وتیان سەرەڕای زیادبوونی رێژەی هێرشەکانی میلیشیاكان بۆسەر بەرژەوەندیە نێودەوڵەتیەکان لە عێراق، کە چاودێران وەك هەوڵێكی دەبینن بۆ کەمکردنەوەی متمانەی حکومەت، چاکسازییەکان هێشتا بەردەوامن، هه‌رچه‌نده‌ بەشێوەیەکی هێواشتر.

وتەبێژی ئەنجومەنی خێڵەکی عەرەبی لە پارێزگای سەلاحەدین، شێخ سائیر بەیاتی وتی لایەنە چەکدارەکانی سەربە ئێران "بەرپرسن بەرامبەر هەموو کێشەکانی وڵاتەکە".

بە دیارونای وت: "هەوڵدەدەن لە چاکسازییەکان بدەن و بەرهەڵەستی هەر پلانێك بکەن بۆ جێبەجێکردنی فەرمانڕەوایی یاسا و گەڕاندنەوەی دەسەڵاتی دەوڵەت. پشێوی خاکێکی بەپیتیان پێدەدات بۆ گەشەکردن و فراوانبوون."

بەیاتی وتی ئەم لایەنانە پلانیان وایە عێراق لە پشێوییه‌كدا بهێڵنەوە كه‌ به‌هۆی تووندوتیژیی چەکداری، ناسەقامگیری، گەندەڵییه‌كی بەربڵاو و قەیرانی ئابورییه‌وه‌ هاتۆته‌كایه‌وه‌.

وتیشی هەڕەشەیەکی گەورەن بۆ ئاسایش و ئاشتیی مەدەنی و لە بەرژەوەندیە نیشتمانیەکانی عێراق دەدەن لەگەڵ پەیوەندییەکانی لەگەڵ کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی.

زیادبوونی هێرشەکان بۆسەر ئامانجە نێودەوڵەتیەکان

دوای کوژرانی فەرماندەی هێزی قودسی سوپای پاسداران قاسم سوله‌یمانی لە کانونی دووەم، هەندێك لە ئەندامانی سوپای پاسداران ئەو کۆمپانیایەی ئاسایش بۆ فڕۆکەخانەی بەغدا دابیندەکات، (G4S)یان تۆمەتبارکرد بە تێوەگلان لە کوشتنەکەدا.

لە 3 ئەیلول، درۆنێك بۆمبێکی بچوکی بەردەوایەوە سەر ئەو کۆمپانیا بەریتانی-ئەمریکییە لە گەڕەکی قادسیەی بەغدا. کەس بەرپرسیارێتی ئەو هێرشەی لەئەستۆ نەگرت.

تا کۆتایی ساڵی رابردوو، زیاد لە 30 هێرشی موشەکی ئەو باڵەخانە عێراقیانەیان کردۆتە ئامانج کە دبلۆماتکار و هێزە بیانیەکانیان تێدایە.

هێرشی لەوجۆرە کەمتر لەئەستۆگیراوە، بەڵام واشنتۆن لایەنه‌کانی سەربە ئێران لە عێراق تۆمەتباردەکات، بەتایبەت کەتائیب حیزبوڵڵا.

بەمدواییانە، هێرشەکان بە بەکارهێنانی بۆمبی دەستکرد، ئاراستەیان گۆڕاوە بۆ گرێبەستکارانی دابینکردنی پشتیوانی لۆجستی بۆ هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە عێراق.

لە 26 ئاب، بۆمبێکی دەستکرد تەقییەوە لەکاتێکدا کاروانێکی نەتەوە یەکگرتوەکان بە شاڕێگەی موسڵ-هەولێردا دەڕۆیشت. گروپێك کە خۆی وەك بەشێك لە بەرهەڵەستکاری ئیسلامی سەربە سوپای پاسداران دادەنێت، بەرپرسیارێتی لەئەستۆگرت.

شیکاروانی سیاسی ئەحمەد شەوقی بە دیارونای وت ئەو هەڕەشەیەی میلیشیاکانی نێو حەشدی شەعبی دەیکەن گەشەیکردووە. وتی ئەم گروپانە حەشدی شەعبی وەك رووکه‌شێك بەکاردەهێنن بۆ رەواییدان بە بوونیان لەکاتێکدا کارنامەی رژێمی ئێران جێبەجێدەکەن.

وتی بە زیادبوونی ئەمدواییەی هێرشەکان، وادیارە میلیشیاکان پەیماێك بۆ حکومەتی عێراق دەنێرن کە "ئامادەن هەرشتێك پێیانبکرێت بیکەن بۆ پاراستنی بەرژەوەندیەکانیان و پەیوەندییان بە [پاسدارانەوە]".

شەوقی وتی: "مەبەستیانە سەرەکوەزیرانی عێراق مستەفا کازمی شەرمەزاربکەن، کە بەڵێنی بە خەڵكی عێراق و جیهان داوە شەرەفی دەوڵەت و فەرمانڕەوایی یاسا بگەڕێنێتەوە."

وتی بەڵام سەرەڕای ئاستەنگەکانی بەردەم چاکسازییه‌كانی حکومەت، "پێشڕەوی بەشێوەیەکی هێواش بەردەوامە".

حکومەت لە چاکسازییەکاندا به‌ره‌وپێشده‌چێت

شەوقی وتی حکومەت نایەوێت پێکدادان لەگەڵ گروپە بریكاره‌كان بکات لەترسی خراپتربوونی دۆخی عێراق. بەڵام هەنگاوەکانی ئەمدواییە "میلیشیاکانی تووڕەکردووە و ترساندوونی، کە پێشهاتێکی ئەرێنییە".

لە تەمموز، حکومەتی عێراق پلانەکانی راگەیاند بۆ پاراستنی دەروازە سنورییەکان و بەندەرەکان بە هەڵکوتانە سەر قاچاخچێتی، سەرچاوەیەکی پشتیوانی دارایی میلیشیاکان. مانگێك دواتر، لیژنەیەکی لێکۆڵینەوەی پێکهێنا بۆ به‌دواداچوونی گەندەڵی.

لە 5 ئەیلول، هێزەکانی عێراق "ئۆپەراسیۆنی بەڵێنە راستگۆكان"یان به‌رپاكرد بۆ دەستگرتن بەسەر چەکە بێمۆڵەتەکاندا لە بەغدا و بەسرە. ئۆپەراسیۆنەکە لە پارێزگاکانی دیکەش ئەنجامدەدرێت.

ئەندامێکی پەرلەمانی عێراق، کە ویستی ناوی نەبرێت، بە دیارونای وت حکومەتی عێراق هەوڵدەدات چەك تەنیا لە دەستی هێزە ئەمنیەکاندا بهێڵێتەوە وەك هەوڵێك بۆ جەختکردنەوە لەوەی هیچ دەسەڵاتێکی بەرزتر نییه‌ لە دەوڵەت و یاسا.

وتی ئۆپەراسیۆنەکە بۆتە هۆی دەستگیرکردنی دەیان کەسی داواکراو و دەستگرتن بەسەر بڕێکی گەورە لە چەك و تەقەمەنیدا.