به‌گفتهٔ مقامات عراقی برچیدن یک کارخانه تولید کاپتاگون در روز ٢٥ تیرماه در استان المثنی واقع در جنوب این کشور که نخستین مورد در نوع خود در عراق به‌شمار می‌آید، در حالی صورت می‌گیرد که نیروهای امنیتی عراق به مقابلهٔ گسترده‌تری با باندهای قاچاق مواد مخدر می‌پردازند.

این در حالی است که تلاش‌ها برای مهار گسترش مواد مخدر غیرقانونی و جلوگیری از استفاده از عراق به‌عنوان گذرگاهی برای انتقال این مواد به سایر کشورهای منطقه تشدید شده است.

مقامات عراقی گفتند پیش از این هرگز آزمایشگاهی را کشف نکرده بودند که مواد مخدر غیرقانونی تولید کند، چراکه معمولاً مواد مخدر از ایران و سوریه به عراق قاچاق می‌شود.

به‌گفتهٔ آنها در ابتدا مقداری تجهیزات تولید در بغداد توقیف شد.

با تلاش‌های اطلاعاتی، بقیهٔ تجهیزات ردیابی شدند و کارخانه در داخل خانه‌ای واقع در یک منطقهٔ روستایی در نزدیکی شهر سماوه، مرکز استان المثنی، کشف شد.

مقامات وزارت کشور اعلام کردند طبق برآوردها در این کارخانه حدود ٢٧ کیلوگرم مواد خام مورد استفاده برای ساخت قرص‌های کاپتاگون، و همچنین «مهرهای ویژه» وجود داشت.

سرلشکر سعد معن، سخنگوی وزارت کشور، گفت یک نیروی مشترک از ادارهٔ کل امور مواد مخدر این وزارتخانه و واحد واکنش سریع، این عملیات امنیتی را که به توقیف این کارخانه منجر شد، انجام دادند.

او به المشارق گفت چنین کشفی غیرعادی است، چراکه بیشتر مواد مخدر غیرقانونی به‌جای تولید در داخل عراق به داخل کشور قاچاق می‌شود.

معن گفت: «کسانی هستند که می‌خواهند عراق را به کشوری تبدیل کنند که مواد مخدر تولید می‌کند، نه اینکه صرفاً گذرگاهی برای انتقال آن باشد.»

جنگ با مواد مخدر

به‌گفتهٔ معن این توقیف «نشانهٔ مهمی است مبنی بر اینکه نیروهای امنیتی نسبت به نیات باندها و قاچاقچیان مواد مخدر هوشیاری کامل دارند و اقدامات اطلاعاتی فوق‌العاده‌ای را برای ردیابی، کشف و خنثی کردن نقشه‌های آنها انجام می‌دهند.»

در ویدئویی که معن در حساب‌های شبکه‌های اجتماعی خود منتشر کرده است او و سایر مقامات ادارهٔ کل امور مواد مخدر در کارخانهٔ تولید مواد مخدر دیده می‌شوند و کیسه‌های پر از قرص، مواد اولیه و یک دستگاه پرس قرص ابتدایی نیز به‌چشم می‌خورد.

معن گفت: «ما در حال جنگ با مواد مخدر هستیم و به‌لطف تلاش‌های فوق‌العادهٔ سرویس‌های اطلاعاتی، امنیتی و قضایی توانسته‌ایم قاچاقچیان مواد مخدر را هدف قرار دهیم.»

او افزود: «ما اخیراً کارزارهای موفقی داشته‌ایم که منجر به انهدام چند شبکهٔ متخصص در زمینهٔ قاچاق مواد مخدر و روانگردان شد که خطرناک‌ترین این مواد کریستال مت و کاپتاگون است.»

مقامات مبارزه با مواد مخدر دو روز قبل از توقیف این کارخانه، خبر دستگیری سه نفر را که از اعضای «خطرناک‌ترین شبکهٔ بین‌المللی قاچاق مواد مخدر» در استان المثنی بودند، اعلام کردند.

مسئولان دو میلیون قرص کاپتاگون را از این سه نفر کشف و ضبط کردند.

بخش عمدهٔ کاپتاگون منطقه در سوریه و لبنان تولید می‌شود و از طریق مرز غربی عراق به بازار مصرف اصلی آن در خلیج فارس قاچاق می‌شود.

کریستال مت و برخی از انواع مواد مخدر مانند حشیش و تریاک نیز از گذرگاه‌های فاقد نظارت در مرز جنوب‌شرقی عراق با ایران وارد این کشور می‌شود.

گزارش‌هایی وجود دارد که گروه‌های مرتبط با ایران را به هدایت اقدامات شبکه‌های قاچاق و نظارت بر تولید و قاچاق مواد مخدر متهم می‌کند.

همچنین، گزارش‌ها این گروه‌ها را متهم می‌کنند که از نفوذ خود برای محافظت از این تجارت غیرقانونی استفاده می‌کنند، چراکه درآمدهای هنگفتی را فراهم می‌آورد که برای خرید سلاح و تأمین مالی فعالیت‌های ایران در خاورمیانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

«نوعی دیگر از تروریسم»

فاضل ابورغیف، کارشناس مسائل امنیتی، به المشارق گفت در حال حاضر نیروهای امنیتی عراق بر شکست‌دادن مواد مخدر غیرقانونی متمرکز شده‌اند. او تجارت مواد مخدر را «نوع دیگری از تروریسم» دانست.

به‌گفتهٔ او تلاش‌ها و کارزارهای فشرده‌ای علیه منابع مواد مخدر صورت می‌گیرد تا از گسترش آنها جلوگیری شده و مانع از آن شود که از عراق به‌عنوان گذرگاه این مواد به سایر کشورهای منطقه استفاده شود.

او گفت کشف کارخانهٔ تولید مواد مخدر در المثنی از جمله اقدامات امنیتی مبتنی بر اطلاعات عراق در زمینهٔ مبارزه با مواد مخدر است که همهٔ سازمان‌های امنیتی در آن مشارکت دارند.

طبق آمارهای رسمی، نیروهای عراقی در هشت ماه گذشته طی چندین عملیات در بغداد، بصره، میسان و سایر مناطق حدود ١۰،۰۰۰ نفر را به اتهام قاچاق کالا و مواد مخدر دستگیر کرده‌اند.

از دی‌ماه گذشته تا پایان خردادماه در مجموع حدود ٦۰۰ کیلوگرم مواد مخدر غیرقانونی - عمدتاً کریستال مت، حشیش و کاپتاگون – توقیف شده است.

حسین التمیمی، سخنگوی ادارهٔ کل امور مواد مخدر در روز ٢٥ تیرماه به خبرگزاری عراق گفت مقدار مواد مخدر کشف‌شده در نیمهٔ اول سال جاری از مقدار مواد کشف‌شده در دو سال گذشته بیشتر است.

او گفت این کشفیات نشان‌‌دهندهٔ «افزایش مقابله با جرایم مواد مخدر در کشور» و همچنین نتیجهٔ ایجاد تغییری در طرح اقدام مبارزه با مواد مخدر از «فعالیت پلیسی به فعالیت اطلاعاتی» است.

به‌گفتهٔ او این امر نتیجهٔ تشکیل تیمی به‌منظور ردیابی شبکه‌های مواد مخدر با هماهنگی سایر سرویس‌های امنیتی اطلاعاتی از جمله «هستهٔ اطلاعاتی شاهین‌ها» است.