![وه‌فده‌كانی وڵاتانی ناوچه‌كه كۆبوونه‌ته‌وه له كۆنفرانسی دیالۆگی به‌غدا له عێراق بۆ گفتوگۆكردن له‌سه‌ر قۆناغی دوای "دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام" (داعش). [خاوەنی وێنە: ناوه‌ندی راگه‌یاندنی په‌رله‌مانی عێراق]](/cnmi_di/images/2017/01/26/7100-Iraq-Baghdad-conference-700_496.webp)
له‌كاتێكدا ته‌پوتۆزی شه‌ڕ له خۆرهه‌ڵاتی موسڵ دەنیشێت و هێزه‌كانی عێراق له‌به‌ری خۆرئاوای شاره‌كه ده‌ڕوانن، حكومه‌تی عێراق ده‌ستیكردووه به پلاندانان بۆ قۆناغی دوای "دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام" (داعش).
له كۆنفرانسێكدا رۆژانی 14 و 15 كانونی دووه‌م له به‌غدا، به‌ئاماده‌یی په‌رله‌مه‌نتارانی عه‌ره‌ب و نوێنه‌رانی زۆر له وڵاتانی دراوسێ و میسر و لوبنانیش، سه‌رۆك وه‌زیرانی عێراق، حه‌یده‌ر عه‌بادی، دەیدگایەکی حه‌وت خاڵیی خسته‌ڕوو بۆ عێراقی دوای داعش.
ئه‌و خاڵانه‌ی دیدگاکە له‌خۆی گرتبوون بریتیبوون له گێڕانه‌وه‌ی ئاسایش و سه‌قامگیری بۆ ئه‌و ناوچانه‌ی له‌ده‌ست داعش رزگاركراون؛ به‌ده‌ستهێنانی پێكه‌وه‌ژیانی ئاشتیانه و په‌سه‌ندكردنی ئه‌وانی تر؛ هاندانی رۆحیه‌تی هاوڵاتیبوون به‌دور له تایه‌فه‌گه‌ری؛ دامه‌زراندنی په‌یوه‌ندیی دراوسێیه‌تی باش له‌سه‌ر بنه‌مای به‌رژه‌وه‌ندیی هاوبه‌ش؛ سنورداركردنی هه‌ڵگرتنی چه‌ك ته‌نها بۆ ده‌وڵه‌ت و رێزگرتن له بڕیاره‌كانی ده‌سه‌ڵاتی دادوه‌ری و حوكمی یاسا؛ روبەڕوبوونەوەی گه‌نده‌ڵی به‌هه‌موو شێوه‌كانیه‌وه؛ هه‌روه‌ها بونیادنانه‌وه‌ی داموده‌زگا ده‌وڵه‌تیه‌كان بۆ دورخستنه‌وه‌یان له گه‌نده‌ڵی.
كۆنفرانسی دیالۆگی به‌غدا كه له‌لایه‌ن ده‌زگای عێراقی بۆ دیالۆگی رۆشنبیرییه‌وه رێكخرابوو، به‌سپۆنسه‌ری په‌رله‌مانی عێراق، به ئاماده‌یی ژماره‌یه‌ك له ئه‌كادیمی و نوێنه‌رانی رێكخراوه ناحكومیه‌كان و كه‌سایه‌تیه ئایینیه‌كانیش به‌ڕێوه‌چوو.
سه‌رۆكی لیژنه‌ی كاروباره عه‌ره‌بیه‌كانی په‌رله‌مانی میسر، سه‌عد جه‌مالی، وتی: "ئه‌مڕۆ عێراق بووه‌ته به‌ردی بناغه‌ی شه‌ڕكردن له‌گه‌ڵ هێزه توندڕه‌و و تێرۆریسته‌كانی ناوچه‌كه و جیهان."
جه‌مالی له‌كاتی كۆنفرانسه‌كه‌دا به دیارونای وت میسر به‌ته‌واوی پشتگیری له عێراق ده‌كات له شه‌ڕیدا دژ به داعش و پشتگیریشی ده‌كات له "له‌ناوبردنی به‌ڵای تێرۆریزمدا و گێڕانه‌وه‌ی سه‌قامگیری بۆ وڵاته‌كه و هه‌وڵه‌كانی گێڕانه‌وه‌ی ئاواره‌كان بۆ شار و گونده‌كانیان به‌زووترین كات".
