سیستانی «یک انسان استثنایی در یک دوره دشوار و استثنایی در تاریخ کشور است.»

وی گفت که آیت الله العظمی حضور اطمینان بخشی دارد، چون او میانه روست و با صرف نظر از وابستگی های فرقه ای و قومی، همه عراقی ها را می پذیرد.

الفيلی گفت، وی همیشه اصرار کرده است «همه باید تحت قانونی زندگی کنند كه از حقوق شهروندی محافظت کند و به مردم اجازه دهد آرزوهای خود را بدون هرگونه تبعیضی تحقق بخشند.»

الفیلی افزود، مواضع سیستانی از احساس وظیفه ملی نشأت می گیرد و به طور کلی متعادل و با عقلانیت و خرد همراه است.

الفیلی گفت، به عنوان مثال، او از اعتراضات مردمی كه یک سال پیش آغاز شد حمایت کرد و از معترضین و درخواست های قانونی آنها برای اصلاح حمایت کرد.

وی به طور قاطع دخالت های منطقه ای و خارجی در امور عراق را رد می کند چون هرگونه مداخله، همانطور که وی می بیند، سایه ای تاریک بر روند سیاسی می افکند و کشور را به صحنه درگیری تبدیل می کند.

الفیلی گفت، دیدگاه سیستانی مبتنی بر «اهمیت تأسیس یک عراق مستقل است که امور خود را مدیریت کند و تحت فشارها و برنامه هایی قرار نگیرد که اولویت های ملی آن را تضعیف کنند.»

رد مداخلات خارجی

جاسم البخاتی، نماینده عراق اظهار داشت که سیستانی در بسیاری از سخنرانی ها و اظهاراتش، با رد مداخلات خارجی، بر «استقلال، عدم وابستگی و قدرت تصمیم گیری» عراق تأکید کرده است.

او به دیارنا گفت که سیستانی از خواسته مردم برای برگزاری انتخابات عادلانه و زودهنگام که به ایجاد دموکراسی، ثبات و رفاه کمک کند، حمایت کرده است.

وی گفت: «در حال حاضر، این مرجع دینی از تلاش دولت برای دستیابی به این خواسته مردمی پس از صدور قانون جدید [انتخابات] و تشکیل کمیسیون جدید برای سازماندهی روند انتخابات، حمایت می کند.»

البخاتی افزود، مرجعیت همچنین از تلاش های دولت برای حفظ وحدت عراق در برابر خطراتی که ساختار اجتماعی این کشور و امنیت شهروندان آن را تهدید می کند، پشتیبانی می کند.

او گفت، این از آنجا آشکار بود که پس از اشغال یک سوم خاک کشور توسط داعش در سال ۱۳۹۳، سیستانی در فتوایی مردم را برای جنگ علیه این گروه بسیج کرد.

وی همچنین به مشارکت سیستانی در حمایت از مناطق آزاد شده از داعش، خانواده های آواره و قربانیان خشونت، ارائه کمک و اطمینان از دریافت این کمک ها اشاره کرد.

«وفاداری به وطن»

غازی فیصل حسین، مشاور مرکز مطالعات استراتژیک عراق، گفت که فتوای سیستانی برای مبارزه با داعش «یک حرکت ملی برای حمایت از نیروهای مسلح عراق در مقابله با تروریسم» بود.

او به دیارنا گفت که این فراخوانی برای ایجاد گروه های مسلح فرا قانونی نبود.

چهار عدد از جناح هایی که در پاسخ به این فتوا تشکیل شدند وابسته به مرجعیت دینی در نجف بودند که شامل گروه های لواء انصار المرجعيه، لواء علی الاکبر، لشکر رزمی العباس و لشکر رزمی امام علی بود.

حسین گفت که در اسفند ماه، این جناح ها تصمیم گرفتند به نیروهای امنیتی عراق بپیوندند اقدامی که نشان از بروز اختلاف بین آنها و جناح های نیروهای بسیج مردمی وفادار به ایران، معروف به گروه های وفادار، داشت.

وی گفت، زمانی که جناح های مرجعیت (مرجع دینی) تصمیم خود را اعلام می کردند، به سلطه گروه های ایرانی بر نیروهای بسیج مردمی اشاره کرده بودند.

به گفته او، تصمیم جناح های مرجعی برای پیوستن به صفوف نیروهای عراقی اساساً به دلیل تمایل آنها برای فاصله گرفتن از جناحهای وفادار بود که آشکارا وفاداری خود را به ایران اعلام کردند.

حسین گفت، برخلاف شبه نظامیان وفادار، موضع سیستانی «وفاداری به میهن و دفاع از منافع آن» است.

حتی مقتدی صدر روحانی مردمی عراقی نیز در ماه های گذشته ادامه حملات و ترورهای شبه نظامیان وفادار در عراق را محکوم کرده و خواستار حمایت صلح آمیز دولت عراق شده است.

صدر در بیانیه ۲ مهر خطاب به نیروهای بسیج مردمی، از آنها خواست تا برای محکوم کردن اقدامات «برخی از جناحهای نیروهای بسیج مردمی» که تنها به ضرر عراق است، اقدامات بیشتری انجام دهند.