کارشناسان گروه های تروریستی معتقد هستند پیام صوتی منسوب به ابوبکر البغدادی، رهبر داعش نمایانگر این واقعیت است که این گروه بعد از شکست در عراق و کنترل تحرکات و فعالیت های آن در سوریه در وضعیت سردرگمی و استحضار به سرمی برد.
البغدادی در پیام 55 دقیقه ای که روز چهارشنبه (22 اوت) از الفرقان بازوی رسانه ای و شبکه اجتماعی وابسته به داعش پخش شد از بقیه پیروان خود خواست تا «دین، صبر و جهاد» خود را رها نکنند.
البغدادی در پیامی که به نظر می رسد نشانه آشکار شکست باشد اعلام کرد «مقیاس پیروزی و یا شکست مجاهدین به یک شهر و یا منطقه ای که به سرقت رفته است و یا به دست افرادی افتاده است که از برتری هوایی برخوردار هستند بستگی ندارد (...)».
عبد النبی بکار، استاد دانشکده حقوق و شرع دانشگاه الازهر و پژوهشگر سیاسی می گوید پیام البغدادی در شرایطی پخش شده است که این گروه بعد از شکست در عراق و تنگ شدن حلقه محاصره دور خود در سوریه در آشفتگی و هرج و مرج به سرمی برد.
او به دیارنا گفت که پخش این نوار صوتی در بحبوحه انتشار گزارش هایی مبنی بر زخمی شدن البغدادی صورت گرفته است.
بکار گفت این پیام آشکارا ضمن این که می خواهد تصریح کند که قدرت و کنترل با تعداد روستاهای مناطق اشغالی ارزیابی و اندازه گیری نمی شوند، مصرانه از ستیزه جویان داعش می خواهد تا تصور نکنند این شکست ها گروه را تضعیف خواهد کرد.
تغییر در شیوه های عملیاتی
بکار گفت شاید تاکید البغدادی بر ادامه بقای این گروه شاهدی بر این مدعا باشد که این گروه در حال تغییر شیوه های عملیاتی خود است و از اجرای عملیات متعدد و حضور گسترده در جبهه های جنگ به یک گروه مخفی بدل می شود که به صورت سری فعالیت می کند.
او گفت این پذیرش نمایانگر یک شکست عظیم برای گروهی محسوب می شود که برخلاف گروه هایی همچون القاعده عادت داشت به طور علنی به عملیات خود افتخار کند.
بکار گفت پیغام منسوب به البغدادی پیام شکست است و تلاش مذبوحانه ای برای بازگرداندن بقایای گروهی محسوب می شود که از هم پاشیده و پراکنده شده است.
او گفت تعدادی هستند که به پیام البغدادی لبیک خواهند گفت اما چون تعداد آن ها اندک است در سطح و مقیاس گذشته تهدید جدی محسوب نخواهند شد.
مازن زکی، مدیر دپارتمان رسانه جدید «مرکز پژوهش و میدانی و مطالعات ابن الولید» مصر خاطرنشان کرد که این پیام به ماهیت شورشی و فقدان نظم و انضباط بین بقایای اعضای این گروه اشاره کرد.
زکی به دیارنا گفت که البغدادی با هشدار به امیرها به (وجود) شورش داخلی اذعان کرد و مصرانه از ستیزه جویان که تابعیت های مختلف دارند، در مناطق متفاوتی فعالیت می کنند و نژاد و قومیت های متفاوتی دارند خواست تا از اختلاف و درگیری های درونی پرهیز کنند.
وی یادآوری کرد اگر این مشکلات (بین اعضای گروه) شایع و رایج نبودند، البغدادی به آن ها اشاره نمی کند. وی خاطرنشان می کند عمق شکست به گونه ای بود که موجی از نافرمانی پدید بیاورد، به ویژه در زمینه تصمیم در مورد مشارکت در جنگ و یا سرپیچی از شرکت در نبرد.
او گفت مسئله منطقه ای و نژادی و قومی که او به آن اشاره می کند، بدون تردید در تسلط ستیزه جویان خارجی بر فرآیند تصمیم گیری ریشه دارد. وی خاطرنشان کرد عناصر عراقی و سوری تبار علیه امیرهایی به قیام برخاسته اند که در خارج از این دو کشور متولد شده اند.
پیام فراخوانی برای فتنه انگیزی است
سرلشکر وائل عبد المطلب، افسر بازنشسته ارتش و کارشناس گروه های تروریستی و پژوهشگر «مرکز منطقه ای برای مطالعات راهبردی» می گوید البغدادی افرادی را تهدید کرده است که با گروه او مخالفت می کنند، ماهیت گروه را نفی و یا در برابر فعالیت های آن مقاومت می کنند.
او هشدار دارد احتمال دارد اعضای سلول های مخفی و یا «گرگ های تنها» حمله هایی را اجرا کنند چون البغدادی آن ها را به ایجاد فتنه تحریک کرد تا «هر فرد سکولار، بی ایمان و منکر خدا را به قربانی کند که این گروه برچسب مخالف به آن ها می زند».
البغدادی به طور علنی برای چنین حمله هایی فراخوان داد و گفت «شلیک یک گلوله، ضربه چاقو به عمق پیکرهایشان و یا بمبگذاری در محل زندگی تان به اندازه یک هزار عملیات ما در این منطقه ارزش خواهد داشت».
عبد المطلب گفت که البغدادی به طور ذاتی سعی می کند تا علیه کشورهایی که نیروهای خود را به عنوان بخشی از ائتلاف بین المللی برای ریشه کنی داعش به منطقه اعزام کردند، اقدامات تلافی جویانه اتخاذ کنند.
عبد المطلب گفت اما توانایی او برای فعالیت به شدت محدود شده است چون حتی ستیزه جویان خود او هم اعتمادشان را به این گروه از دست داده اند.
نیروهای عراقی به تازگی موفق شدند در محفل داخلی البغدادی نفوذ کنند و به مرحله نهایی بیرون راندن او از مخفیگاهش نزدیک شده اند.
در همین ضمن، خبرگزاری فرانسه گزارش داد ائتلاف بین المللی هفته گذشته رهبری البغدادی را «بی اعتبار و نامربوط» خواند.
سرهنگ شان ریان، سخنگوی ائتلاف روز پنج شنبه گفت «ما براین باوریم که رهبری او از بی اعتبار و بی ربط است. ما بر شکست آخرین بقایای اعضای داعش متمرکز هستیم بنابراین بودن و یا نبودن او تاثیری بر ما نخواهد داشت».
ریان گفت «وجود وی بی فایده و بی اثر است بنابراین ما خیلی نگران پیام هایی که از جانب رهبری داعش ارسال می شوند، نیستیم».