چند روز قبل محمد العبودی در حالیکه گریه می کرد باقیمانده جسد پسرش کمال که چند ماه قبل از یک گور دستجمعی در استان صلاح الدین عراق کشف شده بود را دریافت کرد.

قبل از آن، وی برای چند سال مفقود الاثر بود.

پدر کمال به دیارنا گفت کمال در سال 2014 در اردوگاه اسپیچر در صلاح الدین که به دست داعش افتاد در حال دیدن آموزش نظامی بود.

العبودی گفت: «ما می دانستیم که او توسط تروریستها کشته شده است چون او را در یکی از ویدئوهایی منتشر شده توسط گروه دیده بودیم. او در میان سربازهای دیگر که اعدام شدند بود، اما ما ندیدیم که او اعدام شود.»

به محض آزاد شدن تکریک، داستانهای گروهای دست جمعی آغاز شد.

العبودی گفت: «تنها هدف ما یافتن جسد پسرمان بود.» وی اشاره کرد او نمونه دی ان آ خود را به آزمایشگاه پزشک قانونی بغداد داده بود و آنان توانستند جسد وی را در میان اجساد دیگری که در محل یافت شده بود، شناسایی کنند.

جسد کمال شناسایی شد و چند روز قبل به خانواده اش تحویل داده شد.

العبودی گفت: «آن واقعا جسد نبود، بلکه چند تکه استخوان بود اما به خانواده اش امکان داد تا او را در محلی خاص دفن کنند.»

وی افزود: «خدا را شکر که کمال اکنون گوری دارد که ما عیدها می توانیم به او سر بزنیم.»

کشتار بی بند و بار

خانواده العبودی شیعه می باشند، اما خانواده صدها تن از قربانیان داعش از همه فرقه ها می باشند که عزیزانشان در گورهای دست جمعی یافت شد همگی داستان غم انگیز مشابهی دارند.

ابو نزار که یکی از مسلمانان اهل تسنن از الحویجه است که به کرکوک پس از اینکه داعش آن را در سال 2014 تسخیر کرد، فرار کرده بود.

وی به دیارنا گفت او از اولین نفراتی بود که پس از آزادی الحویجه به شهر بازگشت تا اجساد بستگانش که به دست گروه کشته شده بودند و ممکن بود در گورهای دست جمعی دفن شده باشند را پیدا کند.

وی گفت در عکسی که به صورت آنلاین منتشر شد، داعش دو تن از عموزاده های نزار که اعدام شده اند را نشان داد. در تصویر دیگر اجساد آنان که از دروازه شهر آویزان شده بود را نشان می دهند.

ابو نزار گفت بستگان وی «فقط بخاطر اینکه به فرار برخی از مردم از الحویجه کمک کرده بودند» اعدام شدند.

وی گفت: «آنها به همکاری با نیروهای امنیتی متهم شده بودند و به مرگ محکوم شدند» و پس از آزاد شدن شهر افزود روزی که او به دنبال باقیمانده اجساد آنان در گورهای دست جمعی بگردد، فرار رسیده است.

ابو نزار گفت تلاشهای یافنتن اجساد مشکلتر از آنی که او پیش بینی کرده بود از آب درآمد. وی خاطر نشان کرد اجساد درون گورهای دست جمعی در اثر مرور زمان از بین رفته بودند.

وی از دولت تقاضا کرد که اجساد را قبل از اینکه خود مردم گورها را نبش قبر کرده و روند شناسایی را پیچیده و مشکل کنند، سریعا نبش قبر کرده و آنان راشناسایی کند.

فاضل الغراوی که در کمیسیون عالی حقوق بشر عراق خدمت می کند گفت کلیه اقشار جامعه عراق از دست داعش رنج کشیدند و می تواند آنان را در گورهای دست جمعی گروه پیدا کرد.

وی به دیارنا گفت: «گورهای دست جمعی را می توان در اردوگاه اسپیچر، طوز خرماتو و بشیر در استانهای صلاح الدین و کرکوک پیدا کرد و همگی قربانیان شیعه هستند.»

اما گروه مسلمانان سنی که با آنها مخالف کردند را هم اعدام کرده است و اجساد آنان را می توان در گورهای دست جمعی در العلم، فلوجه و دیالی پیدا کرد و گورهای دست جمعی کشف شده دیگر هم متعلق به اجساد ایزدیهایی می باشد که در سنجار اعدام شده اند.

الغراوی گفت: «کل جامعه عراق در لیست کشتار داعش قرار داشت.»

وی گفت: «هنوز مشخص نیست چند قربانی در گورهای دستجمعی دفن شده اند چون دسترسی به این گورها بخاطر مسائل امنیتی دشوار است. اما برخی شاخصهای دلهره آور وجود هزاران نفر که در این گورها دفن شده اند را تایید می کنند.»

