آلماتی -- قزاق هایی که رویدادهای جاری در اوکراین را دنبال می کنند از شبکه های تلویزیونی روسی که یا تبلیغات کرملین را پخش می کنند و یا اصلاً چیزی نمی گویند، به طور فزاینده ای ناامید می شوند.

آنتون شین، یک وکیل مستقل در آلماتی و رئیس سابق شورای اجرایی انجمن بین المللی اپراتورهای کابلی آسیا، شرکت تلویزیونی و رادیویی «میر» را به دلیل عدم گزارش پیرامون رویدادهای اوکراین در حالی که جنگ همچنان در جریان است، محکوم کرد.

شرکت «میر» که متعلق به کشورهای مستقل مشترک المنافع است، توسط روسیه و دیگر جمهوری های شوروی سابق از جمله قزاقستان تشکیل شده است.

شین روز ۱۱ اسفند در فیس بوک نوشت، همانطور که این شرکت در اساسنامه خود تصریح کرده است، این حق شهروندان آن کشورهاست که «گزارش های واقع‌گرایانه و عادلانه پیرامون زندگی مدنی، سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی این کشورها» را ببینند.

او از مدیریت شرکت «میر» درخواست کرد که گزارش دادن درباره جنگ در اوکراین را آغاز کند.

وی گفت که وزارت اطلاعات و توسعه اجتماعی قزاقستان می تواند «بازبینی مجدد همکاری جمهوری قزاقستان با این شرکت را آغاز کند ... و با هدف لغو مشارکت مالی جمهوری قزاقستان در کسب و کار با این شرکت گام‌های دیگری را بردارد.»

به گفته سرگئی دووانوف، مدیر دفتر بین‌المللی حقوق بشر قزاقستان، شبکه‌های تلویزیونی تحت حمایت کرملین، بلندگوی اصلی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، برای انتشار افکار ضدغربی هستند؛ افکاری که سبب ایجاد نفرت از چندفرهنگی اروپایی و ارزش‌های لیبرال می‌شوند.

او گفت: «پوتین از شکست خوردن در جنگ سرد، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، و شکست‌های اقتصادی روسیه رنج می برد و این احساس خود را به مخاطبان چند میلیون نفری کشورهای مستقل مشترک المنافع، از جمله قزاقستان، بسط می‌دهد.»

او گفت که شبکه‌های تلویزیونی روسیه به پوتین این امکان را داده اند که افکار مخرب را میان قزاق ها انتشار دهد، و از این رو حذف این رسانه های تبلیغاتی و جایگزینی آنها با محتوای باکیفیت قزاقستانی از منظر امنیت ملی بسیار حیاتی است.

او گفت: «اما این خطر وجود دارد که پوتین، قزاقستان "ملی‌گرا" را مورد تهاجم قرار دهد و سپس سناریوی اوکراین در آنجا تکرار شود.»

حذف شبکه های روسی توسط شرکت قزاق

وب‌سایت خبری «کازتگ» روز ۹ اسفند با استناد به بیانیه این شرکت گزارش داد که شرکت ارائه خدمات قزاقستانی «رمستروسرویس» پخش برنامه از شبکه های روسی را به دلیل جنگ در اوکراین متوقف کرده است.

در بیانیه‌ای که در کانال تلگرامی این شرکت منتشر شد، آمده است: «مشترکان عزیز: ما با جنگ و تبلیغات جنگ مخالف هستیم، بنابراین، پخش تمام شبکه‌های تلویزیونی به اصطلاح دولتی روسیه را به طور موقت با خبر۲۴ جایگزین کرده‌ایم.»

«رمستروسرویس» که در شاختینسک، استان قراغندی، مستقر است، ارائه کننده خدمات اینترنتی و بسته های تلویزیون دیجیتالی است.

یکی از کارمندان «رمستروسرویس» که نخواست نامش فاش شود، بدون ذکر منبع گفت: «در جریان اقدامات نظامی در اوکراین، یک منبع ناشناس اقدام به پخش فیلم های تبلیغاتی ضد اوکراین در فرکانس این شبکه‌های روسی کرد و ما این تصمیم را گرفتیم.»

بینندگان محلی از مشاهده ناپدید شدن شبکه های روسی از ترکیب پخش برنامه‌ها ابدا سرخورده نشده‌اند.

علیبک کوکپایف، یکی از سرپرستان سیستم که در شاختینسک زندگی می کند، گفت: «من یقین دارم که این منبع مرموز همان شبکه‌های روسی هستند که در روزهای اخیر به انتشار تبلیغات پلیدتر و دروغین‌تر از همیشه پرداخته‌اند.»

وی گفت: «ما معمولا برنامه های سرگرم کننده را تماشا می کنیم؛ چرا که اخبار آنها یک شست‌وشوی مغزی محض است.»

کوکپایف گفت: «جنگ در اوکراین موضوعی حساس برای روسیه است و کرملین فعالانه تبلیغات خود را در قزاقستان پخش می‌کند تا افکار عمومی را این گونه شکل دهد که ظاهراً روسیه در حال نجات مردم اوکراین از شر "نازی های" ادعایی در کی‌یف است.»

