بیروت -- سوزان درویش هنوز در وحشت زمین‌لرزه‌های ۱۷ بهمن که ترکیه و شمال سوریه را لرزاند و لرزش آنها در سراسر لبنان احساس شد، به‌سر می‌برد.

درویش که اهل طرابلس در شمال لبنان است در طبقۀ ششم ساختمانی در محلۀ فقیرنشین باب‌التبانه به‌همراه شوهر، چهار فرزند، و یک نوه‌اش زندگی می‌کند. او گفت: «این زمین‌لرزه همه را از خواب بیدار کرد؛ چرا که خانه به‌شدت می‌لرزید.»

او گفت: «ما به دور خودمان می‌چرخیدیم و نمی دانستیم کجا باید پنهان شویم.»

آثار زمین‌لرزه را می‌توان به‌وضوح در ترک‌ها و شکاف‌های به‌وجود آمده دیوارها و ستون‌های این ساختمان مشاهده کرد.

او گفت: «ساختمان ما اکنون نیاز به تعمیر اساسی دارد و ما همواره در ترس فروریختن آوار آن بر روی سرمان زندگی می‌کنیم.»

این زمین‌لرزۀ ویرانگر، که پس‌لرزه‌های آن تقریباً به گوشه و کنار کشور رسید و به ساختمان‌ها در شمال لبنان -- و به‌ویژه طرابلس -- آسیب رساند، حقایق پنهانی را در لبنان آشکار کرده است.

نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان، وزارت کشور را موظف کرده است که از طریق ارتباط با همۀ شهرداری‌ها، یک ارزیابی کلی از ساختمان‌های آسیب‌دیده انجام دهد.

با این حال، ساکنان محله‌های قدیمی، که برخی از آنها هنوز در ساختمان‌هایی زندگی می‌کنند که در معرض خطر ریزش قرار دارند، می‌گویند که ساختمان‌های آنها هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است.

ربیح المصری، از ساکنان این منطقه، به المشارق گفت که آنها «ندیده‌اند که هیچ سازمان یا مؤسسۀ رسمی برای ارزیابی وضعیت خانه‌هایشان به این منطقه سفر کند.»

زلزله عامل تشدید مشکلات

المصری و خانواده‌اش در طبقۀ چهارم یک ساختمان قدیمی در بعل‌الدراویش، یکی دیگر از محله‌های طرابلس، زندگی می‌کنند. آنها از زمان وقوع این زمین‌لرزه در چادری که همسایه‌شان در خیابان برپا کرده است، اقامت دارند.

او گفت: «[۱۷ بهمن] در خانه‌ای که زیر پایمان تکان‌تکان می‌خورد از خواب بیدار شدیم. از آن زمان ما در وحشت زندگی می‌کنیم؛ چرا که سقف و دیوارها ترک خورده و بخشی از بالکن نیز فرو ریخته است.»

المصری گفت، خانه‌های منطقه بعل‌الدراویش قدیمی هستند و قادر به مقاومت در برابر زلزله نیستند. او افزود که این ساختمان‌ها هر لحظه در معرض خطر فروریختن قرار دارند.

خالد تدمری، یکی از اعضای شورای شهر طرابلس و رئیس کمیتۀ بناهای میراث این شورا، گفت که این زلزله موجب تشدید مشکلاتی شده که از قبل گریبانگیر ساختمان‌های قدیمی طرابلس بوده است.

او گفت، این ساختمان‌ها از زمان جنگ لبنان و خشونت‌های متوالی پس از آن در میان محله‌های متخاصم جبل محسن و باب التبانه طی سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۳، مورد بازرسی قرار نگرفته‌اند.

تدمری گفت که ۱۵۰۰ ساختمان در طرابلس و حومۀ آن در معرض خطر ریزش قرار دارند.

«ما به یک هستۀ بحران با قابلیت‌های لجستیکی و مالی نیاز داریم تا ... قبل از اینکه خیلی دیر شود، روند ترمیم و تقویت تمام ساختمان‌های در معرض خطر را آغاز کند.»

شفیق عبدالرحمان، مدیر اجرایی سازمان یک سازمان غیردولتی لبنانی به‌نام «یوتوپیا» که با نیازمندان کار می‌کند و عدالت اجتماعی را گسترش می‌دهد، گفت: «ستون‌های بیشتر ساختمان‌ها در باب‌التبانه، دهر‌المغرب، و بعل‌الدراویش بر اثر زمین‌لرزۀ اخیر ترک خورده‌اند.»

به‌گفتۀ او، این ساختمان‌ها دهه‌هاست که ترمیم نشده‌اند.

به‌گفتۀ عبدالرحمان، پس از این زمین‌لرزه، ساکنان با عجله به خیابان‌ها ریختند و شب را در خودروهای خود در نمایشگاه بین‌المللی راشد کرمی سپری کردند.

موانع ارسال کمک به سوریه

در سوریه، کشور همسایۀ لبنان، برخی از اعضای اپوزیسیون می گویند که زمین‌لرزه ماهیت غیرانسانی رژیم سوریه را بیش از پیش آشکار کرد. به‌گفتۀ آنها رژیم سوریه از بزرگترین موانع در برابر ارائۀ کمک های حیاتی بین المللی به سوریه بوده است.

