بەرپرسانی ناوخۆیی و دانیشتوانی شارەکە بە دیارونایان وت ئارامی لە بەغدا بە شێوەیەکی بەرچاو زیادی کردووە له‌كاتێكدا "دەوڵەتی ئیسلامی" (داعش) شوێنەکانی لەدەستدەدات.

هێرشە تیرۆریستیەکان کەمتریان کردووە لە پایتەختدا بە بەراورد لەگەڵ ساڵانی پێشتردا، ئەندام پەرلەمانی عێراق ماجد غه‌راوی وتی، کە لە کۆمیتەی ئاسایش و بەرگری پەرلەمانە.

غه‌راوی بە دیارونای وت: "لە رابردوودا، رۆژێك نەبوو لانیکەم یەك هێرشی تیادا ئەنجامنەدرێت بە مینی دەستکرد و ئۆتۆمبیلی بۆمبرێژکراو یان كوشتن و رفاندن."

وتی هێرشەکانی لەو شێوەیە به‌شێوه‌یه‌كی بەرچاو کەمیانکردووە و "رووداوەکان دوور لە یەکتریەوە روو دەدەن".

غه‌راوی کەمبوونەوەکەی بۆ شکستی داعش گەڕاندەوە لەزۆربەی ئەو شوێنانەی لێیەتی و گرتنەوەی ئەو شوێنانە کە داگیریکردبوون لە ساڵی 2014.

وتی: "شکستەکە نەك تەنیا ئەمنیەتی لە بەغدا چەسپاندوە، بەڵکو له‌ سه‌رتاسه‌ری وڵاتدا."

وتیشی گەڕە ئەمنییەکان و هەڵکوتانە سەر شانە نوستووەکان، بەتایبەتی لە دەورووبەری پایتەخت، فاکتەرێکی دیکەی گرنگن بۆ باشتربوونی ئەمنیەت.

هه‌روه‌ها وتی: "سەرباری ئەو هەواڵە خۆشانە، ئێمە دەبێت لە بیری نەکەین کە تیرۆریستەکان بەردەوام بۆ بۆشایی ئەمنی دەگەڕێن بۆ ئەوەی سەرنجی خەڵك رابکێشن بەلای مانەوەی ئەواندا و ئەمەش مانای ئەوەیە کە دەبێت بە هەوڵەکانی خۆمان بەشداری بکەین و خۆڕاگربین."

ستراتیژی ئەمنیی یەکانگیر

ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای بەغدا غالب زاملی وتی: پەیوەندی توندوتۆڵی نێوان دانیشتوانی شارەکە و هێزە ئەمنیەکان بەشێکی گەورەیە لە باشتربوونی ئەمنیەت.

زاملی بە دیارونای وت: "دەوروبەری بەغدا مەترسیەکی زۆری بۆسەر پایتەخت هەبوو، لەبەرئەوەی داڵدەی تیرۆریستیەکانی دەدا و شوێنی خۆشاردنەوەی چەكدارەکانیان بوو لەگەڵ ئەوەی ئۆتۆمبیلی بۆمبرێژکراو و چەندین جۆری تەقەمەنییان لێ ئامادەدەکرد."

وتی: "داعش ئەو شوێنەی لەدەستدا کە هەوێنی درووستبوونی بوو، کە شوێنی هەوادارەکانی بوو." ئاماژەی بۆ ئەوەش کرد كه‌ دانیشتوانی ئەو شوێنە باوەڕیان بە دروشمە هەڵە و موژدە بەتاڵەکانیان کردبوو.

زاملی وتی: "کاتێك ئەو خەڵکە لەخەوهەڵسان و بینیان کە هەڵخەڵەتێنراون، ئیتر بڕیاریاندا هاوکاری هێزە ئەمنییەکان بن و ببنە سەرچاوەی هەواڵگری."

وتیشی: "ئەگەر شیکاریی رەوشی ئەمنی بکەین، باشتربوونەکە به‌ڕادەیەکی زۆر پەیوەندی بەم هەمئاهەنگییەوە هەیە، کە دەرەنجام بووەتە هۆکاری هەڵوەشاندنەوەی ژمارەیەکی زۆر لە خانە تیرۆریستیەکان و بەرپەچدانەوەی ئۆپەراسیۆنەکانیان."

شارەزای ئەمنی جاسم حەنون وتی دروستکردنی سیستمێکی ئەمنی یەکانگیر پێویسته‌، کە گرنگی سەرەکی بدات بە هەواڵگری و ئۆپەراسیۆنی تەکنیکی و ئامادەکاری دەسەڵات و میدیا بۆ هێشتنەوەی ئارامی.

حه‌نون بە دیارونای وت ئه‌مه‌ گرنگە چونکە داعش لەوانەیە تاکتیکی نوێ بەکاربهێنێت، وەکو ئەوەی بەکاری هێنا لە کاتی هێرشە دووانەکەی 24 ئەیلول لە ناسریە، کە چەندین قوربانی مدەنی لێکەوتەوە.

وتی: "هێرشبەرەکان جلوبه‌رگی سەربازییان لەبەردابووە و چەك و رومانەیان پێبووە، کە تاوانی تیرۆریزمی له‌و جۆره‌ له‌وه‌ پێش رووینه‌دابوو." ئاماژەی بۆ ئەوەش کرد كه‌ زۆربەی هێرشەکان لەلایەن خۆکوژ و ئۆتۆمبیلی بۆمبرێژکراوه‌وه‌ ئەنجامدراون.

شه‌قامه‌ قه‌ره‌باڵغه‌كانی بەغدا

خزه‌یر عەباس، دانیشتووی گەڕەکی جەدیدە، وتی شەقامەکانی بەغدا و دوکانەکان و شوێنەکان ئێستا پڕن لە خەڵك تاوەکو درەنگانی شەو، ئەمەش نیشانەی باشتربوونی باری ئاسایشه‌.

عه‌باس بە دیارونای وت: "کاتێك خەڵك زۆر به‌ باری ئاسایشه‌وه‌ خه‌ریك نه‌بن، ئەمە مانای ئەوەیە کە هەموو شتێك باشە و تیرۆریزمی داعش بەرەو نەمان دەچێت."

فاتن جومعە خەزرا، کە دانیشتووی گەڕەکی خەزرایە، بە دیارونای وت: "ئێمە ئێستا خەمی هیچمان نییە."

وتی هێزە ئەمنیەکان کارەکانیان بەباشی جێبەجێدەکەن و وتیشی: "زۆربەی خەڵكی وەکو من وا دەزانن کە رۆژانی شەڕ و تەقینەوەکان دەمێکە بەسەرچوون."

خاوەنی دوکانێك له‌ شه‌قامی روباعی، کەریم سەیدی، وتی داعش "نەیتوانی ژیان لە بەغدا بوەستێنێت تەنانەت ئەوکاتەی دەسەڵاتی لە لوتکەدا بوو".

سه‌یدی بە دیارونای وت: "خەڵك زۆر باوەڕیان بە خزتمەتگوزاریە ئەمنییەکانە. مێژووی شەڕ و قەیرانەکان جارێکی دیکە خۆیان دووبارە ناکەنەوە."

"ئێمە زۆر بڕوامان بەمە هەیە."