وزارت کشور عراق برای مبارزه با بهره گیری «دولت اسلامی» (داعش) از شبکه های اجتماعی به عنوان ابزاری برای اشاعه تبلیغات افراطی و اعمال نفوذ بر مردم جامعه اقداماتی اتخاذ می کند.

وزارت کشور روز ۲۹ ژانویه از مسدود کردن صدها حساب کاربری و پلاتفورم های دیجیتالی در شبکه های اجتماعی خبر داد که در زمینه ترویج شایعه و خبرپراکنی فعال بودند و صلح و آرامش مردم را در معرض تهدید قرار می دهند و بیشتر این حساب های کاربری به اعضای داعش تعلق داشتند.

این وزارتخانه همزمان برای اجرای یک کمپین آگاهی رسانی جامع تلاش می کند تا شهروندان کشور را از خطرهای ترویج اطلاعات نادرست و جعلی آگاه مطلع کند.

سرکوب شایعات مخرب

سرهنگ زیاد محارب القیسی، مدیر دپارتمان ضدشایعات وزارت (کشور) گفت که این وزارتخانه مدت های طولانی است که برای محافظت جامعه در برابر خطرهای ناشی از ترویج شایعه تلاش می کند، به ویژه شایعه هایی که تروریست ها ترویج می کنند.

او به دیارنا گفت که تلاش های وزارتخانه اساسا بر مبارزه با شایعات و خبرپراکنی های متمرکز شده اند که در اینترنت و یا به صورت الکترونیکی و نیز از مسیر شبکه های اجتماعی و یا دهان به دهان پخش می شوند.

وی گفت «کار ما، با همکاری با نهادهای اطلاعاتی امنیتی همچون سازمان های امنیت ملی و اطلاعاتی بر تحقیق و نظارت در مورد منبع شایعات متمرکز شده و برای توقف شایعه اقدامات قانونی مداخله جویانه ای مدنظر گرفته شده است».

القیسی گفت «وزارتخانه ما طی سال گذشته با همکاری با وزارت مخابرات حدود ۹۰۰ صفحه اینترنتی و حساب های کاربری شبکه های اجتماعی را مسدود کرده است که با استفاده از اسامی جعلی فعال به منبعی برای اشاعه شایعه و خبرهای مخرب بدل شده بودند».

وی گفت که بیشتر این حساب های کاربری و صفحه ها به اعضای داعش و «دشمنان دیگری تعلق داشتند که نمی خواهند این کشور پیشرفت کند و به ثبات برسد».

او گفت «شایعه پراکنی ها براساس اهداف مدنظر متفاوت بودند. بعضی از آن ها به هدف ترویج ترس، سرخوردگی و ناامیدی و تضعیف روحیه مردم منتشر می شوند. این کاری است که تروریست ها معمولا دوست دارند با استفاده از اینترنت انجام بدهند چون (اینترنت) موثرترین مسیر دسترسی به تعداد زیادی از مردم است».

وی گفت که نمونه های این شایعه ها ترویج اخبار جعلی همچون فرار زندانی های داعش، به دست گرفتن کنترل شهرها توسط داعش، درگیری ها با عناصر شبه نظامی و تلفات و خسارات جانی و مادی هستند که نیروهای امنیتی متحمل می شوند.

القیسی گفت که از سویی دیگر بعضی از شایعه ها هم به هدف «به خطر انداختن صلح و آرامش پراکنده می شوند تا با ایجاد ناآرامی در سراسر کشور و با نابودی اقتصاد ملی فضایی ایجاد کنند که برای سرمایه گذاری خارجی نامساعد است».

ارتقای آگاهی رسانی

وزارت کشور به موازات این تلاش برای ارتقای آگاهی رسانی بین شهروندان هم فعالیت می کند.

القیسی گفت «ما یک برنامه یکپارچه برای آموزش مردم در مورد خطرهای شایعه پراکنی طراحی کرده ایم تا مصرانه از همه اقشار جامعه بخواهیم تا فعالانه با خبرپراکنی نادرست مبارزه کنند.

این وزارتخانه «در طراحی برنامه های آگاهی رسانی ویژه سراسر وزارتخانه ها شرکت کرده است و برای آموزش ۳۰۰ معلم و مربی آموزشی در بغداد با وزارت آموزش همکاری می کند تا آگاهی رسانی را در سطح دانش آموزهای مدارس ارتقا دهد».

او گفت «با کمک سندیکای معلمان یک واحد آموزشی مدرسه تدوین شده است که پیامدها و تاثیرهای منفی و مضر شایعه پراکنی و نقش این اخبار نادرست در نابودی جوامع را تشریح می کند و پوسترها و مطالب تبلیغاتی در خیابان ها و میادین عمومی نصب کرده اند که در مورد شایعه پراکنی هشدار می دهند».

طالب محمد کریم، معاون «مرکز الرافدین برای گفتگو» گفت که داعش «در سطح گسترده و عمیقی به شایعه پراکنی متکی است و سعی می کند به پیروزی هایی دست پیدا کند که به منافع مخرب و ویرانگر این گروه خدمت کند».

او به دیارنا گفت که این گروه «به ترویج شایعه های اینترنتی، به ویژه از مسیر شبکه های اجتماعی متوسل می شود تا اعضای جامعه را از نظر روانی در مقیاسی وسیع و گسترده تحت تاثیر قرار دهد».

او گفت «تلاش تروریست ها این است که از پلاتفورم های اینترنتی هم سوء استفاده کنند تا در مورد تفکر افراطی خود تبلیغ کنند و بتوانند بار دیگر خود را احیا کنند».

با این وجود، داعش به تدریج این توانایی را از دست می دهد.

کریم گفت «داعش هم اکنون همزمان با پیشرفت نهاد امنیتی عراق و رشد سطح کارشناسی آن در مبارزه با شبکه ها و سلول های تروریست ها توانمندی محدودی برای بهره برداری از این شبکه های اجتماعی دارد. بیشتر اخبار جعلی و شایعه های این گروه که از مسیر حساب های کاربری شبکه های اجتماعی و مطالب تبلیغاتی منتشر می شدند، مسدود شده اند».

او خواهان «تقویت نهادهای اجتماعی شد که مسئولیت مبارزه با تروریسم، ارتقای آگاهی در مورد اهمیت محکومیت انتخاب مسیر افراطی گری، خودداری از باور دروغ ها، شایعات و ایده های انحرافی بین اعضای خانواده ها را به عهده دارند».

در به روی داعش بسته می شود

محمد رزاق الربیعی، کارشناس امنیتی عراق گفت که تلاش ها برای سرکوب شایعه پراکنی «برای محافظت جامعه از انواع تهدیدها اقدام ضروری است و تلاش های داعش برای تداوم آسیب به عموم مردم از مهمترین این اقدام ها محسوب می شود».

او بر اهمیت «بستن در به روی چهره تروریست ها و نابودی همه ابزارهای رسانه ای آن ها» تاکید ورزید.

او به دیارنا گفت که مسدود کردن صفحه های اینترنتی که اخبار جعلی و ایدئولوژی داعش و شایعه منتشر می کنند، به اندازه اجرای عملیات نظامی برای تعقیب و نابودی عناصر تروریست اهمیت دارد».