قتل کارشناس جریان‌های افراطی، هشام الهاشمی، همزمان با افزایش تنش‌های شدید میان گروه‌های طرفدار ایران و دولت، ترس از ورود عراق به فاز تاریکی از خشونت را افزایش داده است.

الهاشمی، ۴۷ ساله اواخر وقت دوشنبه (۶ ژوئیه) بیرون از منزل خود در شرق بغداد توسط ضاربان نقابدار سوار بر موتورسیکلت با شلیک گلوله به قتل رسید.

کارشناسان می ‌گویند مرگ هشام الهاشمی نشان از تغییری شدید در خشونت‌های سیاسی می‌باشد که از زمان شروع اعتراضات عمومی در ماه اکتبر زمینه چینی ‌شده است.

بلقیس والی از دیده ‌بان حقوق بشر می‌ گوید: افراد مسلح با وابستگی‌های مختلف معترضان و سایر افرادی را کشته‌ اند که خواهان انتقاد آشکار از دولت و گروه‌های مسلح دارای مصونیت بوده‌اند.

او می ‌گوید: اما کشتن فردی در جایگاه او شوکی به کشوری وارد می ‌کند که در آن گروه‌هایی به دلیل مصونیت بابت سوء رفتارهای جدی آن‌ قدر جسور شده‌ اند که می‌توانند هر کسی را بخواهند به قتل برسانند و مجازات هم نشوند.

در طول سال ‌ها، الهاشمی شبکه گسترده‌ ای را شامل تصمیم سازان رده بالا، افراطیون سابق و احزاب سیاسی رقیب شکل داده بود و اغلب میان آنها میانجیگری می‌کرد.

نزدیکان او می ‌گویند که دسترسی ‌های استثنایی او سطحی از حفاظت را برای او ایجاد کرده بود، اما به هم خوردن این تعادل از ماه اکتبر شروع شد.

حمایت او از اعتراضات فراگیر علیه دولتی که بسیار نزدیک به ایران شناخته می ‌شد موجب خشم گروه‌های تحت حمایت تهران در الحشد الشعبی شده بود.

الهاشمی از واسطه گری میان معترضان و مقامات عالی دولت پرهیز کرد، اگرچه فعالان به ضرب گلوله بیرون از منازل خود به قتل می‌رسیدند و عده زیادی هم ربوده می‌شدند.

یک روش کار جدید

عادل باخه وان، یک کارشناس عراقی که الهاشمی را می ‌شناخت، می‌ گوید: تغییر پارامترها از ماه اکتبر شروع شد. یک روش کار جدید و یک تغییر در مواجهه با گروه‌های طرفدار ایران اتفاق افتاد.

کارشناسان دیگر می‌ گویند که نقطه عطف واقعی در ژانویه بود، زمانی که ژنرال برجسته ایرانی، قاسم سلیمانی و جانشین فرمانده الحشد الشعبی، ابومهدی المهندس، در حمله هوایی ایالات متحده نزدیک فرودگاه بغداد کشته شدند.

گروه‌های تندرو درون الحشد الشعبی، به ویژه آنهایی که به ایران نزدیک هستند مانند کتائب حزب الله وعده دادند که از ایالات متحده و هم ‌پیمانان آن داخل عراق انتقام خواهند گرفت.

الهاشمی به عنوان کسی که روابط نزدیکی با دولت‌های خارجی داشت به عنوان یک هدف احتمالی دیده می‌شد، و او در اواخر ماه ژانویه چند روزی بغداد را ترک کرد.

رناد منصور، پژوهشگر در چتم هاوس واقع در لندن، که سال‌ها با الهاشمی کار کرده است می‌ گوید: هشام می ‌دانست که اوضاع عوض شده است.

او می ‌گوید: قتل ابومهدی تمام گروه‌هایی را که او تلاش کرده بود کنترل و متمرکز کند رها کرد. ما کماکان امواج این شوک را حس می‌کنیم.

درون این شبکه، کتائب حزب الله، مصطفی کاظمی را به مشارکت در آن حمله مرگبار متهم می ‌کرد و عمیقاً مخالف رسیدن او به نخست وزیری در ماه مه بود.

الهاشمی سال‌ها مشاور کاظمی بود، رابطه ‌ای که به گفته نزدیکان او وقتی مقام امنیتی سابق نخست وزیر شد، او را در معرض خطر قرار داد.

الهاشمی منتقد ویژگی‌های سرکشانه الحشد الشعبی بود و نزدیکان او می‌گویند حداقل از طرف دو گروه تندرو تهدید شده بود. خانواده‌ اش می ‌گویند که او توسط داعش تهدید شده بود.

رائد فهمی، سیاستمدار عراقی، می ‌گوید: این یک ترور سیاسی است که هم نشان دهنده سرکوب آزادی بیان است و هم چالشی برای دولت، نخست وزیر و هرگونه طرح اصلاحی است.