اکثر کارشناسان منطقه توضیح ارائه شده توسط ایران در ارتباط با دلیل حضور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در بغداد در زمان مرگش را رد کردهاند.
بعد از کشته شدن سلیمانی در تاریخ ۳ ژانویه در حمله ایالات متحده، جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، این روایت را، که فرمانده نیروی قدس برای انجام یک ماموریت دیپلماتیک در بغداد بوده است، مطرح کرد.
این روایت توسط عادل عبدالمهدی، کفیل سمت نخست وزیری عراق، نیز تکرار شد و او ادعا کرد که سلیمانی در در کسوت یک دیپلمات به عراق رفته بود و حامل پیامی از سوی رژیم ایران برای عربستان سعودی بود.
وی گفت که دولت عراق پیشنهاد کرده بود که میان این دو رقیب [یعنی ایران و عربستان سعودی] میانجیگری کند.
اما رهبران بینالمللی و کارشناسان امور منطقه گفتهاند باور کردن این موضوع که سلیمانی برای انجام یک ماموریت دیپلماتیک در بغداد به سر میبرد، امری دشوار است.
آنها یادآور شدهاند که او معمار و مغزمتفکر تجاوزگری ایران در منطقه از طریق نیروهای نیابتی مسلح آن در عراق و نقاط دیگر بوده است، و تاکید کردهاند که فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران یک فرد صلحآور نبود.
مایک پامپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، در تاریخ ۷ ژانویه ادعای ظریف مبنی بر این سلیمانی با یک ماموریت دیپلماتیک در بغداد به سر می برد را به باد مسخره گرفت:
«آیا کسی در اینجا هست که این [ادعا] را باور کند؟ آیا هیچ سابقهای وجود دارد که نشان دهد شاید این آقای محترم و مهربان، این دیپلمات برجسته، یعنی قاسم سلیمانی، برای انجام یک ماموریت ایجاد صلح به بغداد سفر کرده باشد؟»
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آقای پامپئو این روایت که سفر سلیمانی برای کمک به برقراری یک توافق صلح مورد حمایت دولت عربستان سعودی بود را رد کرد.
او گفت: «ما می دانیم که این حقیقت نداشت.» وی یادآور شد که سعودیها نیز با این موضوع موافق هستند.
ایران در پس پرده حملات مرگبار
انمار الدروبی، تحلیلگر سیاسی، به دیارنا گفت که ایران مسئول همه حملات موشکی اخیر به پایگاه های نظامی عراق، که میزبان نیروهای ایالات متحده و ائتلاف بین المللی هستند، و [نیز حمله به] سفارت ایالات متحده در بغداد، است.
او گفت که این حملات «چه مستقیم و چه غیرمستقیم و از طریق شبه نظامیان [ایران]، کار ایران بود.» او یادآور شد که سلیمانی این شبه نظامیان را کنترل میکرد و او این دستورها را صادر کرده بود.
الدروبی گفت که سلیمانی، در سمت فرمانده نیروی قدس، مسئول عملیات خارجی سپاه پاسداران بود و به عنوان معمار مداخله ایران در امور منطقهای و مغز متفکر حملات شبه نظامیان در عراق و در منطقه، فعالیت میکرد.
او گفت که سلیمانی یک «کبوتر صلح» [پیامآور صلح] نبود و یادآور شد که واپسین تحرکات منطقهای او ظاهرا بخشی از یک طرح برای اجرای چند عملیات «پیچیده» بود.
او گفت: «برخی گزارشهای قابل قبول وجود دارد که میگویند او در راه بغداد بود تا برای انجام یک عملیات تروریستی آماده شود.» وی یادآور شد که «این مرد نقشههای خصمانه فراوانی علیه عراقیها و منافع بینالمللی داشت.»
ماموریت دیپلماتیک «غیرقابل تصور است»
طه اللهيبي، نماینده پیشین مجلس عراق، به دیارنا گفت که او در صحت سخنان کسانی که میگویند سلیمانی در آخرین سفرش با یک ماموریت دیپلماتیک به بغداد آمده بود تردید دارد.
او توضیح ارائه شده توسط عبدالمهدی مبنی بر این که سلیمانی حامل پیامی از سوی رژیم ایران برای عربستان سعودی از طریق دولت عراق بود را موضوعی دانست که «باور کردنش سخت است.»
اللهیبی اشاره کرد: «سلیمانی یک سیاستمدار نبود. بلکه یک ژنرال نظامی بود. اگر پیامی هم وجود داشت، ایران باید آن را از طریق سفارتش در بغداد به دولت عراق منتقل میکرد.»
وی گفت که اگر موضوع واقعا از این قرار بود «وزیر خارجه ایران نیز میتوانست به عراق برود و در مورد پاسخ ایران به [پیشنهاد] میانجیگری، با مقامات [عراقی] تعامل کند.»
او افزود که ورود سلیمانی در بحبوحه یک تشدید مخاصمه خطرناک، درست پس از آن که شبهنظامیان مورد حمایت ایران پایگاههای عراقی میزبان نیروهای بینالمللی مسئول آموزش اعضای ارتش عراق را هدف موشکباران قرار داده بودند، روی داد.
او گفت که حمله موشکی ۲۷ دسامبر به پایگاه کی-۱ در استان کرکوک به کشته شدن یک پیمانکار آمریکایی و زخمی شدن چند تن از سربازان آمریکایی و عراقی انجامید.
وی گفت که شبه نظامیان عراقی مورد حمایت ایران در تاریخ ۳۱ دسامبر -- ظاهرا پس از دریافت چراغ سبز از سوی رژیم ایران -- به سفارت ایالات متحده در بغداد حمله کردند.
اللهیبی گفت که در چنین شرایطی، باورکردنی نیست که هدف سلیمانی از سفر به عراق انجام یک ماموریت دیپلماتیک بوده باشد. او یادآور شد که احتمال دارد سلیمانی شخصا بر حملات انجام شده بر سفارت آمریکا و سایر اهداف متعلق به ایالات متحده نظارت کرده باشد.
اللهیبی گفت که شایعات منتشره مبنی بر این که این ژنرال ایرانی، که دستانش به خون بسیاری از مردم بیگناه آغشته است، در حال انجام یک ماموریت دیپلماتیک بود «چیزی جز سرپوش گذاشتن بر واقعیت نیست.»