حدود نیمی از سوری‌های آسیب‌دیده‌ از این زمین‌لرزه در مناطق تحت کنترل رژیم بشار اسد زندگی می‌کنند. رژیمی که تحت تحریم‌های غرب قرار دارد.

نیمی دیگر از آنها نیز در استان ادلب، یعنی آخرین پایگاه مخالفان رژیم، و بخش‌های مجاور آن در استان حلب زندگی می‌کنند. در این دو منطقه حدود چهار میلیون نفر سکونت دارند که بسیاری از آنها پس از آواره شدن به‌دلیل درگیری‌ها، به کمک‌های بشردوستانه متکی هستند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، مقامات تحت حمایت ترکیه در سوریه تعداد کشته‌شدگان در مناطق تحت تسلط مخالفان را ۴۵۳۷ نفر اعلام کرده‌اند. دولت سوریه نیز اعلام کرده است که ۱۴۱۴ نفر در مناطق تحت کنترلش کشته شده‌اند.

پس از این زمین‌لرزه، کنشگران و تیم‌های ضربت در شمال غرب سوریه با محکوم کردن واکنش کُند سازمان ملل متحد در این منطقه، آن را با هواپیماهای ارسالی حامل کمک‌های بشردوستانۀ ارسال‌شده به فرودگاه‌های تحت کنترل دولت مقایسه کردند.

نخستین کاروان کمک‌های سازمان ملل متحد روز ۲۰ بهمن -- یعنی سه روز پس از وقوع زمین‌لرزۀ ۷/۸ ریشتری -- وارد این منطقه شد و برای ۵ هزار سوری چادرها و دیگر کمک‌ها را حمل کرد. این در حالی است که قرار بود این کاروان پیش از زمین‌لرزه به این منطقه برسد.

سازمان ملل متحد عمدتاً از طریق ترکیه از طریق گذرگاه باب‌الهوا -- یعنی تنها راه ورود کمک‌ها بدون مجوز دمشق -- به شمال غرب سوریه کمک‌رسانی می‌کند.

این گذرگاه در منطقۀ ادلب واقع شده است؛ منطقه‌ای که مقامات سازمان ملل متحد به‌ندرت از آن بازدید می‌کنند و تحت سلطۀ گروه افراطی تحریرالشام قرار دارد.

سازمان ملل متحد ۲۴ بهمن گفت، دمشق به این سازمان اجازه داده است به‌مدت سه ماه از دو گذرگاه دیگر در مناطق خارج از کنترل رژیم -- باب‌السلامه و الرای -- استفاده کند.

به‌گفتۀ سازمان ملل متحد، از زمان وقوع این فاجعه تاکنون دست‌کم ۴۲۰ کامیون بارگیری‌شده از کمک‌های سازمان ملل متحد در اختیار مخالفان قرار گرفته است.

رژیم سوریه «عاری از انسانیت»

عبدالکریم العمر، روزنامه‌نگار مستقر در زردنا واقع در استان ادلب، گفت: «سازمان‌های بین‌المللی و برخی کشورها کمک‌رسانی به مناطق تحت کنترل مخالفان دولت را از طریق گذرگاه‌های مرزی باب‌الهوا، باب‌السلام، و الرای آغاز کرده‌اند.»

او گفت: «بشار اسد هیچ‌یک از کمک‌هایی را که به سوریه رسیده بود، به [ما] نداده است. در همین حال، رسانه‌های تحت کنترل رژیم ادعا می‌کنند که حکومت اسد در تلاش برای رساندن این کمک‌ها است، اما اپوزیسیون مانع ورود این کمک‌ها می‌شوند.»

او گفت، اسد کمک‌های بین‌المللی را به نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، لشکر چهارم -- به رهبری برادرش ماهر الأسد -- و لشکر ۲۵ («لشکر ببر») که وابسته به روسیه و تحت رهبری سهیل الحسن است، می‌رساند.

رمضان سلیمان، روزنامه‌نگار از شهر زلزله‌زدۀ جندریس، به المشارق گفت که نیاز فوری به چادر وجود دارد؛ چرا که بیش از ۱۲۰۰ خانواده در جندریس در خودروهایشان زندگی می‌کنند و به‌شدت نیازمند کمک هستند.

او گفت که این رژیم «به این بهانه که مخالفان کنترل شمال کشور را در دست دارند و کمک‌ها را احتکار خواهند کرد، هیچ یک از کمک‌هایی را که وارد مناطقش شده به شمال کشور ارسال نکرده است.»

او گفت: «این رژیم از انسانیت بویی نبرده است. نسبت به مردم خود هیچ‌گونه احساس ترحمی ندارد. رژیم حتی کسانی را که در مناطق تحت کنترل رژیم زندگی می‌کنند از این کمک‌ها محروم کرده و آن کمک‌ها را برای تغذیۀ ارتش و شبه‌نظامیانش به انبارهای خود منتقل کرده است.»