هه‌روه‌ها داوای له كۆمكاری عه‌ره‌بی و كۆمه‌ڵگای نێوده‌وڵه‌تی كرد تا پشتیوانیی زیاتر دابینبكه‌ن بۆ عێراق و جه‌ختی كرد له‌سه‌ر ئاماده‌یی میسر بۆ به‌شداریكردن له هه‌وڵه‌كانی ئاوه‌دانكردنه‌وه‌دا.
دیالۆگ ته‌نها رێگه‌یه به‌ره‌وپێشه‌وه
سه‌رنوسه‌ری رۆژنامه‌ی "البناء"ی لوبنانی، ناسر قه‌ندیل، وتی: "عێراقیه‌كان له‌به‌رده‌م سه‌ركه‌وتنێكی گه‌وره‌دان به‌سه‌ر گروپه تێرۆریستیه‌كاندا كه گوڕێكی نیشتمانیی گرنگی هێناوه‌ته‌كایه‌وه و ده‌بێت به‌شێوه‌یه‌كی دروست سودی لێوه‌ربگیرێت بۆ پێنانه قۆناغی داهاتووه‌وه."
قه‌ندیل به دیارونای وت سه‌ركه‌وتن به‌سه‌ر تێرۆریزمدا نابێت سه‌یربكرێت وه‌ك سه‌ركه‌وتنی پێكهاته‌یه‌ك به‌سه‌ر یه‌كێكی تردا یان لایه‌نێك به‌سه‌ر لایه‌نێكی تردا.
وتی: "ده‌بێت سه‌ركه‌وتن بۆ هه‌موو عێراقیه‌كان بێت به هه‌موو پێكهاته‌كانیانه‌وه."
قه‌ندیل بانگه‌شه‌ی كرد بۆئه‌وه‌ی تێكشكانی داعش بكرێته بنچینه‌یه‌ك بۆ ئاشتبوونه‌وه‌ی گشتی و دیالۆگ له‌نێوان لایه‌نه جیاوازه‌كاندا.
سه‌رۆكی ده‌سته‌ی به‌ڕێوه‌به‌ریی رۆژنامه‌ی ئه‌هرامی میسری، ئه‌حمه‌د سه‌ید نه‌جار، وتی: "سه‌ركه‌وتن به‌سه‌ر داعشدا ده‌ستكه‌وتێكی گه‌وره‌یه كه ده‌بێت به‌غدا به‌كاریبهێنێت بۆ گێڕانه‌وه‌ی ته‌بایی نیشتمانی."
له لێدوانیدا بۆ دیارونا، نه‌جار داوای له حكومه‌تی عێراق كرد "سودوه‌ربگرێت له‌م سه‌ركه‌وتنه وه‌ك سه‌كۆیه‌ك بۆ ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی وڵات و خستنه‌گه‌ڕی سه‌رچاوه كشتوكاڵی و گه‌شتیاری و مرۆییه‌كانی بۆ گێڕانه‌وه‌ی عێراق بۆ ئه‌و شكۆ ئابوری و سیاسیه‌ی هه‌یبوو".
"دیالۆگ و ئاشتبوونه‌وه‌ی نیشتمانی ته‌نها رێگان بۆ گه‌یشتن به سه‌قامگیریی سیاسی دوای سه‌ركه‌وتن به‌سه‌ر داعشدا،" مه‌روان كره‌یكشی له به‌شی خۆرهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست و باكوری ئه‌فریقای ناوه‌ندی فینله‌ندی بۆ چاره‌سه‌ری ناكۆكیه‌كان، وتی.
كره‌یكشی وتی دیالۆگی نیشتمانیی عێراق "ده‌بێت شه‌فاف و راستگۆ بێت و له‌سه‌ر بنه‌مای په‌سه‌ندكردنی یه‌كتر و هه‌موو تێڕوانینە جیاوازه‌كان بونیادبنرێت".
