بیروت -- خلیل در شش ماه گذشته برای ترک اعتیاد به مواد مخدر در مرکز قریه الانسان در المعیصره -- نهر ابراهیم -- تحت معالجه بوده است. این مرکز به او کمک می‌کند تا به یک زندگی عادی که آرزویش را دارد بازگردد.

خلیل ۴۰ ساله که در گفت‌وگو با المشارق فقط نام خود را گفت، اهل یحشوش است. او در رشتهٔ مدیریت بازرگانی و مشاورهٔ مالی تحصیل کرده است، اما ۲۵ سال مصرف مواد مخدر به قیمت از دست دادن کارش در لبنان و دبی تمام شد.

خلیل یکی از هزاران لبنانی است که به مواد مخدر معتاد هستند.

با توجه به دسترسی گستردهٔ انواع مواد مخدر در لبنان، مصرف مواد مخدر به یک آفت اجتماعی، به‌ویژه میان دانش‌آموزان دبیرستان و دانشجویان، تبدیل شده است.

هم‌زمان نیروهای امنیتی در حال تشدید تلاش‌ها به‌منظور تحت پیگرد قرار دادن تولیدکنندگان و فروشندگان مواد مخدر هستند.

بنا بر گزارش سازمان ملل متحد، درصد مصرف کنندگان مواد مخدر لبنان طی سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بیش از دو برابر شده است.

اکثر مصرف‌کنندگان جوان هستند و آمارهای غیررسمی نشان می‌دهد که نزدیک به ۶۰ درصد از آنها در بازهٔ سنی ۱۶ تا ۳۵ سال قرار دارند.

نیکول ریزک، روان درمانگر، به المشارق گفت که پرمصرف‌ترین مواد مخدر در لبنان هروئین، کریستال مت آمفتامین (کریستال‌مت)، و کاپتاگُن است.

مواد مخدر کریستال‌مت اغلب به‌صورت قاچاق از ایران می‌آید، در حالی که کاپتاگُن در لبنان و سوریه تولید می‌شود.

از دیگر موادمخدر رایج می‌توان به ترامادول قرمز و کتامین -- که نوعی آرام‌بخش و بیهوش‌کنندهٔ حیوانات است -- و نیز مواد روانگردان سالویا دیوینوروم، کوکائین، هروئین، و اکستازی اشاره کرد.

بسیاری از لبنانی‌ها گسترش اعتیاد را به کارخانه‌های مواد مخدر در مناطق تحت کنترل حزب‌الله در نواحی مرزی لبنان و سوریه نسبت می‌دهند.

این حزب مورد حمایت ایران متهم شده است که به‌منظور کسب درآمد، از تولیدکنندگان و قاچاقچیان مواد مخدر پشتیبانی می‌کند. این اقدامات به وجههٔ لبنان و روابط آن با همسایگانش آسیب می‌رساند.

مسیر اعتیاد

خلیل گفت: «ماجرای اعتیاد من به مواد مخدر از سن ۱۴ سالگی به دلایل زیادی، از جمله از دست دادن امنیت خانوادگی، آغاز شد؛ چرا که خانهٔ ما به پناهگاهی برای کسانی که در دههٔ ۶۰ از جنگ‌های بیروت فرار کرده بودند، تبدیل شد.»

او گفت که استرس‌های دیگری -- از جمله آزار جنسی، فشار خانواده برای موفقیت او در مدرسه، و نیز رفتن پدرش به قبرس و در پی آن واگذار شدن مسئولیت سرپرستی او به مادربزرگش -- وجود داشت.

او گفت: «من از انواع گوناگون مواد مخدر از جمله حشیش، هروئین، ماریجوانا، کوکائین، کریستال‌مت، و سالویا استفاده می‌کردم، اما مادهٔ مخدر مورد علاقه‌ام هروئین بود.»

«من قبلاً مواد مخدر را از قاچاق‌فروش‌های درهٔ بقاع، که وابستگی‌های آنها به‌خوبی شناخته شده است، می‌خریدم. من مجبور بودم طلاهای خودم را بفروشم، و طلاهای مادر و برادرانم را نیز بدزدم تا مواد مخدر بخرم و درد جسمی خود را آرام کنم.»

او گفت که در سال ۱۳۹۵ «پس از مرگ دوستم در اثر مصرف بیش از حد، تصمیم گرفتم که خودم را از اعتیاد نجات بدهم.»

