مایک پمپئو وزیر امور خارجه ایالات متحده روز جمعه (3 ژانویه) گفت ایالات متحده پس از کشته شدن قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در یک حمله هوایی خود را «متعهد به تنش زدایی» با ایران می داند.

پمپئو گفت وی با دومنیک راب وزیر امور خارجه بریتانیا، هیکو ماس وزیر امور خارجه آلمان و یانگ جیشی وزیر امور خارجه چین صحبت کرده است.

وی در بیانیه ای اعلام کرد: «از متحدان خود بخاطر تایید تهدیدات نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سپاس گذاری می کنم.»

ایالات متحده قبلا اعلام کرده بود سلیمانی را در حمله ای به فرودگاه بین المللی بغداد همراه با معاون نیروی شبه نظامی بسیج مردمی که روابط نزدیک با ایران داشت را کشته است.

واکنش بین المللی

بریتانیا روز جمعه خواستار آرامش شد. راب وزیر امور خارجه بریتانیا گفت لندن «همیشه تهدیدات خصمانه» سلیمانی و نیروی قدس سپاه پاسداران را جدی گرفته است.

وی گفت: «پس از مرگ وی، ما از همه گروهها می خواهیم آرام باشند. درگیری بیشتر به نفع هیچکدام از ما نمی باشد.»

آملی دی موشالین روز جمعه خواستار انجام تلاشهای تنش زدایی در مورد درگیریهای عمیق در خاورمیانه شد.

وی به رادیو فرانسه گفت که امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه به زودی با «بازیگران منطقه» صحبت خواهد کرد.

وی افزود: «تمامی تلاشهای فرانسه ... در همه نقاط جهان به قدت اطمینان از ایجاد شرایطی برای صلح یا حداقل ایجاد ثبات می باشد.»

مونشالین گفت: «نقش ما جهت گیری نیست بلکه گفتگو با همه می باشد.»

ائتلاف نظامی ناتو گفت این سازمان روز جمعه از نزدیک اوضاع را از نظر ایمنی هیئت آموزشی موجود در منطقه را تحت نظر دارد.

ناتو حضور محدود خود در عراق را برای آموزش نیروهای امنیتی دولت حفظ می کند و این سازمان نقشی در حمله به سلیمانی نداشته است.

دیلن وایت سخنگوی ناتو گفت: «ما در منطقه خواهیم بود و با مقامات آمریکایی تماس منظم خواهیم داشت.»

مریم رجوی رهبر گروه مخالف رژیم که در پاریس در تبعید به سر می برد گفت کشتن سلیمانی «ضربه جبران ناپذیر» برای رژیم ایران بود.

رجوی رهبر شورای ملی مقاومت ایران خواستار پایان نفوذ ایران در منطقه «خصوصا در عراق، سوریه و لبنان» شد.

وی سلیمانی را به «یکی از بزرگترین جنایتکاران تاریخ ایران» توصیف کرد و او را به «دست داشتن در قتل عام هزاران نفر در منطقه» متهم کرد.

مسکو روز جمعه هشدار داد کشتن سلیمانی تنشها در سرتاسر خاورمیانه را تشدید خواهد کرد. وزیر امور خارجه روسیه این حرکت را «گامی ماجراجویانه» توصیف کرد.

روسیه و ایران همپیمانان اصلی در خاورمیانه بوده و ارتشهای هر دو کشور از رژیم بشار اسد در سوریه پشتیبانی می کنند.

واکنش ایران و همپیمانانش

علی خامنه ای رهبر ایران تعهد کرد «انتقام سختی» بخاطر مرگ سلیمانی گرفته می شود و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران حمله ایالات متحده را «بسیار خطرناک و یک تنش احمقانه» توصیف کرد.

خامنه ای بخاطر مرگ سلیمانی سه روز عزای عمومی اعلام کرد.

حوثیهای مورد حمایت ایران (انصارالله) روز جمعه کشته شدن سلیمانی را محکوم کرد و محمد علی الحوثی مقام ارشد سیاسی حوثیها خواستار «مجازات فوری» شد.

حسن نصرالله رهبر حزب الله که تحت حمایت ایران است در مورد «مجازات قاتلین جنایتکار» هشدار داد.

خبرگزاری دولتی سوریه به نقل از یک مقام وزارت امور خارجه سوریه این حمله را به یک «تنش جدی» در اوضاع منطقه توصیف کرد.

اما در چند منطقه سوریه که هنوز در کنترل رژیم نمی باشد، برخی مرگ مردی که گفته می شود مسئول مرگ هزاران غیر نظامی است را جشن گرفتند.

در خلال تظاهرات روز جمعه در ادلب یکی از تظاهرکنندگان پلاکاردی که روی آن نوشته شده بود «ما از مرگ قاسم سلیمانی تروریست خوشحال هستیم» را در دست گرفته بود.

برخی دیگر برای جشن گرفتن مرگ سلیمانی شیرینی توزیع کردند.

رهبران گروههای مخالف دولت سوریه مرگ مردی که آنان وی را مسئول مرگ هزاران نفر در جنگ داخلی سوریه می دانند را تبریک گفتند.

واکنشهای متفاوت در عراق

در عراق شبه نظامیان عصائب اهل الحق مورد حمایت ایران از نیروهایش خواست در آماده باش کامل باشند و مقتدی الصدر یکی از روحانیون شبه نظامی ارتش مهدی خود را مجددا پس از یک دهه اضمحلال این گروه بدنام ضد آمریکایی را فعال کرد.

اما جشنهایی در میدان تحریر بغداد که مرکز جنبش اعتراضی سه ماهه که دولت عراق را به یک دولت فاسد و وابسته به تهران متهم کرده بودند، برگزار گردید.

تظاهرکنندگان شعار «قاسم سلیمانی این یک پیروزی الهی بود» را سر می دادند و برخی هم در خیابانها می رقصیدند.

فیلیپ اسمیت یک متخصص گروههای مسلح شیعه که در ایالات متحده به سر می برد این حمله را «بزرگترین حمله ساقط کننده که آمریکا تاکنون انجام داده است» توصیف کرد.

وی به خبرگزاری فرانسه گفت این حمله نتایج «بزرگتر» از عملیات ایالات متحده در سال 2011 که باعث کشته شدن اسامه بن لادن رهبر القاعده گردید و حمله سال 2019 ایالات متحده که باعث کشته شدن البغدادی رهبر گروه «دولت اسلامی» (داعش) گردید، خواهد داشت.

اسمیت افزود: «این عملیات قابل قیاس نمی باشد.»