این دیده بان تسلیحات شیمیایی جهان در حال تحقیق پیرامون بیش از 20 فقره گزارش از کاربرد ادعا شده سلاح های سمی در سوریه از ماه اوت تا کنون است ازجمله یک حمله به حلب که طی آن کنشگران مدعی هستند که رژیم سوریه از تسلیحات شیمیایی استفاده کرده است.

احمد اوزومکو مدیر کل سازمان منع کاربرد سلاح های شیمیایی (او پی سی دبلیو) در یک خبر «بی نهایت نگران کننده» دیگردرهفته گذشته گفت که کارشناسان این سازمان باور دارند که احتمال دارد خود «دولت اسلامی عراق وشام» (داعش) تولید کننده گازخردل به کار رفته در حمله ها در سوریه و عراق بوده باشد.

در روز جمعه شورای امنیت سازمان ملل متحد دستور کار هیئت مشترک سازمان ملل و سازمان منع کاربرد سلاح های شیمیایی را به مدت یکسال دیگر تمدید کرد تا امکان تحقیق پیرامون حمله های شیمیایی که در امسال درسوریه گزارش شده است فراهم شود.

اوزومکو گفت که از روز 1 اوت اتهامهای تازه ای از هر دو طرف، رژیم سوریه و مخالفان درمورد «کاربرد گاز کلر و مواد نامعلوم در حلب و دربخشهای شمالی سوریه» مانند ادلب ظاهر شد.

این هیئت که بوسیله سازمان ملل متحد ایجاد شد، به عنوان مکانیزم بازرسی مشترک (جیم) شناخته می شود که در خلال یک بررسی یکساله تعیین کرد که نیروهای رژیم سوریه سه فقره حمله با گاز کلر را علیه روستاهای در سالهای 2014 و 2015 اجرا کرده اند.

این هیئت همچنین دریافت که داعش مسئول یک حمله با گاز خردل در سوریه در ماه اوت 2015 بوده است.

اوزومکو گفت که نمونه های گاز خردل از حمله ها در سوریه و عراق بوسیله آزمایشگاه های سازمان منع کاربردسلاح های شیمیایی در هلند بررسی شد و «یافته ها حاکی از این دارد که احتمال دارد این مواد بوسیله خود داعش تولید شده باشد.»

حمله حلب

کنشگران محلی که به دنبال حمله ششم سپتامبر در محله السکاری حلب با دیارنا سخن گفتند ادعا کردند که رژیم سوریه ازجنگ افزارهای شیمیایی استفاده کرده است که به ظن آنها حاوی کلر بود.

آنها گفتند که گاز سمی در بمبهای بشکه ای فرو ریخته شده از بالگردهای نظامی برسر محله های مسکونی وجود داشت که تحت حمله های شدید هوایی بوده است.

نورالدین الجمال، داوطلب یک بیمارستان میدانی، گفت که در پی این حمله «شمار زیادی از ساکنین از نشانه های گوناگونی که مشابه نشانه های مسمومیت با گازهای سمی است، شکایت می کردند.»

او به دیارنا گفت که این نشانه ها شامل سرخی چشم، درد شدید، مشکلات تنفسی و تنگی نفس و همچنین سرفه شدید و استفراغ است.

او گفت: «در حالی که بشکه ها در نزدیکی پناهگاهی که ساکنین این محله برای فرار از بمباران در آن پناه گرفته بودند منفجر می شد»، بیش از 100 غیرنظامی ازجمله شمار زیادی از زنان و کودکان در منطقه مورد حمله حضور داشتند.

الجمال گفت که یک مرد جوان و یک کودک در اثر این حمله کشته شدند و افزود که زخمی ها در بین بیمارستان ها و مراکز درمانی شهرهای گوناگون توزیع شدند.

الجمال گفت که همکاران او و کارکنان گروه نجات متوجه «انتشار یک بوی قوی ایی از محل انفجار شدند که بسیار شبیه بوی کلر است و همان بو از لباس های زخمی ها نیز متصاعد می شد.»

اوزومکو در اعلامیه ای که یک روز پس از حمله صادر شد گفت که مسئولان سازمان منع کاربردسلاح های شیمیایی «از اتهامهای اخیر پیرامون کاربرد موادسمی شمیایی در حلب ناراحت شده اند.»

او گفت: «چنین اتهامهایی بوسیله این سازمان بسیار جدی انگاشته می شود. کاربرد سلاح های شیمیایی بوسیله هر فرد، درهرکجا تحت هر شرایطی غیرقابل پذیرش است.»

گفته های شاهدان عینی

کنشگر جمال الدین طالب از صفحه فیسبوک حلب 24 گفت: «ظن شدیدی وجود دارد مبنی براین که سلاح های شیمیایی در بمباران هوایی به کار گرفته شده است.»

او به دیارنا گفت که گزارش های محلی و گفته های شاهدان عینی حاکی از آن است که غیرنظامیان در چند منطقه از جمله السکاری و الزبدیه در معرض گاز کلر قرار گرفته اند.

