در طول سه سال گذشته آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID) به منظور بازسازی مناطق ویران شده در اثر تروریسم در عراق و احیاء وسیله امرار معاش مردم با سازمان‌های شریک خود در این کشور همکاری کرده است.

«دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) در سال ١٣٩٣ پس از تسخیر بخش‌هایی از عراق هزاران غیرنظامی را کشت یا آواره کرد و پس از سرنگونی در سال ١٣٩٦ خرابی‌ها و ویرانی اقتصاد را از خود به یادگار گذاشت.

طرح تاب‌آوری اجتماعی آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده/عراق (موسوم به ICRI-تعافی) در اواخر سال ١٣٩٧ و به منظور احیای زندگی در شهرهای آزاد شده از دست داعش راه‌اندازی شد.

این طرح از آن زمان تاکنون، فرصت‌های شغلی ایجاد کرده است و به تأمین مجدد خدمات اساسی و سازماندهی فعالیت‌ها و رویدادهایی کمک کرده است که موجب ایجاد همکاری صلح‌آمیز بین بخش‌های مختلف اجتماعی می‌شود.

این طرح که از همکاری ١٧٧ شریک محلی بهره می‌گیرد، تا به امروز توانسته است ٣٨٧ فعالیت و پروژه توسعه‌ را به پایان برساند که تمرکزشان بر حمایت از مردم محرومی است که راه امرار معاش خود را در نبردهای شکست دادن داعش از دست داده‌اند.

در فاز دوم این پروژه که در اواخر سال ١٤٠٠ آغاز شد، ٣٤ طرح با همکاری ٢٨ سازمان عراقی در دست اجراست.

از جمله فعالیت‌های اخیر می‌توان به تأمین تجهیزات تخصصی پنج کارخانه به منظور افزایش تولید روغن کنجد در شهر بشیقه در نزدیکی موصل اشاره کرد. این صنعت یکی از صنایع محلی اصلی در استان نینواست. این کارخانه‌ها در طی حکومت داعش ویران شده بودند.

طرح تعافی همچنین ٢٣ کامیون جمع‌آوری زباله را در اختیار شهرداری‌های موصل، سنجار، القیروان، وانه و الرمانه قرار داده است. این اقدام حاکی از انجام طرح‌هایی است که هدفشان افزایش آگاهی در مورد اهمیت صیانت از فضاهای عمومی است.

«در هر چهار فصل کشت کنید»

یکی از پروژه‌های قبلی، پروژه «در چهار فصل کشت کنید» بود که فرصت‌های شغلی و درآمد بیشتری را برای کشاورزان منطقه موصل ایجاد کرد.

محمد الجمال، مدیر برنامه انجمن کشاورزی دجله، به المشارق گفت این پروژه «یکی از پروژه‌های کلیدی بود که در سال گذشته آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده تأمین مالی آن را از طریق برنامه تعافی برعهده گرفت و نظارت بر آن را نیز همان زمان آغاز کرد.»

این انجمن به‌عنوان یکی از شرکای راهبردی اجرای این طرح اقدام به اخذ تأییدیه‌های رسمی، انتخاب و آموزش ذینفعان و پیگیری کار آنها کرده است.

الجمال توضیح داد در این پروژه، گلخانه‌هایی برای کشاورزان تهیه می‌شود تا آنها در طول سال قادر به کشت سبزیجات و سایر محصولات باشند، نه فقط در برخی فصول خاص.

به گفته او تجهیزات و خدماتی که به کشاورزان ارائه می‌شود «همچنین شامل کود، بذر، شبکه‌های آبیاری مدرن و تجهیزات کشت است» و نیز کمک‌هایی در زمینه حفر چاه و نصب صفحات خورشیدی برای تأمین برق ارائه می‌شود.

الجمال گفت هدف این طرح کشاورزان منطقه موصل بود که داعش آنها را آواره کرده بود و پس از نابودی زمین و تجهیزات کشاورزی‌شان به مزارع باز ‌گشتند.

کشاورزان در یک دوره آموزشی ١٠ روزه عملی و نظری شرکت کردند که به آنها آموزش می‌داد چطور پروژه‌های خود را حفظ کنند، تولیدات کشاورزی‌شان را افزایش دهند و بازاریابی کنند.

الجمال گفت این انجمن به صورت هفتگی به پیگیری پروژه‌های تکمیل شده ادامه می‌دهد تا از موفقیت مستمر آنها اطمینان حاصل کند.

او گفت: «برنامه تعافی به افزایش بهره‌وری کشاورزان کمک کرده است، آنها اکنون در تمام طول سال کار می‌کنند و محصولاتشان را در فصل‌هایی که کاشت صورت نمی‌گرفت نیز می‌فروشند و در نتیجه سود بیشتری می‌برند.»

تأثیر مثبت اجتماعی

علی یعروب، مشاور کشاورزی انجمن کشاورزی دجله، گفت همکاری با برنامه تعافی «نتایج رضایت‌بخشی به دنبال داشته است.»

او گفت این برنامه «تأثیر مثبتی از نظر ایجاد انگیزه در بین مردم برای غلبه بر تأثیر تروریسم و ایجاد صلح در مناطق خودشان داشته است».

وی افزود «از جمله این پروژه‌های کشاورزی ساخت ٣٠ گلخانه برای کشاورزان در مناطق الرشیدیه، حاوی الجوسق و الفرقان در شهر موصل و همین تعداد در حومه شهر سنجار بوده است.»

او گفت علاوه بر این دستاورد، تأمین سیستم‌های آبیاری، ژنراتورهای برق با موتور دیزلی، صفحات خورشیدی و تجهیزات مختلف برای کمک به کشاورزان بیشتری جهت احیای زمین‌هایشان، افزایش تولید و بازسازی ده‌ها حلقه چاه نیز انجام شده است.

از آب چاه جهت آبیاری محصولات کشاورزی و دامپروری استفاده می‌شود.

یعروب گفت پروژه‌های تعافی همچنین «حمایت از جوامع کشاورزی با تنوع قومیتی را در دشت نینوا در برمی‌گیرد. این فعالیت‌ها به منظور افزایش اعتماد و همبستگی اجتماعی در میان اقوام انجام می‌شود.

به گفته او، یکی از این پروژه‌ها با مشارکت انجمن حمایت از حقوق یارسان‌ها به منظور حمایت و برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه روش‌های نوین کشاورزی و آبیاری اجرا شده است.

برنامه تعافی و سایر شرکای محلی تلاش‌های مشترکی را برای احیای اقتصاد کشاورزی و خدمات و تحکیم ثبات در سایر شهرهای آزاد شده از دست داعش انجام می‌دهند.

او گفت این اقدامات شامل تأمین قلمه درختان میوه، تجهیزات کشاورزی خانگی و سیستم‌های آبیاری قطره‌ای برای کشاورزان و دامپروران زن و مرد در شهرهای عنه، حدیثه و الرطبه در غرب انبار است.

وی گفت تعداد ذینفعان به ٢٦٠ کشاورز رسیده است و قصد داریم بیش از ٨٠٠ کشاورز را پوشش دهیم.

برنامه تعافی همچنین با ایجاد گلخانه برای ١٣٩ کشاورز زن در شهر الرمانه در استان انبار از آنها حمایت کرد تا نقش زنان عراقی را در خدمت‌رسانی به جامعه خودشان و افزایش تولیدات کشاورزی تقویت کند.