تحلیلگران می گویند که انتقال مداوم محموله های نفت به ونزوئلا توسط ایران اقدامی خصمانه و تحریک آمیز است که با توجه به تهدیدهای دولت آمریکا برای اعمال تحریم های بیشتر، موجب تشدید انزوا و مشکلات مالی آن دو کشور - یعنی ایران و ونزوئلا - خواهد شد.

ونزوئلا تقریبا به طور کامل وابسته به درآمدهای نفتی خود است، اما میزان تولید آن کشور تقریبا به یک چهارم سطح سال ۱۳۸۶ خود رسیده و اقتصاد آن کشور در نتیجه شش سال کسادی اقتصادی، به شدت آسیب دیده است.

تحریم های ایالات متحده علیه رژیم نیکُلاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا، آن کشور را -- که در گذشته نفت لازم برای برطرف کردن نیازهای خود را پالایش می کرد -- مجبور کرده است که برای کاهش شدید کمبود بنزین به متحدانی مانند ایران روی بیاورد.

ایران اوایل سال جاری چندین نفتکش را به ونزوئلا فرستاد. در مرداد، چهار فروند نفتکش دیگر در مسیر خود به ونزوئلا توقیف شدند.

ایالات متحده محمود مدنی پور، تاجر ایرانی، که مظنون به داشتن ارتباطاتی با سپاه پاسداران است، را به ترتیب دادن ارسال محموله های نفت به ونزوئلا با استفاده از شرکت های صوری دریایی و انتقال کشتی به کشتی به منظور دور زدن تحریم های ایران، متهم کرده است.

بلومبرگ در تاریخ ۲۰ خرداد به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد که وزارت خزانه داری آمریکا برای وضع تحریم هایی علیه ۵۰ تانکر ویژه انتقال نفت و سوخت آماده می شود.

در این گزارش آمده است، در حالی که ایران و ونزوئلا در حال ایجاد روابط به شکل فزاینده نزدیکی با یکدیگر هستند، تحریم این نفتکش ها نمایانگر افزایش تلاش های ایالات متحده برای مختل کردن تجارت و جریان پول میان آن دو کشور است.

مقامات وزارت خزانه داری از اظهارنظر در این باره خودداری کردند.

در تاریخ ۴ تیر، ایالات متحده پنج ناخدای کشتی ایرانی را که به ونزوئلا نفت منتقل کرده بودند، تحریم کرد.

مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، گفت که نفتکش های تحت پرچم ایران، که ۱.۵ میلیون بشکه بنزین و نفت را به ونزوئلا منتقل کرده اند، در فهرست سیاه دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا (اوفک) قرار گرفته اند.

مادورو، به تازگی از حسن روحانی، رئیس جمهوری، و علی خامنه ای، رهبر ایران، تشکر کرد و گفت که ونزوئلا «دوستان خوب و شجاعی دارد.»

«یک اقدام نظامی تحریک آمیز»

علی نریمانی، یک نویسنده و تحلیلگر سیاسی عضو اپوزیسیون ایران، می ‌گوید که اعزام نفتکش ها به ونزوئلا توسط سپاه پاسداران یک «اقدام نظامی تحریک آمیز است که پیامدهای وخیمی خواهد داشت.»

او به المشارق گفت که «در زمانی که مردم ایران با بدترین وضعیت اقتصادیِ تاریخ خود رو به رو هستند» ایران به ونزوئلا و کشورهای دیگر کمک می کند.

او گفت: «محموله های نفت از ایران به ونزوئلا موجب اعمال تحریم های بیشتر بر سپاه پاسداران خواهد شد؛ [سپاهی] که به نظر می رسد نسبت به وضعیت مردم ایران، که در آستانه گرسنگی شدید قرار دارند، بی تفاوت است.»

ونزوئلا به دلیل تجارت با ایران با خطر فروپاشی اقتصادی بیشتر رو به رو است -- درست همانند آن چه که سایر هم پیمانان تهران، از جمله رژیم سوریه و حزب‌الله لبنان، تجربه کرده اند.

خرید نفت ایران همچنین موجب تامین مالی فعالیت های سپاه پاسداران -- که توسط ایالات متحده به عنوان گروه تروریستی تعیین شده است -- می شود.

جمیل ابو حمدان، یک کارشناس نظامی لبنانی و افسر بازنشسته ارتش، می گوید که ایران از کشورهایی که در بحران به سر می برند، برای رخنه در آنها و کسب درآمد سوءاستفاده می کند.

او به المشارق گفت که ایران از طریق راه اندازی یک کارزار تبلیغاتی بسیار گسترده و تبلیغ فعالیت های خود در زمینه ارائه انواع کمک، از جمله نفت و غذا، در عراق، یمن، سوریه، و لبنان، از وضعیت وخیم اقتصادی [آن کشورها] سوءاستفاده کرده است.

ابو حمدان گفت که ماشین تبلیغاتی ایران مدعی است که این کمک ها بدون هر گونه چشمداشتی انجام می شوند، «در حالی که حقیقت این است که [ایران] در ازای آن خواسته هایی» نظیر پول یا نفوذ دارد.

مداخله هایی در جهت خدمت به منافع خود

محمد العبدالله، روزنامه نگار سوری،‌ به المشارق گفت: «اگر مداخله ایران در سوریه نبود، ممکن بود وضعیت اکنون کاملا متفاوت باشد.»

او گفت که ایران به بهانه دفاع از اماکن متبرکه و محافظت و کمک به مردم سوریه مداخله کرد، «اما بعدا روشن شد که این مداخله تنها در خدمت منافع رژیم ایران بوده است.»

وی افزود که ایران به دنبال آن بوده که «با کنترل منابع اقتصادی و طبیعیِ» سوریه بر آن مسلط شود. «ایران به ازای هر مبلغی که به سوریه می دهد، هزاران برابر آن را پس می گیرد.»

او گفت که ایران، با دور زدن تحریم های اعمال شده علیه خود، مقادیر زیادی نفت به سوریه منتقل کرد تا نیازهای ارتش سوریه و نیروگاه های برق آن کشور تامین شود. «اما بعدها معلوم شد که پول این نفت به طور مستقیم یا با قراردادهای بلندمدت به ایران پرداخت شده است.»‌

العبدالله گفت که این سناریو دارد در مورد ونزوئلا هم تکرار می شود.

وی اظهار داشت که به نظر می رسد که ایران با ارائه نفتی که ونزوئلا به شدت به آن نیاز دارد، دارد از آن کشور حمایت می کند، «اما حقیقت این است که سپاه پاسداران چشم به قراردادهای بزرگی دوخته است که به آن [سپاه] کمک می کند تا در حالی که اقتصاد ایران بر لبه پرتگاه ورشکستگی قرار گرفته است، [سپاه] ‌از شرایط مالی دشواری که با آن رو به رو است نجات پیدا کند.»