یک شبکۀ بین‌المللی قاچاق نفت و پولشویی تحت هدایت مقامات نیروی قدس سپاه پاسداران و مورد حمایت دولت روسیه، روز چهارشنبه (۴ خرداد) هدف تحریم‌های ایالات متحده قرار گرفت.

به‌گفتۀ وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، این شبکه که توسط دولت روسیه و سازمان‌های اقتصادی دولتی پشتیبانی می‌شود، فروش صدها میلیون دلار نفت ایران را در جهت تأمین منافع سپاه پاسداران و حزب‌الله لبنان تسهیل کرده است.

به‌گفتۀ این وزارتخانه،‌ بهنام شهریاری، از مقامات نیروی قدس سپاه پاسداران، به‌همراه رستم قاسمی، از مسئولان پیشین نیروی قدس، که طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ وزیر نفت ایران بود، ریاست این شبکه را بر عهده داشتند. قاسمی اکنون وزیر راه و شهرسازی ایران است.

وزارت‌ خزانه‌داری گفت، این شبکۀ قاچاق نفت «به‌عنوان یک عنصر حیاتی در زمینۀ تولید درآمد نفتی ایران و نیز حمایت آن از گروه‌های نیابتی شبه‌نظامی که درگیری و رنج را در سراسر منطقه تداوم می‌بخشند، عمل کرده است.»

برایان ای. نلسون، یکی از مقامات وزارت خزانه‌داری، گفت: «ایالات متحده نسبت به پاسخگو کردن رژیم ایران در رابطه با حمایتش از نیروهای نیابتی تروریستی، که سبب بی ثباتی خاورمیانه می‌شوند، کاملاً متعهد است.»

به‌گفتۀ او، ایالات متحده «در هدف قرار دادن کسانی که از نیروی قدس یا حزب‌الله پشتیبانی مالی حیاتی می‌کنند یا به تسهیل دسترسی این گروه‌ها به نظام مالی بین‌المللی می‌پردازند، هیچ تردیدی به خود نمی‌دهند.»

نلسون گفت: «به‌ویژه آنکه ایالات متحده اعمال دقیق تحریم‌ها بر تجارت غیرقانونی نفت ایران را ادامه خواهد داد.» وی هشدار داد که «هر کس از ایران نفت بخرد، با چشم‌انداز تحریم‌شدن از سوی ایالات متحده مواجه خواهد شد.»

شبکۀ بین‌المللی قاچاق

بنا به اعلام وزارت خزانه‌داری، یکی از مقامات سابق نیروی قدس سپاه پاسداران از فروردین ۱۴۰۰ از یک شرکت مستقر در روسیه (شرکت آر‌پی‌پی با مسئولیت محدود) برای جابه‌جایی میلیون‌ها دلار از روسیه به نمایندگی از نیروی قدس سپاه پاسداران استفاده کرده است. این شرکت در گذشته توسط یک تاجر افغان اداره می‌شد.

بنا بر اعلام وزارت خزانه‌داری، این تاجر ساکن روسیه در هماهنگی با سطوح ارشد دولت و دستگاه اطلاعاتی روسیه برای نیروی قدس سپاه پاسداران منابع مالی تهیه می‌کرد.

به‌گفتۀ وزارت خزانه‌داری، او پیش از این با یک طرح فسادآمیز برای کلاهبرداری از بانک کابل، در افغانستان، ارتباط داشته است.

مدیر کنونی این شرکت همراه با یک شرکت مستقر در امارات (زمان‌اویل دی‌ام‌سی‌سی) با دولت روسیه و شرکت دولتی «روس‌نفت» همکاری کردند تا به نمایندگی از نیروی قدس سپاه، نفت ایران را برای شرکت‌های اروپایی ارسال کنند.

در ایران، وابستگان نیروی قدس سپاه ضمن تسهیل فروش و کمک به حمل‌و‌نقل غیرقانونی ده‌ها هزار تن نفت به نمایندگی از مقامات ارشد این نیرو به ترکیه سفر کردند و کوشیدند منبع درآمدهای حاصل از فروش نفت را پنهان کنند.

یکی دیگر از مقامات سپاه پاسداران در ایران با هدف تسهیل پرداخت‌ وجوه نفت از سوی شرکت دولتی نفت و گاز طبیعی ونزوئلا، فعالیت داشته است. هم‌زمان یکی دیگر از اعضای سپاه پاسداران در امر واسطه‌گری و نهایی کردن معاملات نفتی فعال بوده است.

