در یک گزارش تحقیقی که هفته گذشته منتشر شد آمده است که استخدام کنندگان سوءاستفاده جوی روس دستمزدهای بسیاری از مبارزان سوری را که گاه به اجبار به مناطق جنگی مانند لیبی و ناگورنو قره باغ اعزام شده بودند، به آنها نپرداخته اند. بسیاری از این جوانان برای بقا ناگزیر شده اند مرتکب جرایمی از قبیل سرقت، قاچاق جنسی، و آدم ربایی شوند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، روسیه از اواخر سال ۱۳۹۸ هزاران مرد را، به طور مستقیم یا غیرمستقیم، به عنوان مزدور در جنگ ده ساله سوریه استخدام کرده است.

«مرکز عدالت و پاسخگویی سوریه» با همکاری «سوری های خواهان حقیقت و عدالت» مطالعه ای را درباره استخدام استثماری این مزدوران انجام داد و آن را در روز ۵ خرداد منتشر کرد.

عوامل نظامی روسیه، از جمله گروه مرموز واگنر، اعضای سابق ارتش سوریه و جنگجویان دیگر را در گروه های شبه نظامی متحد به خدمت گرفته اند.

جوانان استخدام شده سوری، که توسط روسیه به مزدور تبدیل شده اند، برای مدت بیش از یک سال است که به به لیبی فرستاده شده اند تا از نیروهای خلیفه حفتر، ژنرال لیبیایی مورد حمایت مسکو، پشتیبانی کنند.

دیگران نیز سال گذشته در منطقه مورد مناقشه ناگورنو قره باغ جنگیدند.

محمد العبدالله، مدیر اجرایی مرکز عدالت و پاسخگویی سوریه، گفت: «مشارکت سوری ها به عنوان جنگجویان مزدور در درگیری های خارج از کشور، در خدمت غنی سازی و تقویت برخی از جنایتکارترین گروه های مسلح درون کشور است.»‌

بسام الاحمد، مدیر اجرایی «سوری های خواهان حقیقت و عدالت»، گفت: «جامعه جهانی باید عاملان این امر را مسئول بداند و همزمان، دلیل اصلی این موضوع را که مزدور شدن به تنها منبع درآمد بسیاری از سوری ها تبدیل شده است، بیابد.»‌

دستمزد نگرفته و فریب خورده

این گزارش به ارائه جزئیاتی در این مورد پرداخته است که چگونه بسیاری از جنگجویان فرستاده شده به لیبی یا ناگورنو قره باغ در این مورد حق انتخاب چندانی نداشتند و تنها بخشی از پولی را که کارفرمایانشان به آنها قول داده بودند، دریافت کردند.

ناظران همچنان دریافته اند که در برخی موارد پس از کشته شدن این مزدوران سوری در لیبی و ناگورنو قره باغ به آنها غرامتی پرداخت نمی شود.

بنا بر این گزارش، استخدام مزدوران در سوریه توسط نیروهای روسی، به ویژه در استان های حمص و دیرالزور، به کارگزاران استانی و افراد برجسته عشایر بستگی دارد.

به گفته یک سروان سپاه پنجم -- که یکی از واحدهای ارتش سوریه است و توسط روسیه ایجاد شده است -- این افراد به نمایندگی از این واحد ضمن تبلیغ کردن قراردادهای استخدامی مزدوران در مناطق خود، فهرستی از نیروهای تازه استخدام را به نیروهای روسی توصیه می کنند.

در این گزارش آمده است که دستمزد ماهانه پیشنهادی هر مزدور، بسته به تخصص او و بدون احتساب پرداخت غرامت برای زخمی و یا کشته شدن، از یک هزار تا دو هزار دلار متغیر است.

پرداخت دستمزد افراد تازه استخدام شده یا به طور مستقیم و یا از طریق کارگزارانی که کارمزد دریافت می کنند، انجام می شود.

در این گزارش در رابطه با ناگورنو قره باغ آمده است که نیروهای روس افراد تازه جذب شده را قبل از این که به مناطق مورد مناقشه فرستاده شوند، به پایگاه هوایی خمیمیم (یا حمیمیم) در استان لاذقیه منتقل می کنند. این پایگاه تحت سلطه روسیه است.

این سروان سپاه پنجم به محققان میدانی گفت، این سوری ها که انتظار داشتند در لیبی بجنگند، اما ناگهان دیدند که به ناگورنو قره باغ فرستاده شده اند، «از جزئیات روند این کار کاملاً بی خبر بوده اند» و نمی دانستند وظایف آنها تا این حد تغییر کرده است.

این گزارش یادآور شده است که نقش دقیق مزدوران سوریه، که روسیه آنها را به ناگورنو قره باغ آورده است،‌ همچنان نامشخص باقی می ماند.

