Nûçeyên Iraqê
Terorîzm

Amerîka welatîyekî bi pêşkêşkirina piştevanîya darayî bo DAIŞê tawanbar dike

AFP

Hinek xelk li pêşîya konên kampa Holê ya li Hesekê li bakur-rojhilatê Sûrîyayê di 25ê Tebaxê de dimeşin, ku malbatên çekdarên biyanî yên "Dewleta Îslamî" (DAIŞ) li wir dimînin. [Delîl Sulêman/AFP]

Hinek xelk li pêşîya konên kampa Holê ya li Hesekê li bakur-rojhilatê Sûrîyayê di 25ê Tebaxê de dimeşin, ku malbatên çekdarên biyanî yên "Dewleta Îslamî" (DAIŞ) li wir dimînin. [Delîl Sulêman/AFP]

Dozgerîya Giştî li Waşingtonê welatîyekî Amerîkî bi tevlîbûna di refên "Dewleta Îslamî" (DAIŞ) de li Sûrîyayê tawanbar kir, li gorî daxuyanîyekê ji Wezareta Dadê Çarşemê (16ê Îlonê).

Tawan angaşt dikin ku Lirim Sylejmani bo pêşkêşkirina piştevanîya darayî bo DAIŞê kar dikir, DAIŞ ya ku Amerîka ew weke rêxistineke terorîst nas dike, di navbera 2015 û 2019 de.

Wezaretê angaşt kir jî ku wî rahênanên serbazî li cem rêxistinê dîtiye.

"Tawankar welatîyekî Amerîkî ye ku dev ji welatê ku pêşwazîya wî kir berda da tevlî DAIŞê bibe li Sûrîyayê," wekîlê Amerîkî Sherwin di daxuyanîya Sylejman de yê li Kosovo ji dayîk bûye got. "Aniha jî dê li pêşberî dadgeheke Amerîkî li ser kiryarên xwe were darizandin".

Li gorî daxuyanîyê, Hêzên Sûrîyaya Demokratîk (QSD) ku Amerîkayê piştevanîya wan dike sala par Sylejmani girt, berî rastî lêpirsînê were ji alîyê Hêza Raspartî ya Hevbeş a Terorîzmê ya girêdayî Ofîsa Lêpirsînên Federal (FBI) li Waşingtonê.

Pirsa gelo çawa danûstandinê bi çekdarên DAIŞê yên biyanî re were kirin hêrs li cem hikumetên Rojavayî çêkir, ku Amerîka rikberîya welatên Ewropî dike û welatîyên xwe vedigerîne da wan li cem xwe darizîne.

Welatên mîna Brîtanya û Fransa vegera çekdarên tundrew yên li cem rêxistina DAIŞê hatine perwerdekirin red dikin, ku berpirsyartîya xwe ya pêkanîna gelek êrîşan li dijî sivîlan angaşt kiriye.

Hinek hikumetên Ewropî, di nav de Brîtanya, welatîbûyîn ji hejmareke werlatîyên ku têkilîya wan bi DAIŞê re heye kişand.

Lê Amerîka ji pêkanîna rêbazên wisa xwe bi paş de vegerand.

"Hiştina wan li biyabanê ne çareyeke bikêrhatî ye. Ev yek dibe ku bihêle ew rêyekê bibînin da vegerin qadên şer, û divê em mukur werin ku bikaranîna tirsê li ser terorîzmê ne dijwar e", hevahengerê dijî-terorîzmê yê Wezareta Derve ya Amerîkayê Nasan Sales di civînekê de ku par li Bruselê hatibû lidarxistin got.

Herwiha, dibe barekî zêde bixe ser milê welatên Rojhilata Navîn ku berî bi welatîyên xwe yên berê çekdarên DAIŞê bûn re danûstandinê dikin, li gorî Amerîkayê.

Tora Qirkirinê ya bi piştgirîya Yekîtîya Ewropayî vê biharê bang kir ku divê çekdarên DAIŞê yên biyanî yên vegerayî bi sûcên şer li gorî qanûna navdewletî werin tawanbarkirin -- weke qirkirinê yan tawanên li dijî mirovahîyê -- herwiha çi tawanên terorîst ku dibe rastî wan werin li welat.

Ji Gulanê de, dora 2,000 çekdarî, hîna li cem hêzên Sûrî girtîne û 1,000 din jî li Îraqê ne, piranîya wan welatîyên Ewropî ne bi taybet ji Fransa, Brîtanya û Almanyayê.

Brîtanya zarokekî ji Sûrîyayê dibe

Brîtanya Çarşemê ragihand ku wê zarokek ji Sûrîyayê anî, ew jî yek ji dehan zarokên Brîtanî ye yên ku tê gotin ew li welat dorpêçkirî ne.

Wezîrê Derve Dominic Raab li ser Twitterê teqez kir: "Em bextewer in ku me karî zarokekî Brîtanî ji Sûrîyayê bînin".

Wî dîyar kir ku "hêsankirina vegera sêwî û zarokên bêxwedî yên Brîtanî bi awayekî ewle, ew tiştê herî rast e yê ku divê were kirin".

Wezareta Derve hûrgulîyên zêdetir pêşkêş nekir gava AFP pê re axivî, ku xwe spart bendên qanûnî ku ew nikarin derbarê babetên zarokan de agahîyan bidin.

Rêxistina Save the Children a xêrkarîyê di raporeke salane de got ku bêhtir ji 60 zarokên Brîtanî li bakur-rojhilatê Sûrîyayê asê mane.

Rêxistina Reprieve ya mafên mirov teqdîre dike ku 14 jinên têgihiştî û heşt zilam ji Brîtanyayê di kampan an de girtîgehên herêmê de hene, ligel zarokên xwe.

Rêxistinê destnîşan kir ku hikumeta Brîtanî vegera jinên bi zarok red dike, "ku nakokîyeke beloq" e li gorî kiryarên hikumetên din, di nav de Amerîka.

"Divê ew (hikumet) tiştê aqilmend bike û malbatên Brîtanî yên mayî vegerîne", birêvebera cîbicîkar a demekî ya grûpê Maya Foa got.

"Pergalên me yên dadwerî û ewlehî baş amadekirî ne da karibin bi hinek Brîtanîyên têgihiştî re yên li bakur-rojhilatê Sûrî ne bidin û bistînin".

Rêxistina Save the Children got ku metirsîya li ser jîyana zarokên di kampên Sûrî de asê mane pir bilind e, û heşt zarokên di binîya pênc salan re tenê di pênc rojan de jîyana xwe ji dest da.

Metirsî herwiha ji belavbûna vayrusa korona ya kujer jî heye.

Tu vê mijarê diecibînî?

0 KOMÊNT
Rêbazên Komentan * MALIKÊN PÊWIST HÎMA BIKE 1500 / 1500