Salekê piştî kontrolkirina hêzên Iraqî ji of Rutbayê re li rojavayê parêzgeha Enbarê, hikûmetê tedbîrên ewlekarî li devera dergehê Trêbîl zêde kirin di çarçoveya amadekariya nûvekirina sînorê bi Urdinê re.
Dergehê sînorî, yê ku di rûyê trafîka rêwiyan û bazirganiyê de hate girtin ji dema ku the "Dewleta Îslamî" (DAIŞ) dest danî ser bajarokê Rutba û deverên din ên sînorî di 2014an de, tê texmînkirin ku karûbarên xwe di herdu mehên bê de dîsan destpê bike, berpirsan ji Diyaruna re got.
Hêzên hevbeş ên artêş, polîs, û zêrevanên sînor hebûna xwe li dergehê Trêbîl û li ser rêya navdewletî ya ku wê bi Urdin û Rutbayê ve dike xurtir kirin, parlemantar Hekîm Zamilî, serokê komîteya ewlekariyê û berevaniyê li parlementoyê, got.
Amadekariyên ewlekarî lidar in daku bazirganî û trafîka rêwiyan di navbera Urdin û Iraqê de dîsan destpê bike, wî ji Diyaruna re got.
Hêzên zêrevanên sînor li Enbarê yên herêma serbazî ya duyem "roleke girîng di parastina ewlehiyê de li dergehê sînorî, û paqijkirina derdorên wî ji nuqtên DAIŞ û nehiştina hatina milîtanên DAIŞ di [çend] salên borî de lîstin", wî got.
"Em amade ne ji bo bicihanîna fermanên hikûmetê û parastina ewlehî û aramiyê li Enbarê û deverên sînorî yên Iraqî, ku [ji aliyê rojava ve] bi sê welatan ve tê girêdan -- Urdin, Sûriyê û Erebistana Siûdî," lîwa Emar Qubeysî, fermandarê zêrevanên sînor li Enbarê, ji Diyaruna re got.
Lê zêrevanên sînor hewcedarê alavên çavdêrîkirinê û kontrolê yên zêdetir in daku tevahiya zincîra sînorî ewle bikin, Qubeysî got, di nav de kamîreyên nûjen ên çavdêrîkirinê daku çalakiyên milîsan destnîşan bikin.
Jêdereke girîng a dahatê
DAIŞ rêya navdewletî kontrol dikir, bi dirêjahiya rêya ku diçe dergehê Trêbîl yê bi Urdin re û dergehê Welîd bi Sûriyê re -- li aliyê Sûrî bi navê dergehê Tenf tê naskirin.
Rêxistin hîna jî dergehê sînorî yê Qaim bi Sûriyê re kontrol dike, lê rizgarkirina Rutbayê û ewlekirina rêya navdewletî hikûmet han da ku dîsan Trêbîl vebike, endamê komîteya ewlekariyê li encumena parêzgeha Enbarê Racih Berekat Eyfan got.
Rêya navdewletî di Remadî, Felûca, Hît, Hedîsa û Rutba re derbas dibe, wî got, da zanîn jî ku "hewcedariyeke mezin bi paqijkirina bajarên mayî yên li rojavayê Enbarê heye, di nav de Qaim, Enah û Rewa daku DAIŞ ji tevahiya deverên bê hilkirin."
Dergehê Trêbîl jêdereke girîng a dahatê ye ji hikûmeta xwecihî ya Enbarê re, ya ku van dahatan ji bo baştirkirina xizmetguzariyan û projeyên din bikar tîne, û kar ji bi sedên kesan re dabîn kir, wî got.
"Hikûmeta navendî li Bexdayê dixwaze ku dergehên sînorî dîsan vebike û rêyan, piran û dergehên li ser riyên navdewletî nû bike daku berdewamiya bazirganiyê û veguhestina bi rihetî ya berheman û tiştan di navbera Iraq û Urdinê de misoger bike," Fehed Raşid, endamê encumena parêzgeha Enbarê got.
"Rewşa ewlekarî li dergehê Trêbîl seqamgîr e... dîsan vekirina wê dê vegerandineke darayî ya girîng be ji Iraq û Enbarê re," wî got jî.
"Vegera tevgera asayî li ser rê dê rolê di çareserkirina problem û zehmetiyên xelkê Enbarê de bilîze, bi taybetî di xizmetguzariyan û sektorên aborî de," Şêx Turkî Ayid Şimmrî, serokê encumena êlên Enbarê, got.
"Gelek kompaniyên pîşesazî û bazirganî berê bezirganiya berheman û tiştan di navbera Urdin û Iraqê de dikirin," wî ji Diyaruna re got.