چوارشەممە (30 ئاب) لەگەڵ کردنەوەی خاڵی سنووری ترێبیل لەگەڵ ئه‌رده‌ن هێزە عێراقیەکان ئامادەکارییان کرد بۆ کردنەوەی رێگا خێرا نێودەوڵەتیەکەی بەغدا دەبەستێتەوە بە ئه‌رده‌ن و سوریاوە لە رێگای ئەنبارەوە.

رێگاکە داخرا دوای ئەوەی "دەوڵەتی ئیسلامی" (داعش) ده‌ستیگرت به‌سه‌ر ناوچەکانی ئەنباردا و لەوێ مایەوە بۆ ماوەی زیاتر لە 3 ساڵ.

ئەندامی ئەنجومەنی ئەنبار، ئەسال فەهداوی، بە دیارونای وت هێزە عێراقیەکان لەم دواییانەدا به‌توندی كۆنترۆڵی ئه‌و رێگا 400 کیلۆمەتریەیان كردووه‌.

وتی چەندین خاڵی پشکنینیان داناوە و ئۆپەراسیۆنی چاودێریکردنیان زیاترکردووە بە بەکارهێنانی کامێرا و فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لەو ناوچە بیابانیەی دەوری ڕێگا خێراکە دەدات.

فەهداوی وتی: "هێزەکانی ئاسایش هەروەها دەستیانکردووە بە بەرزکردنەوەی خۆڵی تەنیشت رێگاکە لەو ناوچانەی کە هێشتا وەك مەترسی سەیردەکرێن."

ئەوەش ناوچەکانی کیلۆ-160 و سەقەر دەگرێتەوە لە رۆژئاوای رەمادی.

وتی: "رێکارە ئەمنیەکان کە تازە دانراون ئامانجیان "بوژاندنەوەی هێڵی ترافیکی نێودەوڵەتیە، کە یەکێکە لە گەورەترین و گرنگترین رێگا ستراتیژیەکانی عێراق." ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد کە ڕێگا خێرا نێودەوڵەتیەکە یەکێکە لە شادەمارەکانی ئابووری عێراق.

فەهداوی وتی: "کاری زۆر ماوە ئەنجامبدرێت بۆ چاککردنەوەی رێگاکە لە روانگەیەکی ئەمنیەوە، چونکە بە چەندین ناوچەدا درێژدەبێتەوە کە لە حەشارگە و شوێنی خۆشاردنەوەی تیرۆریستان بێ بەری نین."

وتیشی پێشتر لە ناوجەرگەی بیابانەکەوە هێرش ئەنجامده‌درا.

ده‌روازه‌یه‌ك بۆ چالاکیە بازرگانیەکان

رێگا خێرا نێودەوڵەتیەکە چەندین ساڵ وەك رێرەوی چالاکی بازرگانی خزمەتیکردووە، بەتایبەتی لەنێوان عێراق و ئه‌رده‌ندا، لە رێی خاڵی سنووری ترێبیله‌وه‌، کە بە فەرمی رۆژی چوارشەممە کرایەوە.

سەرۆکی دەسەڵاتی خاڵە سنوورییەکە، کازم عەقابی، وتی: "حکومەت هەوڵی زۆر دەدات بۆ پاراستنی رێگاکە."

عەقابی بە دیارونای وت حکومەتی عێراق بڕیارنادات لەسەر کردنەوەی رێگاکە تاكو لێکۆڵینەوەیەکی قوڵ لەسەر رەوشی ئەمنی و ئامادەکارییەکان بۆ گەشتەکانی ترافیك تەواودەبێت.

وتی: "رێکاری زۆر هەن و هێزیش هەیە بۆ پاراستنئی رارەوەکە." ئاماژەشی کرد به‌ بوونی پۆلیسی سنوور و فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی ئەنبار.

وتیشی: "20 ئاب، ئێمە لەگەڵ نوێنەرایەتی ئەمنی بە سەرۆکایەتی وەزیری ناوخۆ قاسم ئه‌عره‌جی چووین بۆ پشکنینی وردی خاڵی سنووری [ترێبیل]."

هه‌روه‌ها وتی: "بینیمان و لە رەوشێکی باشدا بوو. دەکرێت لۆری بۆی بێت و نه‌فه‌ر و شمەك بگوازرێنەوە، هەموو شتێك ئامادەیە بۆ دەستپێکردنەوەی چالاکییەکان."

دەسەڵاتی خاڵە سنوورییەکە بەشێوەیەکی کاتی خاڵە سنوورییەکەی کردەوە له‌ 22 ئاب بۆ تاقیکردنەوەی رەوشەکەی و باری رێگا نێودەوڵەتیەکە.

وتیشی: "ئێمە قافڵەیەکی پێكهاتوو له‌ 100 لۆریمان گواستەوە بۆ وەزارەتەکانی بازرگانی و گواستنەوە لە بەغداوە بۆ خاڵە سنوورییەکە." ئاماژەشی بۆ ئەوە کرد کە تاقیکردنەوەکە بە سەرکەوتوویی به‌ڕێوه‌چوو.

ئەنبار سوودی ئابوری وەردەگرێت

عەقابی وتی عێراق بە گشتی و خەڵكی ئەنبار بەتایبەتی سوودی ئابوه‌یی گەورە وەردەگرن لە دەستپێکردنەوەی چالاکییە بازرگانیەکان.

وتیشی: "زۆربەی ئەو خەڵكە دەگەڕێنەوە سەر کاری هێنانوبردنی شمەك و بازرگانی کە لەدەستیانداوە بەهۆی تیرۆریزمەوە." هه‌روه‌ها وتی: "زۆربەی ئه‌و شارانه‌ی رێگاکە پیایاندا تێپەڕدەبێت ژیانیان بۆ دەگەڕێتەوە."

ئابوریناس مەجید سواری بە دیارونای وت: "چاوەڕواندەکرێت ئەنجامی زۆر گرنگ بەدەستبێت."

وتی: "ڕێگای خێرای نێودەوڵەتی ئەنبار لە کارکردندا بوو بەر لە داگیرکاری داعش و خاڵە سنوورییەکە قازانجی هه‌بوو بۆ عێراق و به‌شداریی ده‌كرد له‌ دابینكردنی پێویستیی وڵاتەکه‌ به‌ زۆر لە كاڵاكان."

سواری وتی بوژاندنەوەی رێگاکە دارایی زۆر بۆ عێراق دەگەڕێنێتەوە کە هاوکاری ئەنبار دەبێت بۆ دروستکردنەوەی ژێرخانەکەی.

وتیشی: "زۆر بواری کار بۆ خەڵكی پارێزگاکە دەڕەخسێنێت، ئەمەش کێشەی بێکاری کەمدەکاتەوە،" جگە لەوەی دەبێتە هاوپشتی بۆ گەشەپیدان و بازرگانی نێودەوڵەتی.