وزارت خزانه‌داری با اشاره به این که برخی از مشتریان در چین و روسیه بوده‌اند گفت که معاملات به‌نفع سپاه پاسداران انجام شده است.

در همین حال، سه تن از اعضای نیروی قدس سپاه پاسداران مستقر در ترکیه تلاش کردند منبع درآمدهای حاصل از فروش غیرقانونی نفت و پتروشیمی ایران را پنهان کنند. بخشی از این معاملات فروش بیش از ۶ میلیون دلار محصولات پتروشیمی‌های ایران بوده است.

شرکت ترانزیتی صادرات وارداتی «تورکوکا» با مسئولیت محدود در کره جنوبی، به‌عنوان یک نهاد عبوری در زمینۀ تسهیل جابه‌جایی میلیون‌ها دلار عمل می‌کرد و این کار را با کمک یکی از مسئولان یک شرکت دیگر مستقر در ترکیه از طریق جعل فاکتورها انجام می‌داد.

مقامات نیروی قدس سپاه پاسداران و حزب‌الله از شرکت «کانسپتو اسکرین اس‌ای‌ال» دریایی مستقر در لبنان برای تسهیل معاملات نفتی که احتمالاً به‌نفع نیروی قدس سپاه و حزب‌الله بوده است، بهره‌برداری کرده‌اند.

به‌گفتۀ وزارت خزانه‌داری، شرکت انرژی چین هائوکان مستقر در هنگ‌کنگ، میلیون‌ها بشکه نفت ایران به ارزش ده‌ها میلیون دلار را از نیروی قدس سپاه پاسداران خریده است.

به‌گفتۀ این وزارتخانه، شرکت «پترو چین پارس» مستقر در ایران و شرکت «پتروشیمی فوجی ژوشان» مستقر در چین هر دو در خرید و فروش ده‌ها میلیون دلار نفت خام ایران از نیروی قدس سپاه مشارکت داشته‌اند.

درآمدهای به‌دست آمده از فروش این نفت توسط هم‌دستان نیروی قدس سپاه در ترکیه پولشویی می‌شد.

از دست رفتن بازار چین

بنا بر گزارش رسانه‌ها، ایران که به‌دلیل تحریم‌های آمریکا قادر نیست نفت خام خود را به مشتریان سابق -- از جمله کرۀ جنوبی و کشورهای اروپایی بفروشد -- به فروش نفت خود به چین و ونزوئلا روی آورده است.

اما پس از حملۀ روسیه به اوکراین در روز ۶ اسفند، تحریم‌های غرب بر روسیه مانع از فروش نفت مسکو به کشورهای اروپایی شد و در نتیجه روسیه نفت خود را با تخفیف بسیار زیاد به چین عرضه کرد.

چین نیز به‌رغم توافقنامۀ ۲۵ ساله‌ای که بر همکاری و تجارت در عرصه‌های متعدد تأکید دارد، از خرید نفت ایران روی گردانده است. به جای آن، چین اکنون بیشتر نفت مورد نیاز خود را از روسیه خریداری می‌کند.

این وضعیت، ایران را که از قبل در وضعیت اقتصادی شکننده‌ای بوده، در آستانۀ ورشکستگی قرار داده است.

ایران به‌جای آن که جاه‌طلبی‌های توسعه‌طلبانه و مداخلات منطقه‌ای خود تحت نظر نیروی قدس سپاه پاسداران را متوقف کند و برای حل‌و‌فصل چالش‌های اقتصادی خود چاره‌ای بیاندیشد، با حمایت مالی و تسلیحاتی، و ارائۀ پهپاد به گروه‌های شبه‌نظامی نیابتی خود، به ایجاد آشوب و هرج و مرج ادامه می‌دهد.

پول مورد نیاز سپاه پاسداران برای ادامۀ مداخله‌های منطقه‌ای آن از محل فروش غیرقانونی نفت، قاچاق و فروش مواد مخدر ممنوعه، و پولشویی حاصل می‌شود.

ناظران می‌گویند رژیم ایران برای حفظ جریان این پول و اطمینان از تداوم برنامۀ منطقه‌ای خود، به‌جای تبعیت از هنجارها و قوانین بین‌المللی، راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها پیدا کرده است.