«من خودم را در مرگ او مقصر دانستم، بنابراین با مجدی علاوی، پدر روحانی، تماس گرفتم و برای قرار گرفتن تحت مداواهای توانبخشی به مرکزی به نام بونر دوسیل (با نام عربی سعاده السماء) رفتم، اما پس از آن، در سال ۱۳۹۶ بار دیگر به مصرف هروئین و دیگر مواد مخدر روی آوردم و این وضع تا اواخر سال ۱۴۰۱ ادامه داشت.»

خلیل گفت: «در سال ۱۴۰۱ بار دیگر با پدر علاوی تماس گرفتم و او با استقبال از من گفت: پسرم، خوش آمدید. من هرگز این جمله را حتی از پدر خودم نشنیده بودم.» او افزود: «من مراحل مداوا را در این مرکز تکمیل و اعتیادم را ترک کردم.»

آسیب رساندن به جامعهٔ لبنان

علاوی، بنیانگذار مرکز «بونر دوسیل» (با نام عربی سعاده السماء) و مرکز توانبخشی «قریه الانسان»، گفت: «مواد مخدر در مناطق گوناگون کشت می‌شود و تولید، تجارت، و قاچاق آنها محدود به یک گروه خاص نیست.»

او به المشارق گفت که «کل نظام سیاسی» لبنان را مقصر اشاعهٔ مواد مخدر در این کشور می‌داند؛ «چرا که [این نظام] جوانان ما را به مهاجرت یا مصرف مواد مخدر سوق داده است» و هر دو عامل «ویرانگر جامعهٔ ما هستند.»

یک منبع امنیتی که نخواست نامش فاش شود به المشارق گفت که نیروهای امنیتی لبنان بی‌وقفه برای مبارزه با شبکه‌های قاچاق مواد مخدر و کارگاه‌های تولید این مواد تلاش می‌کنند.

او با اشاره به اینکه «مصرف مواد مخدر خطرناک‌ترین بلایی است که جوانان و جامعه با آن روبه‌رو هستند»، گفت: «با برگزاری کارزارهایی به‌منظور جلوگیری از افزایش جرم سطح آگاهی را هم در میان جوانان افزایش می‌دهیم.»

این منبع امنیتی گفت: «ما ضمن رصد حرکات، فعالیت‌ها، و عملیات قاچاق فروشندگان مواد مخدر، با کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس و کشورهای عربی به‌منظور جلوگیری از قاچاق مواد مخدر از لبنان به این کشورها در حال هماهنگی هستیم.»

او افزود: «ما همه‌روزه فروشندگان، قاچاقچیان، و مصرف‌کنندگان مواد مخدر را دستگیر می‌کنیم.»

کانون صادرات مواد مخدر

تونی بولس، نویسندهٔ مطالب سیاسی، گفت که حزب‌الله کشور لبنان را به بستری برای صادرات انواع مواد سمی تبدیل کرده است و هم‌زمان خود را پشت حکومتی که تحت کنترل خودش قرار دارد، پنهان می‌کند.

او با اشاره به اینکه این حزب مورد حمایت ایران بر گذرگاه‌های مرزی نیز مسلط است و در فرودگاه‌ها نیز حضور دارد، گفت، دولت لبنان که حزب‌الله بر آن تسلط دارد، به اقدامات این گروه مشروعیت می‌دهد.

به‌گفتهٔ او، مناطق تحت کنترل این حزب در درهٔ بقاع و حومهٔ جنوبی بیروت به پناهگاه امنی برای دارودسته‌های مواد مخدر تبدیل شده است.

این نویسنده گفت: «حزب‌الله ضمن فراهم کردن یک منطقهٔ ایمن برای باندهای مواد مخدر از آنها محافظت و حرکت آنها در لبنان برای صادرات و قاچاق مواد مخدر را تسهیل می‌کند. این امر به اقتصاد لبنان و نیز به جوانان لبنانی و دیگر کشورهای عربی و حوزهٔ خلیج فارس آسیب می‌رساند.»

به‌گفتهٔ او، حزب‌الله مسئول صادرات مواد مخدر و گسترش مصرف مواد مخدر در میان جوانان است؛ چرا که «تنها به پول اهمیت می‌دهد، حتی اگر به قیمت از دست رفتن رفاه جامعه و روابط خارجی لبنان تمام شود.»