چند ماه پس از اینکه ایالات متحده آمریکا یک ژنرال عالی‌رتبه ایرانی را در بغداد این کشور اکنون میلیون‌ها دلار جایزه برای هر گونه اطلاعات در مورد کارگزار قدرت حزب‌الله محمد کوثرانی، مردی مرموز که پا جای پای قاسم سلیمانی گذاشته، تعیین کرده است.

واشنگتن هفته گذشته کوثرانی را به «قبول مسئولیت بخشی از هماهنگی‌های سیاسی میان گروه‌های شبه‌نظامی همسو با ایران» که قبلاً توسط قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران سازماندهی می‌شد، متهم کرده است.

در واقع، در ماه ژانویه که سلیمانی و چند نفر دیگر در کاروان کوچکی بیرون از فرودگاه بغداد در حمله پهپادی آمریکا کشته شدند، ابتدا شایعه شد که این مقام ناشناخته اما قدرتمند در جنبش حزب‌الله لبنان که از حمایت ایران برخوردار است نیز به همراه وی کشته شده است.

خیلی زود تأیید شد کوثرانی، که مدت‌ها جلودار سیاست‌های حزب‌الله در عراق بوده، در میان کشته‌شدگان آن حمله نبوده است.

اما شایعات مرگ او تنها باعث تثبیت جایگاهش در میان کارگزاران مرموز مورد حمایت ایران در هدایت سیاست‌های عراق شد.

ایالات متحده آمریکا که سخت به دنبال مهار نفوذ ایران در عراق است، هفته گذشته پاداشی ۱۰ میلیون دلاری تعیین کرد که به ازای دریافت هر گونه اطلاعات در مورد فعالیت‌ها یا همدستان کوثرانی پرداخت خواهد شد.

وزارت امور خارجه آمریکا این شخص را به جانشینی سلیمانی در بخشی از هماهنگی‌ها میان جناح‌های طرفدار ایران که به مأموریت‌های دیپلماتیک خارجی حمله کرده‌اند و «در فعالیت‌های گسترده جنایتکارانه و سازماندهی‌شده شرکت داشته‌اند» متهم کرد.

«رهبر ارکستر»

واشنگتن ابتدا در سال ۲۰۱۳ کوثرانی را به عنوان «تروریست» و کسی که «آموزش‌ها، بودجه و حمایت‌های سیاسی و لجستیکی» در اختیار گروه‌های شیعی عراق می‌گذاشته است تحریم کرد.

کوثرانی در اواخر دهه ۱۹۵۰ میلادی در عراق به دنیا آمد و در شهر مقدس نجف تحصیل و با یک زن عراقی ازدواج کرد که از او چهار فرزند دارد.

یکی از منابع نزدیک به مقام‌های ارشد حزب‌الله گفت: «کوثرانی در سال ۲۰۰۳ به سرپرستی ستون حزب‌الله در عراق منصوب شد و مستقیماً به حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله، گزارش می‌داد».

شیخ لاغراندام در آن نقش مرتب بین بغداد و بیروت در سفر بود و با چهره‌های عراقی مذاکره می‌کرد، به ویژه در زمان تلاطم‌های سیاسی نظیر تشکیل دولت و انتخابات.

یک مقام ارشد عراقی که چند بار با او دیدار کرده بود به خبرگزاری فرانسه گفت: «او در آن نقش مثل یک کپی از سلیمانی بود».

یکی دیگر از منابع حزب‌الله گفت: «او تجربه بسیاری کسب کرده و تنها فرد خارجی پس از سلیمانی است که صحنه سیاسی عراق را به طور کامل می‌شناسد».

هشام الهاشمی، کارشناس سیاسی عراق، گفت کوثرانی چند «کلاه» به سر می‌گذاشت.

هاشمی با اشاره به مجموعه احزاب شیعی عراق که علی خامنه‌ای، رهبر ایران، را مرجع اصلی خود می‌دانند گفت: «او رهبر ارکستر گروه‌های شیعی وفادار [به ایران] است».

او به معنای واقعی کلمه با جد و جهد میان جناح‌های مختلف شیعی سیاسی و مسلح عراق وفاق ایجاد می‌کند اما برای تحقق وحدت میان سنی‌های عراق و رقبای شیعی دیرینه آنها نیز تلاش کرده است.

کارنامه‌ای رو به ترقی

در پی حمله هوایی آمریکا که باعث کشته شدن سلیمانی و فرمانده عالی‌رتبه عراقی ابومهدی المهندس شد، کوثرانی به این نتیجه رسید که هماهنگی با احزاب کرد نیز باید در کارنامه‌اش ثبت شود.

هاشمی گفت: «او مسئول تمام جناح‌های سیاسی شد».

او در همین حین پیوندهایی نیز بین عراق و لبنان ایجاد کرد چرا که حزب‌الله بر اثر فشارهای مالی ناشی از تحریم‌های آمریکا در لبنان در مضیقه قرار گرفته است.

یک منبع دیپلماتیک به خبرگزاری فرانسه گفت: «کوثرانی سیاستمداران عراقی را زیر سلطه خود داشت، آن چنان که سال گذشته برای حل بحران مالی لبنان میلیون‌ها دلار کمک از عراق درخواست کرد».

این درخواست خارج از کانال‌های رسمی میان دو کشور صورت گرفت و مشخص نیست که اجابت شده است یا خیر.

و البته با اینکه یک مقام دیگر عراقی طرح این درخواست از سوی کوثرانی را تأیید کرد، یک منبع نزدیک به شیخ در بیروت طرح چنین درخواستی را رد کرد.