وەزارەتی رۆشنبیری عێراق ئامادەکاریدەکات بۆ دەستپێکردنی پرۆژەیەکی نوێ کە هەوڵی رووبەڕووبوونەوەی ئایدۆلۆژیای توندڕەوی دەدات لە ئاستی کلتوریدا، بە یارمەتی و بەشداریی زنجیرەیەك لایه‌نی هاوبەشی ناحکومی.

لە 22 ئایار، وەزیری رۆشنبیری، عەبدولئەمیر هەمەدانی لەگەڵ نوێنەرانی یەکێتیەکان و رێکخراوە رۆشنبیری و میدیاییەکان کۆبووه‌وە بۆ نیشاندانی پرۆژەیەك و پلانێك بۆ جێبەجێکردنی لەنێو خەڵکدا.

بەڕێوبەری ناوەندی عێراقی بۆ گەشەپێدانی میدیا، عەدنان سیراج کە بەشداربوو له‌ کۆبوونەوە سەرەتاییەکەدا، وتی پرۆژەکە هەوڵی تاوتوێکردنی "هەموو بیرۆکە رووخێنەرە تیرۆریستییەکانی هەیە لە هەوڵێکدا بۆ پاککردنەوەی کۆمەڵگە لەو جۆرە بیرکردنەوەیە".

بە دیارونای وت: "لەڕێی ئەم پرۆژەیەوە، وەزارەت دەیه‌وێت کۆمەڵگە و نەوەکانی داهاتوو بپارێزێت لە هەڕەشەی ئەم بیرۆکانە."

وتی پرۆژەکە بەرنامەی دوورمەودای تێدایە و رێکخراوی دەوڵەتی و ناحکومی، میدیا و قەوارەکانی دیکە لەخۆدەگرێت.

وتیشی: "دەبێت هەمووان بەشداری بکەن و دەسەڵاتێکی نیشتمانی هەیە بۆ شەڕکردن دژی توندڕەوی."

سیراج وتی: "ئەو بەرنامە و پلانانە لەئێستادا کاریان لەسەردەکرێت و کۆبوونەوە و وێرکشۆپی بچوکی دیکە ئەنجامدەدرێت بۆ پڕکردنەوەی تەواوی رەهەندەکانی پرۆژەکە." ئاماژەیکرد بەوەی ئەمە پاڵپشتییەکی بەهێز ده‌كرێت له‌لایه‌ن حکومەته‌وه‌.

وتیشی تەرکیزی سەرەکی لەسەر فیلمی بەڵگەنامەیی و فیستیڤاڵی شانۆییە، لەگەڵ رێکخستنی چالاکی کلتوری و نمایشگای کتێب و وێنەگری.

سیراج وتی ئامانجی هەرە سەرەکی تیشکخستنە سەر ئەوەیە چۆن ئایدۆلۆژیای توندڕەوی لە ئیسلام لادەدات و بۆ روونکردنەوەی کاریگەرییه‌ کارەساتباره‌كانی لەسەر کۆمەڵگەکان.

وتی کارکردنیش بەردەوامە لەسەر ێکخستنی هەڵمەتی بەرزکردنەوەی هۆشیاری و پەروەردەیی لە خوێندنگەکان و بواره‌ گشتیەکاندا و بڵاوکردنەوەی پۆستەر و نامیلکە کە سەرکۆنەی توندڕەوی ده‌كه‌ن و تەونی کۆمەڵایەتی بەهێزده‌كه‌ن.

شەڕێکی سه‌رتاسه‌ری

سکرتێری گشتی یەکێتی نوسەرانی عێراق، ئیبراهیم خەیات بە دیارونای وت: "شکستهێنانی سەربازی بە تیرۆریزم کۆتایی هێڵەکە نیە."

وتی گەورەترین ئاستەنگ لەكاتی دەرکردنی داعشەوە "ئه‌وه‌یه‌ چۆن رێگری بكرێت لەوەی تیرۆریستان دووبارە ریشه‌دابكوتنه‌وه‌ لەنێو کۆمەڵگەداو بۆ جاری دووه‌م گوژمێك به‌خۆیان بده‌ن به‌ پێكهێنانی بنکەی جەماوەری".

خەیات وتی یەکێتی نوسەران پێشتر نەخشەڕێگەیەکی خستبووەڕوو بۆ دوای داعش و چەندین کۆنفرانس و کۆڕی لەمڕووەوە رێکخستووە.

وتی کاردەکات بۆ جێکردنەوەی بیرۆکە و پرۆژەکانی بۆ نێو پرۆژە چڕوپڕەکەی کە وەزارەتی رۆشنبیری پلانی هەیە بەگەڕی بخات.

وتیشی: "پلانەکانمان بڵاوکردنەوەی ئاشتی و خۆشەویستییە لەجیاتی رقوكینه‌ و توندوتیژی و ده‌مارگیری."

هه‌روه‌ها وتی ئەمە "گەشەدان بە چەند چالاکییەکی کلتوری لەخۆدەگرێت بۆ بەهێزکردنی یەکێتی کۆمەڵایەتی بە فرەیی خۆیەوە و بۆ تەرکیز خستنە سەر ئەوەی هەموومان یەك چارەنوسمان هەیە و دەبێت ئەزمونی دیموکراتی خۆمان بەهێزبکەین".

خەیات تێبینی ئەوەی کرد: "رووبەڕووبوونەوەی بیری توندڕەوی ئەرکێکی سەختە."

وتیشی: "بۆ ئەوەی سەرکەوتوو بێت، پێویستمان بەوەیە نەك تەنیا تەرکیزی هەوڵەکانمان بخەینە سەر لایه‌نه‌ کلتورییه‌كان، بەڵکو کارکردنیش بۆ باشترکردنی ئەدای حکومی لەسه‌ر ئاستی خزمەتگوزاری و قه‌ڵاچۆكردنی هەژاری و نەخوێندەواری و گەندەڵی."

وتی هەوڵەکان بۆ ریشەکێشکردنی توندڕەوی "شەڕێکی چڕوپڕی کلتوری و کۆمەڵایەتی و ئابورییە کە پێویستی بە خستنەگەڕی تەواوی سەرچاوەکانمانە بۆ بەدەستهێنانی سەرکەوتن"، داوای لە تەواوی قەوارەکانیش کرد پێکەوە کاربکەن بۆ ئەم مەبەستە.

پاراستنی لاوان و کەمینەکان

بەرپرسی میدیا لە تۆڕی کۆمەڵگەی مەدەنی لە نەینەوا، موهەنەد ئەومەری بە دیارونای وت رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی ماوەی چەند ساڵێكە کاردەکەن بۆ رووبەڕووبوونەوەی بیری توندڕەوی.

وتی: "چەندین وێرکشۆپ و هەڵمەتی هۆشیاری رێکخراون بۆ دانیشتوانی موسڵ و شارەکانی دیکەی نەینەوا و پرۆژەی بەردەواممان هەیە بۆ كردنه‌ ئامانجی لاوان و کەمینەکان بۆ شەڕکردن دژی چەمك و بیرکردنەوەی لادەرانە."

ئەومەری داوای لە حکومەت کرد پاڵپشتی ئەم چالاکییانە بکات و ئاراسته‌ی هەوڵەکانی چاودێری و چاکسازی دەروونی بۆ ئەو منداڵانە رێکبخات کە لە کەمپەکانی ئاوارەییدا دەژین.

وتی: "دەبێت دەستبەجێ ئەم منداڵانە لە ئامێز بگرین و گرنگییان پێبدەین تا بیرۆکەی تیرۆریستی و توندڕەوی نەچنە نێو مێشکیانەوە."