کارشناسان به دیارنا می گویند که گسترش حضور شبه نظامیان مسلح وابسته به ایران در اطراف میدان گازی عکاز در غرب انبار چالش اصلی موجود بر سر راه از سرگیری فعالیت این میدان گازی است.

عکاز یکی از بزرگترین میدان های گاز طبیعی عراق است. این میدان گازی می تواند ضمن تأمین هزاران فرصت شغلی برای ساکنان محلی، به تأمین نیاز برق این استان کمک کند.

میزان ذخایر گاز میدان عکاز، واقع در نزدیکی شهر مرزی القائم در استان انبار، بیش از پنج هزار میلیارد فوت مکعب برآورد شده است.

مذاکرات میان وزارت نفت عراق و شرکت گاز کره (کوگاز) جهت توسعه و بهره برداری از میدان عکاز طی چند ماه گذشته هیچ پیشرفتی نداشته است.

این شرکت کره ای در سال ۱۳۹۰ با پشت سر گذاشتن چندین رقیب خارجی دیگر، برنده مناقصه قرارداد توسعه این میدان گازی شد. اما در سال ۱۳۹۳، زمانی که داعش بخش های گسترده ای از استان انبار را تصرف کرد، این شرکت مجبور شد عملیات را متوقف کند و از آن محل خارج شود.

«محیط ناامن»

وزارت نفت پس از آزاد شدن این استان از آن شرکت خواست که بازگردد و فعالیت های خود را از سر بگیرد. اما حضور شبه نظامیان مورد حمایت ایران، به ویژه کتائب حزب‌الله، حرکت النجباء، و سرایا الخراسانی، موجب شد که این شرکت در برآورده کردن این خواسته وزارت نفت تردید کند.

به گفته یک مقام وزارت نفت عراق، این شرکت «در ابتدا از این درخواست مطرح شده برای بازگشت و بهره برداری از آن میدان گازی استقبال کرد؛ اما خواستار آن شد که دولت، منطقه را از وجود همه نیروهای غیرمعمول [گروه های ستیزه جوی مسلح] پاکسازی کند.»

این مقام، که نخواست نامش فاش شود، به دیارنا گفت، شرکت مذکور مدعی شده است که حضور شبه نظامیان، منطقه را به «محیطی ناامن برای مهندسان و کارگرانش» تبدیل می کند.

وی گفت: «پافشاری شبه نظامیان بر ماندن در این منطقه ... ممكن است [نهایتاً] در خدمت یک دستور کار ایرانی باشد؛ چرا که فعالیت این میدان گازی و بهره برداری از آن به این معناست كه عراق دیگر به گاز ایران نیاز نخواهد داشت.»

وی گفت که کتائب حزب الله در بخش جنوبی این میدان سربازخانه هایی را احداث کرده است و از شبکه و محفظه های آب، که در اصل برای کارگران و نگهبانان این میدان گازی ساخته شده اند، استفاده می کند. او یادآور شد که شرکت کوگاز نمی تواند در چنین هرج و مرجی فعالیت کند.

او تأکید کرد: «ما در وزارت نفت با وزارتخانه های کشور و دفاع ارتباط برقرار كردیم تا این مشكل حل شود. اما شبه نظامیان هنوز آنجا را ترک نکرده اند.»

علی الکربولی، عضو شورای شهر القائم، به دیارنا گفت که حضور گروه های مسلح نیروهای بسیج مردمی (حشد الشعبی) «تنها مانع موجود بر سر راه بازگشت شرکت کوگاز برای بهره برداری از این میدان گازی» است.

وی گفت: «هر سرمایه گذار، چه داخلی و چه خارجی، به یک محیط کاری امن نیاز دارد.» او افزود که بدون وجود قانون و نظم، و یا در شرایطی مانند آن چه که اکنون بر میدان گازی عکاز حکمفرماست، کار کردن غیرممکن است.

وی افزود این شركت مبنای امتناع خود از بازگشت را یک بند موجود در قرارداد امضاء شده با دولت عراق قرار داده است؛ بندی که تصریح می کند دولت عراق موظف است همه اقدامات احتیاطی ایمنی و امنیتی را برای این شركت فراهم کند. وی تأکید کرد که هم اکنون شرایط در میدان گازی عکاز این گونه نیست.

هیبت الحلبوسی، رئیس کمیته نفت و انرژی در مجلس عراق، به دیارنا گفت که شرکت نفت دولتی میدلَند هم اکنون مشغول مذاکره با شرکت کوگاز درباره شرایط بازگشت آن است.

وی اظهار داشت که از سرگیری عملیات در این میدان گازی امری ضروری است. او تأکید کرد که این امر علاوه بر تأمین برق، برای هزاران تن از ساکنان بیکار انبار فرصت های شغلی ایجاد می کند و همچنین موجب احیای بخش خصوصی می شود.

او افزود: «ما امیدواریم كه تلاش های دولت برای مقابله با این بحران به یک راه حل دائمی بیانجامد.»

«بی نیاز شدن از گاز ایران»

احمد الجبوری، کارشناس امور اقتصادی عراق، در این باره گفت که حضور شبه نظامیان در این میدان گازی علاوه بر مختل کردن بهره برداری از گاز به منظور تولید برق، احداث یک محله مسکونی یکپارچه توسط شرکت کوگاز را، که در قرارداد تصریح شده است، مختل می کند.

وی به دیارنا گفت که بنا بر این قرارداد، شرکت کوگاز همچنین باید برای روستاها و شهرهای نزدیک این میدان گازی جاده، مراكز بهداشتی، و مدرسه احداث كند. او افزود که میدان عکاز از طریق ایجاد فرصت های شغلی دائمی و موقتی شرایط اقتصادی بیش از ۱۵ هزار خانواده را بهبود خواهد بخشید.

وی گفت: «تنها توضیح منطقی [که می توان] برای پافشاری شبه نظامیان بر مستقر شدن در بخشی از بیابان که هیچ چیزی در اطراف آن وجود ندارد [ارائه کرد]، تلاش های ایران برای مختل کردن کار این میدان گازی است.»

الجبوری گفت که در صورت عملیاتی شدن این میدان گازی «دیگر نیازی به گاز ایران نیست.» او تأکید کرد که به ویژه آن که کوگاز می تواند ۳۰۰ كیلومتر خط لوله جریان سریع را از مسیر بیابان به بغداد احداث کند و به این ترتیب، [گاز مورد نیاز] نیروگاه های برق بغداد و المسیب، و نیز دو نیروگاه برق گازی در حدیثه و بیجی را تأمین کند.