دستکم برخی از جنگجویان مسئول محافظت از امکانات نظامی و لجستیکی بودند.

در این گزارش آمده است، با توجه به این که برخی از جنگجویان پیشتر به عنوان مزدور در لیبی فعالیت کرده بودند، امکان دارد کرملین برای آنها در ناگورنو قره باغ نقشی نظامی را در نظر گرفته باشد.

گواهی خانواده های سوری که در درگیری های ناگورنو قره باغ کشته شده اند، این فرضیه را تأیید می کند.

العبدالله، رئیس اجرایی مرکز عدالت و پاسخگویی سوریه، گفت که نگاه داشتن جنگجویان بدون پرداخت دستمزد در یک عملیات مخفیانه و گرفتار کردن آنها در یک منطقه جنگی خارجی، دستورالعملی برای جنایت بود.

او به خبرگزاری فرانسه گفت: «کاهش دستمزدها جنگجویان را -- که خودشان را فراتر از قانون می دانند -- تحت فشار قرار داد تا به فعالیت های جنایتکارانه تری بپردازند.»

العبدالله گفت که مزدوران سوری در لیبی مرتکب سرقت، قاچاق جنسی، و آدم ربایی شده اند.

این گزارش افزوده است که استخدام مزدوران همچنین تأثیرات منفی بر زنان و کودکان باقی مانده در سوریه داشته است.

بیشتر خانواده هایی که نان آور اصلی آنها به مزدوری روی آوردند، تنها «بی ثباتی اقتصادی و نابسامانی اجتماعی بیشتر در خانوارهایشان» نصیبشان شد.

استخدام کنندگان در بیشتر مواقع خانواده های سوری هایی را که در ناگورنو قره باغ می جنگند نیز فریب داده اند. بسیاری از این خانواده ها پس از شنیدن این که بستگانشان به جای [ناگورنو قره باغ] در لیبی می جنگند، متعجب شدند.

در این گزارش از روسیه خواسته شده که «از تأمین بودجه و جذب گروه های مسلح سوریه برای جنگیدن به عنوان یک مزدور در خارج از کشور، چه به طور مستقیم و چه غیرمستقیم» دست بردارد.

تزویر روسیه

تازه ترین گزارش مؤید تاریخچه تزویر روسیه در سوریه است.

نزار بو علی، یک فعال در سویدا، سوریه، در ماه اردیبهشت گفت که آگهی های استخدام که جوانان سوری را هدف قرار می دهند، معمولاً در صفحات شبکه های مجازی با عناوینی مانند «کار قراردادی با دوستان ما» یا «فرصتی برای کار کردن با دوستان روسی» منتشر می شوند.

وی گفت که این تبلیغات جزئیات برخی از الزامات مانند سن، وضعیت سلامتی، و مدارک مورد نیاز را ارائه می دهد، و در عین حال عنوان شغلی یا مشخصات کار به عمد مبهم باقی می ماند.

او گفت، برخی از این آگهی ها حقوق اغواکننده ای را برای کار «امنیتی» در لیبی پیشنهاد می کنند.

بوعلی گفت که تعدادی از جوانان سوری -- از جمله یکی از نزدیکان خودش -- به دلیل کمبود شغل و وخامت اوضاع مالی، به یک آگهی پیشنهاد کار در لیبی با درآمد خوب پاسخ دادند.

او گفت: «آنها با طرف تبلیغ کننده تماس گرفتند و به آنها دستور داده شد که به سوی قرارگاه حمیمیم حرکت کنند. به آنها گفته شد که مدارک رسمیشان را با خود ببرند. آنها در آنجا تحت معاینات سریع پزشکی قرار گرفتند.»

او اظهار داشت: «آنها قراردادهای کاری سه ماهه قابل تمدیدی را امضاء کردند. در این قراردادها آمده بود که ... این کار شامل محافظت از تأسیسات نفتی است. به آنها گفته شد که نباید اسرار را فاش کنند و یا عکس بگیرند.»

وی افزود، اما آنها به محض ورود به لیبی «دیدند که شرایط کاملاً با آن چه گفته شده بود، متفاوت است. آنها در آن جا مجبور شدند که در عملیات جنگی مستمر شرکت کنند.»

در همین حال، کنشگران در سوریه مسکو را به استفاده از «شرکت های امنیتی خصوصی» که درصدد به دست آوردن کنترل نظامی در مناطقی که نیاز به بازسازی دارند و یا دارای پتانسیل های نفت و استخراج از معادن هستند متهم کرده اند.

این پیمانکاران، شبه نظامیان رقیب وابسته به رژیم سوریه و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را بیرون راندند تا -- در هر گونه بازسازی چه در حال حاضر و چه در آینده -- در این مناطق، سود حاصله را به انحصار خودشان دربیاورند.