عوامل جیش الاسلام و خانواده های آنها در کاروانی که از دوما عازم شمال سوریه بود روز سه شنبه (10 آوریل) در چارچوب توافقی که برای آزادی دهها تن از گروگان های طرفدار رژیم در قبال ترک منطقه از سوی آنها و خانواده هایشان صورت گرفت، وارد شمال سوریه شدند.
توافقی که با میانجی گری در روز یکشنبه حاصل شد، یک روز پس از گزارش حملات شیمیایی که طی آن دست کم 48 تن در دوما کشته شدند و موجب برانگیختن خشم جهانی و فراخوان برای انجام تحقیقات بی طرف و مستقل در مورد این رخداد شد به اجرا درآمد.
خبرگزاری فرانسه گزارش کرد که تحلیل گران می گویند که رژیم ممکن است به منظور پرهیز از وارد آمدن تلفات سنگین بیشتربه نیروهایش و تضمین خروج جیش الاسلام از دوما براساس شرایط توافق شده با دمشق، تصمیم به حمله با گاز کلر گرفته باشد.
نیک حراس تحلیل گر سوری گفت: «به جای ورود به دوما و به راه انداختن حمام خون، از حملات شیمیایی برای پراکندن ترس و وحشت بین مردمی که جیش الاسلام حامیان خود را از میان آنها می یابد، استفاده شد.»
در پی موظف شدن کمیته ای متشکل از شهروندان که از سوی ساکنین دوما برای مذاکره با رژیم تشکیل شد و موفقیت آن در دستیابی به توافقنامه نهایی آتش بس، پنجاه دستگاه اتوبوس، حامل عوامل جیش الاسلام وارد شهرهای عزاز و جرابلس در استان حلب شدند.
در این توافقنامه از جیش الاسلام که بزرگترین جناح مخالفین در منطقه است و کنترل دوما را در دست دارد، خواسته شد تا دهها تن از بازداشتی ها، شهروندان و جنگجویان طرفدار رژیم که برخی از آنها به مدت بیش از سه سال در بازداشت بودند، آزاد شوند.
در قبال آزادی افراد مزبور، عوامل جیش الاسلام، خانواده های آنها و غیرنظامیانی که خواهان ترک شهر در مناطق روستایی دمشق بودند، اجازه پیدا کردند تا عازم شمال سوریه، شهر جرابلس بشوند.
تنش ها و تأخیرها
بهاء السهلی، کنش گر و امدادگر محلی به دیارنا گفت که کاروان جنگجویان جیش الاسلام و خانواده هایشان که در حال ترک منطقه بودند، در پی تجمع اتوبوس ها در گذرگاه الوافدین، با تأخیر روبرو شدند.
وی گفت: «در پی تهدیدهایی که از سوی طرفداران رژیم صورت گرفت و پخش شایعاتی مبنی بر امکان حمله به کاروان به هنگام گذر از مناطق تحت کنترل رژیم ، در حال عزیمت به شمال سوریه، تنش در منطقه شدت گرفت.»
وی گفت: «نیروهای رژیم و غیرنظامیان طرفدار آن، هنگامی که فهمیدند تنها 75 زندانی در پی آزادی از دوما به ورزشگاهی در دمشق پایتخت سوریه وارد شده اند، خشمگین شدند.»
وی گفت که رژیم اظهار می کرد که بیش از 5،000 زندانی وجود دارد و آشکار شد که این اظهارات را در تلاش برای مخفی کردن شمار تلفات در جنگ، کرده است.
السهلی گفت: «کاروان، تا زمان کسب تضمین های محکمی مبنی بر ایمنی جان مسافران، به راه خود ادامه نداد.»
وی اشاره کرد که تازه ترین توافق مشابه توافقی است که در پایان ماه مارس با بن بست روبرو شد.
در این توافق تصریح شده که شهر باید از سوی کمیته شهروندان متشکل از ساکنین دوما، در مشارکت با کمیته ای که نماینده نهادهای رژیم است، اداره شود.
وی گفت که ساکنین شهر گزینه ای خواهند داشت که یا وضعیت امنیتی خود را با رژیم هماهنگ کنند یا شهر را به مقصد شمال سوریه برای مدت شش ماه ترک کنند.
به موجب شرایط این توافقنامه، سازمان های امنیتی، ساکنین شهر را به موجب تضمین روسیه، حامی این توافق، مورد آزار و اذیت قرار نخواهند داد، و پلیس نظامی درون و پیرامون شهر به منظور تضمین ایمنی ساکنین، مستقر خواهند شد.