گفته های شاهدان عینی

الخفسه یکی از فاجعه بار ترین گورهای دست جمعی کشف شده تا بحال است که آمارهای غیررسمی موجود نشاندهنده 25,000 جسد در آنان می باشند.

در گزارش حقوق بشری که 22 مارس منتشر گردید، شاهدین عینی در منطقه وقایع وحشت انگیز مربوط قربانیانی که کشته شدند و به درون این حفره ها که به صورت طبیعی ایجاد شده بودند و در هشت کیلومتری غرب موصل قرار دارند را تعریف کرده اند.

شاهدین عینی گفتند آنها شاهد چندین اعدام دست جمعی در محل گودالها که گاهی به صورت هفتگی صورت می گرفت و از ژوئن 2014 تا مه یا ژوئن 2015 ادامه داشت، بوده اند.

آنها گفتند صحبتهای پیکارجویان داعش در مورد اعدامهای دیگر از جمله مامورین اسبق پلیس، اعضای اسبق نیروهای امنیتی عراق و نیروهای شحوه را شنیده اند.

در گزارش کمیسیون عالی حقوق بشر آمده است: «برخی از قربانیان زندانیان زندان بدوش که در 10 کیلومتری غرب موصل قرار دارد و داعش آن را در 10 ژوئن 2014 تسخیر کرد، بوده اند.»

پنج شاهد گفتند تا ژوئن 2014 آنها دیده اند پیکارجویان داعش چهار کامیون چادردار و افرادی که به آنان دست بند زده شده بود را به محل گودال آوردند. آنها آنان را در لبه گودال به صف درآورده و به سمت آنان شلیک کردند تا اجساد آنان در گودال بیافتد.

یکی از شاهدین گفت در سپتامبر 2014، حداقل 13 زن که صورت همگی آنان پوشیده شده بود و ردا بر تن داشتند و دستان آنان بسته شده بود را دیده است که به همان محل آورده شده و اعدام شدند.

در این گزارش آمده است، این پنج شاهد عینی که در نزدیکی الخفسه زندگی می کنند گفتند آنها آمار مربوط به اعدامها در این محل را شنیده اند که بین 3,000 تا 25,000 نفر می باشد.

آنها گفتند آنها اغلب صدای شیون و شلیک گلوله را می شنیدند و اینکه در اوایل سال 2015 بوی تعفن اجساد غیر قابل تحمل بوده است.

مدارک جنایات داعش

طبق گفته علی البیاتی سخنگوی کمیته مستقل عالی حقوق بشر، الخفسه «گور قربانیان همه اقشار جامعه عراق می باشد.»

وی به دیارنا گفت: «این بدین معنی نیست که گورهای دستجمعی دیگر مهم نمی باشند.» وی اشاره کرد گوری که در شهر بشیر کشف شده است حاوی باقیمانده جسد یک زن و فرزندانش بود.

وی گفت علی رغم اندازه کوچک این گور، «این گور وحشیگری جنایتکارانی که زن و فرزندانش را بدون هیچ دلیلی می کشند، نشان می دهد.»

البیاتی خوستار حمایت و تجربیات جامعه بین المل به مقامات عراقی که در بنیاد شهدای عراق کار می کنند شد تا بتوانند اجساد را از گورهای دستجمعی سرتاسر کشور بیرون آورده و آنان را شناسایی نمایند.

وی گفت عراق با مشکلات اقتصادی درگیر است و در تامین بودجه بیرون آوردن اجساد مشکل دارد. «بعلاوه تعداد زیاد ی از این گورهای دستجمعی که هزاران قربانی در آن دفن شده اند وجود دارد و هیچ نهاد عراقی به تنهایی نمی تواند این کار را انجام دهد.»

قطعنامه 2379 شورای امنیت سازمان ملل که در 21 سپتامبر تصویب شد از دبیرکل سازمان ملل خواسته است تا یک تیم تحقیقاتی مستقل برای حمایت از تلاشهای داخلی برای محاکمه داعش بخاطر اعمالی که در عراق مرتکب شده است را تشکیل دهد.

این تیم مدارک مربوط به اعمالی که ممکن است جنایات جنگی، جنایت بر علیه بشریت و نسل کشی داعش در عراق باشند را جمع آوری حفظ و سازماندهی خواهد کرد.

این تیم با رعایت کامل حاکمیت و قوه قضایی عراق بر جنایاتی که در قلمرو این کشور رخ داده است، عمل خواهد کرد و شامل قضات و سایر کارشناسان جنایی عراقی که در کنار کارشناسان بین المللی کار می کنند، خواهد بود.

البیاتی گفت این قطعنامه مکانیسمی برای عراق فراهم خواهد کرد تا گورهای دست جمعی را نبش قبر کند چون این مناطق مدارک قاطع در مورد جنایات داعش را فراهم می کنند.