هەرچەندە بازنەکانی سەرەوە بەپێچەوانەوە خۆیان پیشاندەدەن، هاوپەیمانێتی تەحریر شام بەتەواوی لەلایەن بەرەی نوسرەی پێشوەوە کۆنترۆڵکراوە و بەردەوامە لە برەودان بە ئەجێنداکەی، چالاکوانانی سوریا بە دیارونایان وت.

رۆژنامەنوسی سوری، محەمەد عەبدوڵا، وتی سەرەڕای باشترین هەوڵەکانی هاوپەیمانێتیەکە بۆ وێناکردنی خۆی وەك هاوپەیمانێتیەکی ناتوندڕەو، رووداوەکانی ئەرزی واقیع دەریدەخەن کە هێشتا هەر بەرەی نوسرەیە و بە روپۆشێکی نوێوە.

ناوبراو بە دیارونای وت لەنێو هاوپەیمانێتیەکەدا، بەرەی نوسرە پرۆسەی بڕیاردان کۆنترۆڵ دەکات تا دەنگە ناڕازییەکانی لایەنەکانی دیکە کۆنترۆڵ بکات.

وتی: "بەمدواییانە ئەو دەنگانە بەرزبوونەتەوە، دوای ئەوەی تەحریر شام چەند لایەنێکی گەورەی لە ناوچەی ئیدلیب نەهێشت."

دیارترینی نێو رکابەرەکان ئەحرار شامە، کە رەتیکردەوە بەتەواوی لەژێر ئاڵای تەحریر شامدا بتوێتەوە، عەبدوڵا وتی.

تەحریر شام لەگەڵ نورەدین زەنکیشدا لە شەڕدایە، کە لایەنێکە پەیوەندیی بە تەحریر شامەوە کرد لەکاتی دامەزراندنیدا.

سەرکردەیه‌كی نورەدین زەنکی پێنجشەممە (31 ئاب) کوژرا کاتێك سەیارەکەی تەقیەوە لەکاتی گەشتکردنیدا بۆ ناوچەی دانەی ئیدلیب لەژێردەستی تەحریر شامدا.

نورەدین زەنکی هاوپەیمانێتیەکەی تۆمەتبارکردووە بە رێکخستنی هێرشەکە.

عەبدوڵا وتی تەحریر شام دەستیشی وەرداوەتە کاری دادگاکان، لەبەرئەوەی سەرکردەکانی "دەستیانکردووە بە دەرکردنی فەرمانی دامەزراندن و دەرکردن بەگوێرەی سیاسەتەکانی گروپەکە، کە وایکرد زۆر دادوەر و کارمەند و پیشەوەر دەستلەکاربکێشنەوە".

وتی ئەمە دەریدەخات کە تەحریر شام پرۆسەی بڕیاردانی بەدەستەوەگرتووە و به‌ته‌نها خستوویەتیە دەستی هەندێك لە پشتیوانانی بەرەی نوسرەوە.

وتیشی دەستلەکارکێشانەوە له‌بەرچاوه‌كان لە ئەنجامی ئەمەوە تەواوی ستافی دادگای دارەت عیزەتی گرته‌وه‌ لە دەوروبەری خۆرئاوای حەلەب -- كه‌ 19 دادوەر و کارمەند بوون.

بارگرژی ده‌كه‌وته‌نێو تەحریر شام

بەگوێرەی چالاکوانی بواری میدیا، سومەر ئاغا، ململانێکان چڕبوونەتەوە لە زۆر شوێنی ئیدلیب لەنێوان دانیشتوان و هەندێك لایەنی چەکداردا لەلایەك و تەحریر شام لەلایەکی دیکەوە.

ئاغا بە دیارونای وت ئەندامانی تەحریر شام کە پێشتر سەر بە بەرەی نوسرە بوون ئایدۆلۆژیا و ئامانجی وا ده‌گرنه‌به‌ر کە زۆر جیاوان لەوانەی دانیشتوانی ناوچەکە.

وتی جگه‌ له‌ جیاوازییه‌ بنەڕەتییه‌كانیان دەربارەی ئامانجه‌ سیاسییه‌كان، كۆمه‌ڵانی بەرەی نوسرە به‌تایبه‌تی سوورن لەسەر پیاده‌كردنێكی توندی شەریعە.

