آیا داعش به پایان خود در عراق رسیده است؟
تحلیلگران عراقی می گویند اگرچه این گروه هنوز در مناطق کوچکی در کشور حضور دارد از نقطه نظر ساختاری یا سازمانی پاسخ بلی می باشد.
برای پشتیبانی از این گفته، آنها به شواهد اصلی این موضوع اشاره می کند: غیبت مرموز ابوبکر البغدادی رهبر داعش که سرنوشت وی حتی برای فرماندهان گروه هم نامشخص است.
اما واضح ترین شاخص زوال گروه درگیری درون گروهی شدیدی است که بخاطر عدم اطمینان دو جانبه و اتهامات مربوط به خیانت و تسامح است، به وجود آمده است.
طبق برآوردهای موجود، 7,000 نفر از عناصر داعش در چند منطقه در شمال و غرب کشور که گروه هنوز تحت کنترل خویش دارد باقی مانده اند.
شیخ عواد سعید الجغیفی فرمانده نیروهای عشایر در حدیثه که پیکارجویان داعش را «گیج و سردرگم» توصیف کرد گفت آنها دیگر پیکارجویان سخت کوشی که قبلا بودند نیستند.
وی گفت حدود 1,500 نفر از نیروهای داعش در منطقه فرات علیا می باشند و برخی از آنان از موصل و تلعفر به القائم فرار کرده تا پناهنده شده یا به سوریه فرار کنند.
وی به دیارنا گفت: «اطلاعات ما نشان می دهند که سردرگمی و هرج و مرج در میان نیروهای تروریست رواج یافته و آنها در وضعیت ترس و واهمه شدید قرار دارند.»
وی گفت شکستهای اخیر که گروه متحمل شده است و خسارات انسانی و مادی که بر آن وارد شده است علل این فروپاشی است. وی همچنین به «ناپدید شدن البغدادی» هم به عنوان یک عامل مهم اشاره کرد.
الجعیفی گفت نیروهای داعش و فرماندهانشان نمی دانند رهبرشان زنده یا مرده است و اگر زنده است، چرا با وجود مشکلاتی که از آن رنج می برند ساکت است.
وی افزود در همین حال بسیاری از رهبران گروه در غرب انبار هم همراه خانواده هایشان ناپدید شده اند.
با وجود بحرانی های که آن را خرد کرده است و کوچک قلمرو تحت کنترل آن به میزان 90 درصد تایید اینکه داعش هنوز از نظر ساختاری یا سازمانی وجود دارد مشکل شده است.
الجغیفی گفت پیروزی برق آسای کسب شده توسط نیروهای عراقی در نبرد آزاد سازی تلعفر و کشتنن و تسلیم پیکارجویان فراوان گروه نشان دادن احتمال واقعی زوال گروه است.
«پرده داعش افتاده است»
ماجد الغراوی نماینده مجلس که در کمیته امنیت مجلس کار می کند گفت در عمل، نبرد تلعفر «پرده گروه را انداخت.»
وی به دیارنا گفت: «رهبران و اعضای آن گروه اکنون یا کشته شده اند یا تسلیم شده اند و افرادی که هنوز در مناطقی که باید آزاد شوند باقیمانده اند روحیه شان فروپاشیده است و ماننده مردگان می باشند.»
وی افزود ساختار گروه بخاطر از دست دادن اعضای زبده و ایدئولوژیستهای آن از دست رفته است. وی اشاره کرد اکنون بیش از همیشه، گروه بخاطر اختلافات داخلی و درگیریها خرد شده است.
الغراوی افزود: «این را می توان با گزارشات منابع اطلاعاتی تایید کرد که گروه اعضای خود را به اتهامات مختلف خصوصا خیانت و ارتباط با سرویسهای اطلاعاتی، ارائه اطلاعات محرمانه به آنان، قصور در انجام وظیفه و عدم مقاومت در هنگام نبرد از میان می برد.»
اما وی در مورد تهدیدات انجام شده توسط شبکه های مخفی داعش هشدار داد وی گفت: «این ممکن است تنها سلاحی باشد که برای آنان باقی مانده باشد.»
وی افزود: «این وظیفه سازمانهای اطلاعانی ما می باشد و ما به توانایی آنان برای از میان بردن این تهدید اطمینان داریم.»
الغراوی همچنین خواستار تقویت تلاشها برای ریشه کن کردن ایدئولوژی افراط گرایی و جلوگیری از ایجاد مناطق پرورش افراط گرایان توسط پیکارجویان در مناطق آزاد شده گردید.
از میان بردن سازوکار اداری
فاضل ابو رغیف یکی از کارشناسان امنیتی به دیارنا گفت یکی دیگر از علائم زوال قریب الوقوع داعش از میان رفتن و تخریب سازوکار اداری آن درمناطقی که روزی در عراق تحت کنترل آن بود می باشد است.
این گروه این مناطق اداری را «ولایت» (استان) می نامد.
ابورغیف گفت چند مورد از این ولایات مانند نینوا، صلاح الدین و فلوجه از زمانی که عناصر داعش معدوم شده اند دیگر وجود ندارند.
ابو رغیف گفت: «اکنون ولایت الفرات (استان فرات) که شامل مناطق مرزی بین عراق و سوریه می باشد مهمترین منطقه برای گروه می باشد که اکنون به از آن به نام عرض التمکین (زمین قدرت) یاد می کند.»
«حتی آن ولایت هم در آستانه فروپاشی است و زوال آن غیر قابل اجتناب است.»
این بحرانها هم گروه را مجبور کرده است بسیار از نهادها در ساختار سازمانی خود که به نام دواوین (جمع دیوان یا اداره) شناخته می شوند را منحل کند.
ابو رغیف گفت این ادارات شامل دیوان الرکاز که منابع طبیعی مانند نفت و گاز طبیعی را کنترل می کند، دیوان الغنائم (غنیمتهای جنگی) و دیوان الاعلام (اداره رسانه یا اطلاعات) که عملا کار نمی کند، می باشند.