مسئولان عراقی در روز 15 مارس کار نبش نخستین گور دسته جمعی ایزدی های کشته شد بوسیله داعش را در روستای کوجو درجنوب سنجار در استان نینوا آغاز کردند.
بستگان کشته شدگان درحالی که کارشناسان از بنیاد شهیدان، یک مؤسسه دولتی عراقی کارشان را آغاز کردند می گریستند.
عوامل داعش صدها تن از مردان جوان و زنان و مردان سالمند را زمانی که در اوت 2014 به سنجار حمله کردند کشته و آنها را در حدود 70 گور دسته جمعی دفن کردند.
آنها همچنین زنان جوان ایزدی را ربوده و به بردگی گرفتند.
یک مراسم رسمی برای بزرگداشت آغاز کار نبش قبر برگزار شد که اعضای خانواده های قربانیان، مسئولان از دولت عراق و منطقه کُردنشین و نمایندگان سازمانهای بین المللی درآن حاضر شدند.
کریم خان، وکیل حقوق بشر از بریتانیا بود که ریاست گروه بین المللی موظف به تحقیق درجنایتهای داعش را برعهده داشت.
کشتار انبوه در کوجو
حسو هورمی، رئیس مؤسسه ایزدی ها در هلند گفت: «پس از آن که تروریستها روستای کوجو را در روز 15 اوت 2014 تسخیر کردند، آنجا شاهد بدترین قتل عام علیه مردم ایزدی بود.»
او به دیارنا گفت که درحدود 1250 تن در روستا زندگی می کردند و براساس اطلاعات روستا درحدود 400 تن از مردان کشته شدند درحالی که زنان و بچه ها به اسارت گرفته شدند.
او گفت: «تنها 19 تن از ایزدی ها ازحمله داعش به این روستا باقی ماندند.»
او گفت که درحدود 70 گور دسته جمعی از قربانیان ایزدی درجمع وجود دارد «که 13 گور فقط در کوجو قرار دارد» و اشاره کرد که «تلاشهای جدی برای نبش گورهای ایزدی ها درحال انجام است تا میزان فاجعه انگیز این حادثه غمبار برای جهان شناخته شود.»
او گفت که سازمان ملل متحد به شکل فعال در تلاش برای گشایش گور دسته جمعی و بیرون آوردن بقایا شرکت دارد و «در دشوارترین مراحل آزمایش دی ان آ از بقایا برای شناسایی قربانیان کمک فراهم می کند.»
ثبت فرایند ها
فاضل الغراوی که در کمیسیون عالی و مستقل حقوق بشر خدمت می کند گفت که مسئولان عراقی خواهان آغاز فرایند نبش گورها در حضور گروه بین المللی هستند تا شواهد ثبت شود.
او به دیارنا گفت که گروه بین المللی به ثبت و نظارت براین فرایند مشغول است و گزارش خودش را به سیستم دادگاهی ارائه خواهد کرد و اشاره نمود که این شواهد جنایی است که می تواند برای محاکمه عاملان مورد استفاده قرارگیرد.
او گفت که گورهای دسته جمعی جزو «مهمترین قطعات شواهد وحشگیری این گروه و جنایتهای پلیدی است که در عراق انجام داده است.»
الغراوی گفت که دولت عراق حمایت از خانواده های قربانیان از جمله اعضای جامعه ایزدی در منطقه سنجار استان نینوا را دراولویت خودش قرارداده است.
او گفت که دولت برای اختصاص دادن غرامتهای مالی، بازسازی هرها و روستاها و بازگردان آواره شدگان به خانه هایشان مشغول کار است اما نسبت به خطوط قرمز مراحل اداری که مانع تأمین این خدمات شده است ابراز نارضایتی کرد.
هیچ کدام ازخانواده های ایزدی بدون آسیب نماند
کجی آمو، یکی از اعضای باقی مانده قتل عام سال 2014 گفت که درجنایتهای داعش هیچ کدام از اعضای فرقه ایزدی بدون آسیب نماند «زیرا حتی یکی از اعضای خانواده ایزدی فردی را ندارد که مفقود نشده باشد و اینکه انتظار می رود دراین گورها یافت شود.»
آمور یکی از صدها تن از مردانی بود که داعش قصد داشت درزمان تصرف سنجار آنها را اعدام کند اما او وچند تن دیگر توانستند بگریزند.
او به دیارنا گفت: «بعضی از خانواده ها به طور کامل نابود شدند و هیچ فردی ازآنها نماند درحالی که درسایر خانواده ها تنها یک یا دو عضو نجات یافتند.»
او گفت که رنج این مردم «امروز شدیدتر و بیشتر شده است زیرا درانتظارند تا اعضای خانواده دفن شده شان بوسیله داعش را بیابند.»
سرهنگ حسام الحمدانی مدیر دفاع مدنی نینوا گفت که پس از تکمیل فرایند نبش گور، بقایا به منظور شناسایی به بخش پزشکی قانونی اداره بهداشت نینوا برده می شود.»
او به دیارنا گفت که بقایا سپس به خانواده ها بازگردانده می شود تا براساس مراسم و سنتهای مذهبی دفن شود.