اگرچه جبهۀ النصره (اِی اِن اف) در ماه های اخیر تلاش کرده است تا خود را به عنوان یک گروه معارض میانه رو با نامگذاری مجدد به نام جبهۀ فتح الشام مجددا معرفی کند و روابط خود را با القاعده قطع کند، این ادغام جدید این حرکات را زیر سؤال برده است.

در یک بیانیۀ مورخ 9 اکتبر که توسط هر دو طرف امضا شد جبهۀ النصره اعلام کرد که جند الاقصی که یک گروه رادیکال است و با القاعده رابطه دارد به این گروه پیوسته است .

کارشناسان به دیارنا گفتند که این حرکت نشان می دهد که به رغم ادعاها، جبهۀ النصره یک گروه افراط گرا است و خاطرنشان کردند این حرکت همچنین نشان می دهد که چگونه گروه هایی مانند جبهۀ النصره در نتیجه کاهش قدرت و نفوذشان، برای جذب گروه های کم قدرت تر با گروه های دیگر در رقابت هستند.

آنها گفتند که ادغام اعلام شده همچنین یک تلاش ناامیدانه برای سرکوب کردن درگیری های داخلی در میان گروه های معارض متحد می باشد و در این رابطه به درگیری های خشونتبار اخیر که بین جبهه النصره و احرار الشام درگرفته است، اشاره کردند.

ریشه های در هم تنیده

جند الاقصی، که وزارت کشور ایالات متحده آن را یک گروه تروریستی نامیده است، در اصل یک واحد فرعی از جبهه النصره می باشد. بعدها این گروه از گروه مادر جدا شده، اما در عمل متحد جبهه النصره بود.

محمد عبدالله، یکی از روزنامه نگاران سوریه ای، به دیارنا گفت که جند الاقصی یک «گروه مسلح افراط گرا می باشد که متشکل از جهادی های سلفی می باشد» و قبلا با القاعده شبه جزیره عربستان (اِی کیو اِی پی) بیعت کرده بود.

وی گفت که این گروه در اواسط سال 2012 ظهور کرد.

وی افزود که این گروه توسط محمد یوسف العثمان که به نام ابو عبدالعزیر القطری «که در افغانستان هم نبرد کرده است و به اسامه بن لادن رهبر سابق القاعده و ایمن الظواهری رهبر کنونی القاعده نزدیک بود» هم شناخته می شود، پایه گذاری شد.

القطری همچنین در چچن هم جنگیده است و بعدا به عراق بازگشت و گروهی تشکیل داد که پیش از تشکیل گروه تیپ های توحید و الجهاد با ابو مصعب الزرقاوی در عراق، عملیات بمب گذاری انجام می داد.

وی گفت با شروع جنگ سوریه، القطری به مرز رفت و با ابو محمد الجولانی گروه جبهه النصره را تشکیل داد. وی افزود که القطری سپس از جبهه النصره جدا شد و گروه جند الاقصی که در ابتدا به نام سرایا القدس نامیده می شد را تشکیل داد.

العبدالله افزود این گروه در مناطق روستایی حماه و ادلیب قدرت یافت.

جدایی از جبهۀ النصره

العبدالله گفت که جند الاقصی اکنون توسط ابو دیاب السرمینی رهبری می شود و ظهور «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) نقطه عطفی برای این گروه بود؛ چرا که تعداد زیادی از عناصر آن به داعش پیوستند.

وی اظهار داشت: «هنگامی که در سال 2014 بین جبهه النصره و داعش درگیری رخ داد، [جند الاقصی] موضع خود را بی طرف اعلام کرد و به طور کامل از جبهه النصره جدا شد.»

در نوامبر 2014، جسد القطری در یک گور دست جمعی در نزدیکی محل جبهه انقلابیون سوری کشف شد. جند الاقصی و جبهه النصره نبردی شدید را برای انتقام با جبهه النصره آغاز کرد و موفق شد این گروه را شکست دهد.

سرلشکر عبدالکریم احمد، افسر بازنشسته ارتش مصر و یکی از تحلیلگران نظامی که در امور القاعده تخصص دارد، گفت که ادغام اخیر جند الاقصی با جبهه النصره «اقدامی تعجب برانگیز نمی باشد؛ چون این بخش گروه، بخشی از جبهه النصره در بدو پیدایش قبل از جدا شدن از آن بود.»

وی به دیارنا گفت که جدایی جند الاقصی از جیش الفتح در اکتبر 2015، ائتلافی که شامل جبهه النصره بود عمدتا به خاطر اختلافات با احرار الشام بود. وی خاطرنشان کرد که جند الاقصی هرگز با داعش نجنگید.

او گفت: «نبردی که بین جند الاقصی و جنبش احرار الشام رخ داد، نشانه قوی از روند رویدادهایی که در آینده رخ خواهند داد خواهد بود.» وی خاطر نشان کرد که اختلافات درون گروه به خاطر فشارهای مالی و نظامی افزایش یافته است.

رنگ های واقعی

احمد گفت که ادغام جندالاقصی در جبهه النصره برخلاف تلاش های آن گروه برای به تصویر کشیدن خود به عنوان یک جناح معارض میانه رو می باشد .

وی گفت: «با توجه به سابقه جند الاقصی و پیشینه بنیان گذاران آن می توان گفت که این گروه دارای یک ایدئولوژی پیوندی است که ایدئولوژی های جبهه النصره و داعش را ترکیب کرده است.»

او اظهار داشت که این مسئله توضیح می دهد که چرا الجولانی در پی جذب این گروه در نیروهای خود می باشد؛ «به ویژه از نظر اینکه ایمان مبارزاتی اکثر عناصر این گروه بر اساس خشونت، خودکشی و فرو رفتن در نیروهای دشمن است.»

وی افزود که حرکت جبهه النصره همچنین برای جلوگیری از بیعت عناصر جند الاقصی با داعش می باشد.

محمد الخالد، از کمیته هماهنگی سراقب سوریه که وابسته به کمیته محلی هماهنگی سوریه است، گفت: «جند الاقصی یکی از افراط گرای ترین جناح های اسلامی است و اغلب با داعش در ارتباط است.»

وی به دیارنا گفت که این گروه اخیرا اعلام کرده است که اعمال کردن تفسیرهای خشن خود از شرع را در حوزه های تحت کنترل خود در ادلیب و حماه آغاز کرده است و گفته می شود که مسیحیان را هدف قرار داده است.

جذب جند الاقصی توسط جبهه النصره نشانه ای از تغییر مسیر گروه مادر است؛ چرا که با این ائتلاف این گروه دیگر نمی تواند این ادعا که یکی از گروه های معارض میانه رو می باشد یا پیوندهای خود با القاعده را انکار کند.