ساکنان آواره دشت‌های نینوا از این که شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران که تحت نظارت نیروهای بسیج مردمی، یا حشدالشعبی، فعالیت می‌کنند، مانع از بازگشت آنها به خانه‌هایشان شده‌اند، شکایت دارند.

بسیاری از افرادی که در جریان حمله «دولت اسلامی عراق و سوریه» (داعش) مجبور به فرار از منطقه شمال شرقی موصل شدند، اکنون درمی‌یابند که همان شبه نظامیانی که ادعای «آزادکردن‌شان‌» را دارند، از بازگشت آنها [به مناطق‌شان] جلوگیری می‌کنند.

ساکنان منطقه می‌گویند که این شبه نظامیان ضمن آزار و اذیت اعضای گروه‌های اقلیت، به اموال و اراضی آنها نیز تعدی کرده‌اند.

صدها تن از ساکنان دشت نینوا، از جمله مسیحیان، ایزدی‌ها و کردها، در روز ۲۲ ژانویه در مقابل مقر سازمان ملل متحد تظاهراتی را به منظور جلب توجه به وضعیت‌شان برگزار کردند.

آنها از سازمان ملل متحد خواستند که دولت عراق را تحت فشار قرار دهد تا شبه‌نظامیان نیروهای بسیج مردمی را از دشت‌های نینوا بیرون براند.

یکی از معترضان به نام عماد زهران به دیارنا گفت که آنها همچنین نامه‌ای را مبنی بر شکایت‌شان در مورد اقدامات تحریک‌آمیز و غیرقانونی این شبه‌نظامیان به دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد ارائه دادند.

وی خاطرنشان کرد که شبه‌نظامیان این منطقه که بسیاری از آنها نوجوان هستند، با ایجاد پست‌های ایست و بازرسی غیرمجاز، وسایل نقلیه و عابران پیاده‌‌ را وادار به پرداخت عوارض می‌کنند.

وی گفت: «هیچ کس قادر نیست که با آنها مخالفت کرده و یا آنها را به خاطر اقدامات‌شان مجبور به پاسخگویی کند.»

وی با بیان این که این مسئله یک رویه خطرناک را ایجاد می‌کند، پرسید که ساکنان منطقه چگونه می‌توانند از جان و مال‌شان در برابر قدرتی که خودش را بالاتر از حکومت و قانون عراق می داند، محافظت کنند.

او خاطرنشان كرد که حدود ۳۰۰۰ خانواده آواره از دشت‌های نینوا از بازگشت به خانه‌های‌شان خودداری كرده‌اند و این نه از ترس داعش، بلكه به خاطر امتناع از مواجهه با شبه‌نظامیان نیروهای بسیج مردمی، بوده است.

امنیت بی‌ثبات و تغییر ساختار جمعیتی

سیروان خوشناو، که در اعتراضات اخیر علیه شبه‌نظامیان شرکت کرده است، گفت که در نتیجه حضور شبه‌نظامیان، اوضاع امنیتی در دشت‌های نینوا بی‌ثبات شده است.

او به دیارنا گفت که شبه‌نظامیان از تأمین امنیت غفلت کرده و در عوض، بر تامین منافع حزبی و منافع شخصی رهبرانشان تمرکز کرده‌اند.

او گفت: «وضعیت امنیتی در دشت‌های نینوا در زمانی که این منطقه تحت کنترل نیروهای پیشمرگه بود، بهتر بود.» وی اشاره کرد که به باور او، نیروهای پیشمرگه برای حقوق اقلیت‌های منطقه احترام بیشتری قائل بودند.

ایفان فائق، مشاور استاندار نینوا، گفت که تعداد آوارگان داخلی، به ویژه اعضای اقلیت مسیحی، که به خانه‌های‌شان در دشت‌های نینوا بازگشته‌اند، بسیار کم است.

وی به دیارنا گفت که تقریبا نیمی از ساکنان برطله در دشت‌های نینوا به خانه‌های خود بازنگشته‌اند، و تنها ۱ درصد از ساکنان اصلی تلکیف [به خانه‌های‌شان] بازگشته‌اند که این کمترین درصد مشاهده شده تا به امروز است.

وی هشدار داد كه وضعیت به وجود آمده به معنای تغییر ساختار جمعیتی است كه بر اثر آن بسیاری از اقلیت‌های مذهبی و قومی دیگر در این مناطق حضور نخواهند داشت.

در ماه اوت، عادل عبدالمهدی، نخست وزیر وقت، به دلیل افزایش تعداد شکایات علیه نیروهای بسیج مردمی به آنها [نیروهای بسیج مردمی] دستور داد تا از همه پاسگاه های تحت کنترل خود در منطقه دشت‌های نینوا خارج شوند.

اما اعضای تیپ ۳۰ نیروهای بسیج مردمی -- که تحت هدایت وعد قدو، که در لیست تحریم‌های آمریکا قرار دارد -- از اجرای این فرمان خودداری کرد و علیرغم خواست دولت در موضع خود باقی ماند.