گرچه داعش از کل قلمرو عراق که زمانی تحت کنترلش بود بیرون رانده شده است، سرنوشت صدها زن و کودک ایزدی که در جریان هجوم این گروه به شهر سنجار در سال ۲۰۱۴ ربوده شده بودند هنوز نامعلوم است.
مقامهای بغداد و اربیل از طریق دفتر امور ربودهشدگان ایزدی در تلاش برای کسب اطلاع از وضعیت قربانیان ایزدی داعش بودهاند.
حسین القائدی، مدیر دفتر امور ربودهشدگان ایزدی، در مصاحبهای که اخیراً پیرامون پیشرفت کار صورت گرفته بود به دیارنا گفت آشنایان و خانوادههای این قربانیان امید خود را از دست ندادهاند.
او گفت این دفتر تلاشهای خود برای تحقیق و تجسس را با کمک مستمر ائتلاف بینالمللی، نهادهای بینالمللی و آژانسهای سازمان ملل متحد ادامه میدهد.
او گفت با اینکه هنوز وضعیت تعداد زیادی از ربوده شدگان باید مشخص شود، این تلاشها منجر به آزادی بعضی از زنان ربوده شده به دست داعش شده است.
دیارنا: تلاشها برای تحقیق و تجسس در چه وضعیتی است؟
حسین القائدی: ما در حال حاضر کار تحقیق و تجسس در مورد قربانیان ربودهشده توسط تروریستهای داعش را ادامه میدهیم و چند روز پیش توانستیم یک زن ایزدی را که در سال ۲۰۱۴ وقتی دختربچهای بیش نبود توسط داعش ربوده شده بود آزاد کنیم.
او در اردوگاه الهول در سوریه پیدا شد.
پیشرفتمان خوب است اما این پیشرفت با منابع محدودی حاصل شده است. از جمله حمایتهایی که دریافت کردهایم از جانب ائتلاف بینالمللی به رهبری ایالات متحده آمریکا و دولت منطقهای کردنشین بوده است.
دیارنا: آیا آمار به روز در مورد شمار قربانیان ربوده شده و آزاد شده دارید؟
القائدی: بله قطعاً، ارقام دائماً به روزرسانی میشود و شمار کل قربانیان ربودهشده به دست تروریستهای داعش در حدود ۶٫۴۰۰ نفر است، که همگی به ایزدیان تعلق دارند به جز ۱۵ نفر که مسیحی هستند.
ما از زمان تأسیس این دفتر توانستهایم ۳٫۵۳۲ نفر شامل ۳۳۹ مرد و ۱۱۹۹ زن و کودک را نجات بدهیم. کار سخت و خطرناکی بود اما ایمانی که به آرمان مشترک خود داشتیم کار را برایمان به مراتب آسانتر کرد.
هنوز بالغ بر ۱٫۹۰۰ تن دیگر مفقودند. جستجوی ما روشن کرد بعضی از آنها در مناطقی مانند موصل هستند که قبلاً تحت تصرف داعش بوده است و بعضی دیگر هنوز در میان خانوادههای داعش در اردوگاه الهول به سر میبرند.
امیدواریم دولت عراق تکنیکهای جدیدی نظیر آزمایش دیانای در اختیارمان قرار دهد تا بتوانیم ربودهشدگان و مفقودین بیشتری را شناسایی کنیم، خصوصاً کسانی که در دوران کودکی خود ربوده شدهاند. کسی نمیداند این افراد اکنون چه شکلی هستند چرا که بزرگ تر شدهاند.
دیارنا: آیا خبری از گورهای دستهجمعی داعش در سنجار دارید؟
القائدی: بیش از ۸۰ گور دستهجمعی ایزدیان در سنجار پیدا شده است. بعضی از اینها نبش قبر شده اما اکثرشان هنوز نشده است. نمیدانیم اجساد ایزدیها در این گورها هست یا نه اما انتظارش را داریم، اکثرشان مردان ایزدیای هستند که در زمان تهاجم داعش به سنجار کشته شدند.
امیدواریم بتوانیم پرونده را ببندیم و یاد قربانیان پیداشده در آنجا را گرامی داریم و این موضوع را در زمره یکی از جرایم نسلکشی که تروریستهای داعش علیه اعضای جامعه ایزدیان انجام دادهاند قرار دهیم.
دیارنا: چرا با اینکه سنجار آزاد شده است، هنوز این همه ایزدی بیرون از این شهر ماندهاند؟
القائدی: حقیقت این است که بیش از ۸۰ درصد ایزدیها در اردوگاههای آوارگان دهوک، اربیل و سلیمانیه زندگی میکنند و حدود شش سال به دلایل مختلف آنجا بودهاند، که دلیل عمده آن حضور شبهنظامیان مسلح فراری و غیرقانونی است که جلوی بازگشت این افراد به سنجار را میگیرد.
سنجار به سنگر گروههای مسلحی تبدیل شده است که از تصمیمات دولت عراق نافرمانی می کنند.
علاوه بر این، مناطق ایزدیان مورد هجوم داعش هنوز بازسازی نشده و بسیاری از خانهها هنوز تله انفجاری دارد و از مواد منفجره پاکسازی نشده و بعضی از آنها تخریب شده است. ایزدیها از لحاظ روانشناسی هم آماده بازگشت به زندگی سابق خود و ادغام مجدد در جامعه نیستند و هیچ کار توانبخشی برایشان انجام نشده است.
دیارنا: آیا برنامههایی برای کمک به قربانیان بازمانده وجود دارد؟
القائدی: بله، دولت منطقه کردنشین در حال اجرای برنامه گستردهای است و ایالات متحده آمریکا هم از طریق سفارت خود در بغداد همین برنامه را دارد. سازمان ملل متحد هم مشارکت و کمک میکند تا بازماندگان بتوانند بر ضربات روحی ای که دیدهاند فائق بیایند.
از جمله تلاشهای دیگر میتوان به طرح دولت آلمان اشاره کرد که چندی پیش اجرا شد و از طریق آن ۱٫۰۰۰ نفر برای درمان پذیرش شدند.