عبدالعزیز الحسن پس از فرار از جنگ در شمال غربی سوریه نمی خواست در یک اردوگاه پر جمعیت زندگی کند، بنا بر این خانواده اش در ویرانه های یک معبد رومی چادر زدند.

وی به همراه همسر و سه فرزندش در میان تقریباً یک میلیون سوری هستند که زمستان گذشته در حمله ای که با پشتیبانی روسیه به آخرین سنگر مخالفان سوری در ادلب انجام شد، از خانه های خود فرار کردند.

آنها اکنون در میان ده ها سوری آواره شده از جنگ هستند که در میان ویرانه های چند قرن پیش رومی و روم شرقی در مکان باستانی باقرحا، در نزدیکی مرز ترکیه، که در فهرست یونسکو ثبت شده، ساکن شده اند.

الحسن و خانواده اش در میان سه دیوار بازمانده از یک معبد قرن دوم متعلق به خدای یونانی زئوس، در محلی با ستونهای شکسته و پخش شده و یک پایه ستون، یک چادر تونلی شکل برپا کرده اند.

پشت چادرشان، لباس های شسته شده بر روی طنابی که از میان دیوارهای باستانی عبور می کرد، آویزان بود. صفحات خورشیدی بر روی سنگ هایی با قدمت صدها سال، زیر نور آفتاب، در نزدیکی یک دیگ سیاه شده بر روی اجاق چوب کوچک، قرار گرفته اند.

الحسن می گوید این مکان گزینه ای به مراتب بهتر از زندگی در یکی از چندین اردوگاه غیر رسمی آوارگان است که در امتداد مرز به وجود آمده اند، به ویژه در میان بیماری همه گیر ویروس کرونا.

این مرد میانسال با ریش جو گندمی گفت: «من اینجا را به دور از مکان های شلوغ و افرادی که مملو از بیماری هستند، برای فراهم کردن آرامش خاطر انتخاب کردم.»

مارها و عقرب ها

سوریه مملو از مکان های باستانی است، از معابد رومی و قلعه های صلیبی گرفته تا کاروانسرا های دوره عثمانی.

بسیاری از این اماکن در طی درگیری های نه ساله، که منجر به کشته شدن بیش از ۳۸۰ هزار نفر و آواره شدن میلیون ها نفر شده است، آسیب دیده، بمباران شده یا غارت شده اند.

به گفته نهاد فرهنگی سازمان ملل، ۴۰ روستا در شمال غربی سوریه در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند که قدمتشان به قرون اول تا هفتم باز می گردد و اطلاعاتی در مورد نحوه «زندگی روستایی در اواخر دوران باستان و دوره بیزانس» ارائه می دهند.

طبق تارنمای یونسکو، این منطقه شامل بقایای معابد و کلیساها می شود و «گذار از دنیای بت پرستی باستان امپراتوری روم به دوران مسیحیت در زمان بیزانس» را نشان می دهد.

مورخان می گویند معبد زئوس پوموس تقریباً دو هزار سال پیش در منطقه در منطقه وسیعی در باقرحا ساخته شده بود. بعدها تولید روغن زیتون باعث رونق تجاری این منطقه شد.

مأمون عبدالکریم، رئیس سازمان آثار باستانی سوریه، گفت که باقرحا به دلیل ساختمان های کاملاً محافظت شده اش از جمله دو کلیسای متعلق به قرن ششم یک منطقه استثنایی بود.

اما با وجود تمام سازه های عظیمش، الحسن می گوید زندگی در چنین مکانی مشکلاتی هم دارد، از جمله مسیر طولانی که فرزندانش برای رفتن به مدرسه روستا باید با پای پیاده طی کنند.

وی همچنین گفت که این منطقه مملو از مارها و حشرات سمی است.

او گفت: «دو روز پیش، نزدیک دهانه چادر، یک مار افعی را کشتم. و یک روز در میان باید عقرب بکشیم.»

«اما هنوز جایی بهتر از اینجا پیدا نکرده ایم.»

«کجا می توانیم برویم؟»

صالح جاور، برادر زن الحسن و ۱۲ فرزندش نیز پس از فرار از بمباران زمستان سال گذشته که منجر به کشته شدن همسر و یک پسرش شد، ویرانه های باستانی باقرحا را به عنوان خانه جدید خود برگزیده اند.

وی افزود: «این مکان از ازدحام و سر و صدا دور است.» جاور گفت که او هم از دیدن جمعیتی که در نزدیکی اردوگاه ها زندگی می کنند، متعجب شده بود.

خانواده الحسن و خانواده جاور در طی حمله نیروهای رژیم که از آذر تا اسفند سال گذشته به طول انجامید از خانه های خود در جنوب استان ادلب که تحت نظارت ائتلاف تندرو، تحریر الشام است، فرار کرده اند.

با وجود توافق آتش بسی که با وساطت ترکیه و روسیه به عنوان متحد رژیم سوریه، در اسفند ماه، کمتر از یک چهارم (آوارگان) بازگشته اند و بمباران شهر ادلب و شهرهای اطراف آن همچنان ادامه دارد.

چهار کودک در میان هفت غیرنظامی بودند که در بمباران ادلب توسط رژیم سوریه در تاریخ ۱۴ آبان کشته شدند.

مقامات محلی از خانواده های ساکن در محوطه باقرحا خواسته اند که آنجا را ترک کنند، اما آنها از قبول این درخواست تا زمانی که سرپناه جایگزینی برای آنها فراهم شود، سر باز زده اند.

جاور که تمایلی به جابجا کردن دوباره خانواده در آغاز فصل زمستان بارانی نداشت، گفت: «ما به این مکان عادت کرده ایم.»

«دیگر کجا می توانیم برویم؟»