او گفت که با این وجود برای تأیید این گفته ها لازم است که آزمایش انجام شود که این کار در وضعیت کنونی در حلب غیرممکن است و اشاره کرد که هیچ آزمایشگاهی که بتواند به موقع این آزمایش ها را انجام دهد وجود ندارد.

او گفت: «تنها راه حل آن است که یک هیئت بین المللی و نمایندگان سازمان منع کاربردسلاح های شیمیایی وارد منطقه شده و در مناطق بمباران شده آزمایش ها را انجام دهند.»

او گفت که هر چقدر این نوع تحقیقات به درازا بکشد، احتمال زیادی وجود دارد که مدارک از بین بروند، به ویژه درحالیکه حملات هوایی در منطقه ادامه دارد.

طالب گفت که بعضی از مهماتی که برحلب فرو ریخته می شود، «سلاح هایی مانند بمب های خوشه ای و گرما فشاری است که کاربرد آنها در سطح بین المللی منع شده است.»

او گفت که اخبار مربوط به بمب های سمی، «در میان غیرنظامیان مناطق تحت محاصره موجب ایجاد هراس بیشتر شد.» و افزود: «هر بمب بشکه ای که پرتاب می شود مرگبار است، حتی اگر در فاصله دوری بیافتد؛ برای اینکه بیم آن می رود که ممکن است حاوی مواد سمی باشد.»

سرلشکر طلعت موسی، کارشناس نظامی و افسر بازنشسته ارتش مصر، گفت: «به رغم حضور ناظران سازمان ملل و نمایندگان سازمان منع کاربرد سلاح های شیمیایی در دمشق، احتمال اینکه رژیم سوریه در حملات هوایی از کلر استفاده کرده باشد بسیار زیاد است.»

او به دیارنا گفت که دلیل این امر آن است که برخلاف سایر مواد و گازهای سمی مانند سارین، کلر ماده ای است که در هر مغازه ای در شهر یافت می شود.

او گفت: «افزودن آمیزه کلر به بمب بشکه ای در زمان کوتاه کاری بسیار آسان است. روش کار با کلر بسیار ساده است و محافظت از فردی که کلر را به بمب بشکه اضافه می کند بسیار ابتدایی است و شامل گذاشتن ماسک و پوشش محافظ است.»

منع سلاح های شیمیایی

وائل الشریمی، پژوهشگرمرکز مطالعات راهبردی منطقه ای و استاد حقوق جزایی دانشگاه قاهره، گفت که مسئله سلاح های شیمیایی به ویژه می تواند، «برسر تلاش ها در یافتن یک راه حل سیاسی برای بحران سوریه مانع ایجاد کند.»

او به دیارنا گفت که اگر ثابت شود که رژیم هرگونه ماده مشابهی را به کار برده، می تواند آنها را با تحریم های بین المللی روبرو کند.

او گفت که رژیم سوریه تعهد کرده بود که تمام ذخیرۀ سلاح های شیمیایی خود را تحت نظارت سازمان ملل نابود کند و افزود که هر گونه نقض این تعهد منجر به نقض مواد پیمان سلاح های شیمیایی سال 1993 خواهد شد.

او گفت: «گروه های بازرسی کار خودشان را از سر خواهند گرفت و ممکن است خواهان وسیله رفت و آمد سریع به مناطقی که مشکوک به حمله با کلر هستند، شوند.»

او گفت که با وجودی که کلر یک ماده نظامی نیست، پیمان سلاح های شیمیایی کاربرد مواد شیمیایی را به عنوان سلاح منع کرده است.

خیرالدین عبدالمطعل یک کارشناس در حقوق بین الملل و استاد دانشگاه اسیوط مصر گفت که نکوهش رژیم سوریه از سوی سازمان منع کاربرد سلاح های شیمیایی به دلیل استفاده از سلاح های سمی «شاهد آشکاری است که جامعه بین المللی مصمم است تا این رژیم را بابت کارهای آن که مصداق یک جنایت بین المللی است تنبیه کند.»

سرلشکر یحیی محمد علی یک افسر بازنشسته ارتش مصر و کارشناس گروه های ترور گفت که درمورد داعش، اقدامهایی بوسیله سازمان منع کاربرد سلاح های شیمیایی انجام شده است که راه را برای روندهای قانونی علیه آن در دادگاه کیفری بین المللی هموار خواهد کرد.

او به دیارنا گفت که عوامل داعش «باید بابت حمله ها و قتل عامهایی که اجرا کردند و هنوز علیه غیرنظامیان مرتکب می شوند به شدت مجازات گردند.»

او گفت قوانین بین المللی کاربرد مواد شیمیایی را نه تنها علیه غیرنظامیان بلکه همچنین درمیدان نبرد ممنوع می کند و هرگونه کاربرد این مواد مصداق جنایت قابل مجازات بوسیله قانون است.

علی گفت که به عنوان یک مورد ضروری، باید برای حفاظت از غیرنظامیان اقدامهای احتیاطی اجرا شود درحالی که نبرد برای بازپس گرفتن الرقه درسوریه و موصل درعراق به طور کامل درحال اجرا است و درحالی که حلقه محاصره به دور گردن داعش تنگتر می شود ممکن است که این گروه از همه ابزارهای موجود[علیه غیرنظامیان] استفاده کند.»