ایران یک نمایشگاه دائمی تجاری را در شهر سلیمانیه در اقلیم کردستان عراق افتتاح کرده است. تحلیلگران این اقدام را تلاش آشکار ایران برای گسترش هژمونی خود در این منطقه و به وجود آوردن بازاری برای کالاهای ایرانی می دانند.

مهدی شوشتری، سرکنسول ایران در سلیمانیه، گفت که غرفه سه طبقه این نمایشگاه با حدود ۱۰۰ برند ایرانی و دفاتر ۳۰ شرکت را که در بخش‌های گوناگون مانند حمل‌ونقل و ارتباطات تخصص دارند، میزبانی می کند.

وی روز ۲۳ بهمن در اطلاعیه ای گفت که منسوجات، کیف، و کفش در طبقه اول و محصولات صنعتی، برقی، الکترونیکی، و ساختمانی در طبقه دوم این غرفه به نمایش درآمده‌اند.

وی گفت، طبقه سوم این غرفه خدمات لجستیکی، بیمه، مشاوره، تبلیغات، بازاریابی، و پشتیبانی حقوقی از شرکت های ایرانی فعال در عراق را به نمایش گذاشته است.

وی خاطرنشان کرد، این غرفه همچنین شامل فضاهای باز جهت به نمایش درآوردن تجهیزات و ماشین آلات سنگین صنعتی، خودروها، و مصالح راهسازی است.

بنا بر اظهارات مقامات ایرانی، این نمایشگاه فرصتی را برای معرفی مستقیم کالاها و محصولات ایرانی به بازار عراق فراهم می کند و هدف آن «تقویت روابط تجاری» میان دو کشور است.

اما ناظران عراقی به المشارق می گویند که آنها در مورد انگیزه های ایران شک و تردید دارند و افتتاح این غرفه را به عنوان تلاشی دیگر از سوی این کشور برای انحصار بازار و اقتصاد عراق و سلطه یافتن بر منابع اقلیم کردستان برمی‌شمارند.

انحصارطلبی ایران

به گفته عادل الأشرم، تحلیلگر سیاسی، از نمایشگاه های تجاری ایران که در واقع تأثیر مخربی بر اقتصاد این کشور دارد، هیچ منفعتی نصیب عراق نمی شود.

او گفت که «قیمت‌ شکنی محصول» توسط ایران سبب می شود که محصولات تولید ملی از میان برود و این امر می‌تواند تأثیر منفی چشمگیری بر تولیدکنندگان محلی و صاحبان شرکت‌های کوچک داشته باشد.

وی گفت، بر اساس ارقام ارائه شده توسط ایران، صادرات ایران به عراق در سال گذشته (بدون احتساب انرژی) بیش از ۹ میلیارد دلار بوده که این محصولات کشاورزی، محصولات غذایی، لوازم برقی، خودرو، و مصالح ساختمانی را شامل می شود.

عادل گفت که ایران اکنون در پی تنوع بخشیدن به صادرات خود به عراق و لحاظ کردن تجهیزات پزشکی، دارو، ماشین آلات کشاورزی، مبلمان، و البسه است.

او گفت که تهران از این که بغداد تولید داخلی خود را افزایش دهد، واهمه دارد. وی اشاره کرد که شوشتری هم‌زمان با اعلام خبر افتتاح این مرکز تجاری در سخنرانی خود در استان کرمانشاه ایران، این مطلب را به صراحت عنوان کرد.

شوشتری گفت: «باید بپذیریم که عراق قصد دارد از محصولات خودش حمایت کند. تنها راه برای حفظ وضعیت صادرات این است که برخی از شرکت های ما به تولید کالا در عراق روی آورند.»

الأشرم گفت که ایران و گروه های نیابتی آن به قیمت زیان دیدن اقتصادهای منطقه ای و بهره برداری از منابع طبیعی آنها، در پی دستیابی به منافع خودشان هستند.

وی خاطرنشان کرد که سود به دست آمده از این فعالیت های تجاری برای دامن زدن به تروریسم و تهدید ثبات منطقه ای به کار گرفته می شود.

او گفت که برخلاف ادعای رژیم ایران، این فعالیت های تجاری از رونق اقتصادی پشتیبانی نمی کند، بلکه در خدمت برنامه توسعه طلبی ایران است و می‌خواهد منابع دیگر کشورها را زیر سلطه ایران ببرد.

وی گفت که ایران بر اساس برنامه های راهبردی که شامل تحمیل هژمونی اقتصادی است، عمل می کند. او خاطرنشان کرد که ایران قصد دارد در ماه های آینده نمایشگاه تجاری مشابهی را افتتاح کند و آن را به بخش ساخت و ساز در شهرک کلار سلیمانیه اختصاص دهد.

وی افزود که این کشور در نظر دارد که به منظور تسهیل جریان کالا از مرز یک شرکت حمل و نقل مشترک با سلیمانیه راه اندازی کند و در همین راستا در اوایل ماه جاری پیشنهادهایی را در زمینه ایجاد منطقه آزاد تجاری با اقلیم کردستان نیز ارائه کرد.

الأشرم گفت که ایران مشغول فعالیت بر توسعه بخشیدن زیرساخت ها در گذرگاه های مرزی خود با عراق، به ویژه با اقلیم کردستان، است تا فروش منطقه ای کالاهای خود را تسهیل کند.

استراتژی سلطه جویانه

کیوان کاشفی، مسئول ایرانی اتاق بازرگانی کرمانشاه، ماه گذشته اعلام کرد: «سلیمانیه و کردستان به منزله دروازه‌ای برای تجارت با سوریه و همین طور لبنان هستند.»

فرزاد پیلتن، مدیر سازمان توسعه تجارت ایران، روز ۱۱ اسفند در یک کنفرانس گفت که دولت ایران به منظور ایجاد ارتباط با استان های جنوبی عراق (بصره، ذی قار، و میسان) در پی تأسیس یک راه آهن است.

وی بر لزوم تلاش برای مدیریت یکپارچه گذرگاه مرزی شلمچه میان دو کشور اشاره کرد.

او افزود: «ما در تمام نمایشگاه‌هایی که در عراق برگزار می‌شود، شاهد حضور غرفه‌های ایرانی هستیم و طرحی را برای برپایی نمایشگاه‌های تخصصی بازاریابی کالاها در نظر داریم.»

ثائر البیاتی، از رهبران عشایر عراق، به المشارق گفت که تجارت و اقتصاد بخش مهمی از «استراتژی سلطه جویانه ای است که ایران دنبال می کند.»

وی گفت، این فعالیت‌ها و رویدادهای تجاری در خدمت اهداف ایران - یعنی «تضعیف همسایگان و غرق کردن آنها در بحران و فشارهای اقتصادی مانند بیکاری، فقر، و اختلال در توسعه» - است.

البیاتی گفت که ایران با استفاده از این منافع اقتصادی به دست‌آمده، اطمینان می‌یابد که گروه‌های مسلحش از حمایت مالی برخوردار هستند تا بتوانند پروژه‌های تهاجمی ایران را اجرا کنند و به گسترش هرج‌ومرج و آشوب ادامه دهند.

او گفت که ایران در پی «انحصار بازار عراق، نابودی اقتصاد و منابع ملی، و ایجاد زیرساخت‌هایی است که به آن توانایی بیشتری در جهت نفوذ اقتصادی به عراق و کشورهای منطقه می‌دهد.»