نشانه هایی مبنی برعملی شدن قراردادی که به موجب آن شرکتهای وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران (آی آر جی سی) مجاز به فعالیت درسومین شبکه ارتباطات سلولی سوریه خواهند شد، نگرانی هایی را در برخی محافل برانگیخته است.

حقوق دان سوری، بشار البسام به دیارنا گفت که این نگرانی ها به خاطر آن است که چنین حرکتی اثرات جدی براقتصاد سوریه، که ایران سعی در کنترل آن دارد خواهد داشت و همچنین برای ایران پایگاهی برای فعالیتهای جاسوسی و نظارتی فراهم خواهد کرد.

وی گفت که ایران با کسب منفعت در این بخش، قادر خواهد بود تا ارتباطات را استراق سمع و یا دستکاری کند و همچنین شرایط عملکردی که مناسب دستور کار خود این کشور با توجه به تعقیب مخالفانش باشد را تحمیل کند.

اوایل این ماه، وزیر ارتباطات و فناوری سوریه ایاد الخطیب به مجلس گفت که دولت برای تأسیس و بهره برداری از سومین شبکه ارتباطات سلولی در سوریه با یک شرکت ایرانی کار کرده است.

البسام گفت که قصد از این کار دو بار پیش از این در سال 2016 و 2017 طی گفت و گوها در مورد توافقنامه های اقتصادی و تجاری بین ایران وسوریه، اعلام شده بود.

او گفت که معامله هم اکنون تایید، فعال و مستقیما به شرکتی وابسته به سپاه پاسداران داده شده است.

وی گفت،« از آنجایی که قوانین سوریه، اداره کنندگان شبکه سلولی سوریه را ملزم می کند به اینکه سوریه ای باشند، اما سرمایه شرکت ایرانی و شرکتهایی که شبکه جدید را اداره می کنند نیز ایرانی هستند، یک شرکت سوری در خط مقدم عمل خواهد کرد.»

شبکه جدید تحت نظارت شرکت ارتباطات سلولی ایران که مالکیت آن را کنسرسیومی که شامل دست کم دو شرکت وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می شود، در اختیار دارد، فعالیت خواهد کرد.

گسترش نفوذ ایران

البسام با اشاره به اینکه ایران تاکنون کنترل بخش های گوناگون را به دست گرفته،گفت،« این قرارداد یکی از سلسله حرکتهای ایران برای کنترل اقتصاد سوریه است.»

تلویزیون العالم سوریه شبکه ماهواره ای با تأمین مالی ایران که کار پخش در سوریه را در ماه نوامبر 2017 آغاز کرد، ایران را قادر می کند تا دستور کار و ایدئولوژی های خود را ترویج کند.

وی گفت که به دست گرفتن کنترل پاره ای از بخش ارتباطات، ایران را قادر می کند تا در عملیات جاسوسی و نظارت بر مخالفین خود در منطقه، آن طور که این کار را در داخل ایران انجام می دهد، فعال شود.

در سال 2013، در تحریم هایی که بر علیه شرکت صنایع الکترونیک ایران برقرار شد، وزارت خزانه داری آمریکا اشاره کرد که این شرکت، برخی کالاها و خدماتی را در ارتباط با پارازیت انداختن، نظارت و استراق سمع ارائه کرده است.

خزانه داری گفت،« پارازیت ماهواره ای یک واقعیت فراگیر در ایران است. از آن برای سانسور آزادی بیان و مسدود کردن دسترسی به اطلاعات از طریق دخالت عمدی با هدف آشکار جلوگیری از دسترسی به محتوایی خاص، استفاده می شود.»

به گفته این وزارتخانه،« پارازیت مداری و زمینی برای پیشگیری از دسترسی به اخبار و اطلاعات مشخصی که از خارج پخش می شود، به طور مرتب در ایران استفاده می شوند،» و اشاره کرد که ازاین کاربرای مسدود کردن، پارازیت انداختن یا ایجاد مزاحمت در ارتباطات مانند مکالمات تلفن همراه، پیامک ها، سیستم های جی پی اس و شبکه های وای فای استفاده شده است.

فعالیتهای نظارتی ایران

به گفته خزانه داری،« از سال 2011، دولت ایران می توانست خدمات پیامک ها را از طریق سیستم نظارتی که از سوی شرکت صنایع الکترونیک ایران نصب شده بود، نظارت کند.»

این وزارتخانه افزود «در چارچوب استفاده از این فعالیتها از سوی دولت ایران، نظارت و استراق سمع یک بخش جدایی ناپذیر از تلاش رژیم ایران برای کنترل و محدود کردن محتوا و سرکوب آزادی بیان درآمده است.»

خزانه داری گفت که علاوه بر نظارت بر فعالیتهای اینترنتی،« مقام های ایرانی به طور مرتب از عملیات نظارتی برای دستگیری و بازجویی از کنش گران سیاسی استفاده می کنند.»

یک تظاهرکننده ایرانی که در تظاهرات ضد دولتی در اواخر سال 2017 و اوایل 2018 شرکت کرده بود، مقامات را متهم کرده که به طور آشکارا و عمومی سعی در قطع ارتباطات« هر موقع که هرگونه مخالفتی را کشف کنند» دارند.

این تظاهرکننده به المشارق، سایت خواهر دیارنا در آن زمان گفت که آنها این کار را از طریق قطع خدمات اینترنتی یا با تضعیف آن تا جایی که دیگر ناکارآمد باشند انجام می دهد و افزود که پایگاههای اصلی رسانه های اجتماعی به طور مرتب مسدود می شوند.

البسام اشاره کرد که با نصب برج های سلولی و آنتن در سراسر سوریه، ایران خواهد توانست خدمات اینترنتی را دستکاری و بر رسانه های اجتماعی در این کشور نیز نظارت کند.

وی گفت که شرکت ارتباطات سیار ایران،« بدون شک با نیروی لازم برای رقابت با دو شرکت موجود، وارد بازار سوریه خواهد شد.»

وی افزود که با ارائه قیمت های رقابتی، این شرکت می تواند به سرعت گسترش پیدا کند.