وتی زۆرێك باوەڕیان وایە کە "بەرەی نوسرە تەنیا ناوی خۆی بەشێوەیەکی کاتی گۆڕیوە بۆ پاراستنی خۆی لەژێر ناوی تەحریر شامدا، لەکاتێکدا هەندێك لایەنی بچوکی دیکەی بەخۆیەوە لکاندووە بۆ تەواوکردنی ئەم روكه‌شه‌".

وتیشی: "زۆرێك چاوەڕواندەکەن بەرەی نوسرە دەستبكات بە سەپاندنی توندی رێسکانی جلوبه‌رگ و قەدەغەکردنی جگەرەکێشان و چاودێری سەر ئینتەرنێت، له‌پاڵ [رێسای] دیکەدا و هەندێك لەم ئاماژانه‌ بەڕاستی ده‌ستیانكردووه‌ به‌وه‌ی له‌ واقعیشدا ده‌ربكه‌ون."

هه‌روه‌ها وتی هەموو لایەنەکانی ژێر ئاڵای تەحریر شام رووبه‌ڕووی کەمبوونه‌وه‌ی ده‌سه‌ڵاتیان بوونه‌ته‌وه‌، "بەجۆرێك کە سەرکردەی زۆر لایەن و بەرپرسانی سەربازی کە پەیوەندییان بە تەحریر شامەوە کردووە حەزده‌كه‌ن جێیبهێڵن".

ئاغا روونیکردەوە: "پەراوێزخراون و هەموو پۆسته‌كانی سەرکردایەتی و ئەمیری لەلایەن بەرەی نوسرەوە گیراون."

وتی روونبۆتەوە بۆ سەرکردەی ئەم لایەنانە کە تەحریر شام دانەمەزراوە بۆ بەگەڕخستنی پرۆژەیەکی نیشتیمانی بۆ سوریا بەڵکو بۆ شاردنەوەی رووی راستەقینەی بەرەی نوسرەیە، تا وادەرکەوێت میانڕەوە و کار لەگەڵ هەموو لایەنەکان دەکات.

جیاوازییە ئایدۆلۆژییەکان زۆرن

ساڵح حەمات، ئەندامێکی دامەزرێنەری بەرەی نوسرە، لە گروپەکە دەرکرا دوای ئەوەی قایل نەبوو بە بۆچونی سەرکردەی بەرەی نوسرە محەمەد جۆلانی کە رەتیکردەوە شەڕی رێکخراوی "دەوڵەتی ئیسلامی" (داعش) بکات.

دوای دەرکردنی لە بەرەی نوسرە، حەمات کە لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا زیاتر بە "ئوس ئه‌لسیراع لە شام" ناسرابوو، دەستیکرد بە بڵاوکردنەوەی بۆچونەکانی لە تۆڕە کۆمەڵایەتیەکاندا.

پۆستەکانی بوونە هۆی سەرلێشێوانی راستەقینە لەنێو ئەندامانی بەرەی نوسرەدا، بەتایبەتی دەربارەی پەیوەندیی نێوان بەرەی نوسرە و داعش، پەیوەندیی بە قاعیدە و پەیوەندیی بە چەکدارە بیانیەکانەوە.

کاتێك پرسیاری لێکرا ئایا تەحریر شام بۆ خزمەتی خەڵکی سوریا کاردەکات، حەمات بە دیارونای وت کە هاوپەیمانێتیەکە "سەختە بە کیانێکی یەکگرتوو دابنرێت لەڕووی ئایدۆلۆژییەوە".

وتی لەنێو هاوپەیمانێتیەکەدا، نزیکەی "له‌سه‌دا 40ی ئەندامان شوێنکەوتەی ئەجێندایەکی نەتەوەیی شۆڕشگێرن، له‌سه‌دا 50 وێڵ و سەرلێشێواون لەنێوان رێبازی کۆن و نوێدا -- رێبازی نوێ ئەوەیە کە له‌سه‌دا 40ەکە دوای دەکەون -- وه‌ تەنیا له‌سه‌دا 10 وابەستەی ئایدۆلۆژیا کۆنەکەن".