رسانه تحت تسلط پوتین «سربازان» خود را از دست می‌دهد

تازه‌ترین انتقادات در بحبوحه تحولات گسترده در فضای تبلیغاتی روسیه مطرح شده است. برخی از روزنامه نگاران در رسانه های تحت سلطه کرملین در اعتراض به تهاجم روسیه به اوکراین استعفا دادند.

ماریا بارونوا، سردبیر شرکت پخش بین المللی «آر‌تی» که تحت کنترل کرملین است، بلافاصله پس از آغاز این تهاجم از سمت خود کناره‌گیری کرد.

بارونوا روز ۸ اسفند در کانال تلگرامی خود نوشت: «یک هفته پیش، من هنوز درباره "همدستان ناتو" و "تبلیغات ناتو" مطلب می نوشتم، آنها را نفرین می کردم، خیانت و روسیه‌هراسی را افشا می کردم، علیه [اسکیزوفرنی دموکراتیک] داد سخن می دادم، اما من در اشتباه بودم. معلوم شد که همه آنها کاملا درست می گفتند و من اشتباه می کردم.»

او گفت که رژیم تمامیت‌خواه پوتین زندگی روس ها را به یک «جهنم بی پایان» تبدیل کرده و اکنون او تلاش می‌کند که آن سیستم را به اجبار به اوکراین صادر کند.

رویترز روز ۸ اسفند گزارش داد، پس از حمله نیروهای روسی به اوکراین، به دستور پوتین مهاجرت کارمندان در «راپتلی» که یک خبرگزاری دولتی روسی مستقر در برلین است، آغاز شد.

کارکنان این خبرگزاری در جریان یک کنفرانس تلفنی که با حضور همه کارمندان برگزار شده بود، از این که اجازه ندارند به شیوه‌ای واقع‌گرایانه -- مثلا با به کار بردن کلمه «تهاجم» -- پیرامون این درگیری گزارش دهند، گله کردند.

«راپتلی» در سال ۱۳۹۲ به منظور ارائه اخبار، از جمله ویدیوها و فیدهای زنده از سراسر جهان، برای «آر‌تی» و سایر مشتریان تاسیس شد.

رویترز خاطرنشان کرد که «راپتلی» بخشی از امپراتوری رسانه ای بین المللی است که توسط مارگاریتا سیمونیان، هم‌پیمان پوتین، اداره می شود و شامل آرتی و اسپوتنیک نیز می شود.

سیمونیان به دلیل موقعیت خود به عنوان یک «شخصیت مرکزی» در ماشین تبلیغاتی روسیه، هدف تحریم های غرب قرار گرفته است.

راهپیمایی بی سابقه علیه پوتین

قزاق ها در ماه جاری برای صلح تجمع کردند و علیه تهاجم روسیه به اوکراین راهپیمایی کردند. همزمان افراد دیگری هم بودند که از نحوه پوشش جنگ -- یا عدم آن -- توسط رسانه های روسی ابراز ناامیدی فزاینده ای کردند.

بیش از ۲ هزار تن از تظاهرکنندگان روز ۱۵ اسفند در یک راهپیمایی صلح در آلماتی در زمان نواخته شدن سرود ملی اوکراین برخاستند و شعارهایی را در حمایت از صلح و توهین های هایی را خطاب به پوتین سر دادند.

به طور معمول قزاقستان مانع از برگزاری تظاهرات سیاسی می‌شود، اما احساسات عمومی در کشورهای شوروی سابق در حال تغییر است. به نظر می‌رسد بسیاری از این گمانه زنی ها مبنی بر این که تحریم‌های بی‌سابقه غرب علیه روسیه در رابطه با اوکراین باید هم‌پیمانان مسکو را نیز هدف قرار دهد، نگران شده اند.

پس از آن که یک قانونگذار بریتانیایی ظاهرا خواستار تحریم افراد «همدست و پشتیبان» پوتین در قزاقستان شد، وزارت امور خارجه این کشور بر بی طرفی خود در این مناقشه تاکید کرد. این وزارتخانه همچنین هفته گذشته سفیر بریتانیا را به منظور گفت‌وگو دعوت کرد.

این رایزنی ها پس از آن صورت گرفت که مارگارت هاج، قانونگذار بریتانیایی و از اعضای حزب مخالف کارگر، روز ۹ اسفند از لیز تراس، وزیر امور خارجه بریتانیا، پرسید که آیا افرادی از «حوزه های قضایی قزاقستان و آذربایجان» به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین هدف این تحریم ها قرار خواهند گرفت.

تراس پاسخ داد که او «مسائل مرتبط با قزاقستان و دیگر کشورها را بررسی خواهد کرد.»

وزارت امور خارجه قزاقستان روز شنبه اعلام کرد که از لندن ضمانت هایی را مبنی بر این که این کشور از سوی بریتانیا به دلیل حمله روسیه به اوکراین تحریم نخواهد شد، دریافت کرده است.