هه‌واڵه‌كانی عێراق
سیاسەت

شیکاروانان دێنەدەنگ دژی هەوڵەکانی ئێران بۆ بێدەنگکردنی رەخنەگرانی عێراقی

فارس عومران

لەم وێنەیەدا کە لە فەیسبوکه‌كه‌ی بڵاوكرایه‌وه‌ لە 11 ئاب 2016، شەوقی حەداد دەبینرێت کە 3 تەمموز تیرۆرکرا دوای ئەوەی ئێرانی تۆمەتبارکرد بە ساختەكاری له‌ هەڵبژاردنەکەی عێراقدا.

لەم وێنەیەدا کە لە فەیسبوکه‌كه‌ی بڵاوكرایه‌وه‌ لە 11 ئاب 2016، شەوقی حەداد دەبینرێت کە 3 تەمموز تیرۆرکرا دوای ئەوەی ئێرانی تۆمەتبارکرد بە ساختەكاری له‌ هەڵبژاردنەکەی عێراقدا.

شیکاروانانی سیاسی و ئەمنیی عێراق نیگەرانی دەردەبڕن بەرامبەر دەستێوەردانی ئێران لە وڵاتەکەیان و دەڵێن ئێران هەوڵیداوە ئەو کەسایەتییە عێراقیانە بکوژێت کە دژی سیاسەتی دەستێوەردانی ئەون.

لە راپۆرتێکی 29 تشرینی دووەمدا، رۆژنامەی تەلەگرافی بەریتانی ئاماژەیدا بە بەکارهێنانی "تیمەکانی کوشتن لە عێراق بۆ بێدەنگکردنی ئەو رەخنەگرانەی دژی هەوڵەکانی دەستێوەردانی ئێرانن لەحکومەتی نوێی عێراقدا".

بەگوێرەی تەلەگراف، تیمەکانی کوشتن گوایە بڵاوکراونەتەوە بە فەرمانی فەرماندەی هێزی تایبەتی قودسی سوپای پاسدارانی شۆڕشی ئیسلامی ئێران (پاسداران-قودس)، لیوا قاسم سوله‌یمانی.

تەلەگراف رایگەیاند كه‌ لەنێو ئامانجەکانیاندا سیاسەتمەداری عێراقی عادل شاکر تەمیمی هەبوو، کە رەخنەگرێکی توندی رژێمی ئێران و هاوپەیمانی سەرەکوەزیرانی پێشوی عیراق حەیدەر عەبادی بوو، کە دەوترێت گوایە لەلایەن یەکەیەکی هێزی قودسەوە لە ئەیلول تیرۆرکرا.

چەکدارانی میلیشیای سەر بە ئێرانی حەرەکەت نوجەبا لە نمایشکێکدا دەبینرێن لە بەغدا. [وێنەکە لە پەیجی فەیسبوکی حەرەکەت نوجەباوە وەرگیراوە]

چەکدارانی میلیشیای سەر بە ئێرانی حەرەکەت نوجەبا لە نمایشکێکدا دەبینرێن لە بەغدا. [وێنەکە لە پەیجی فەیسبوکی حەرەکەت نوجەباوە وەرگیراوە]

لە مانگی ئابدا، رازی تائی، راوێژکاری کەسایەتیی ئایینی شیعە، عەلی سیستانی، لە هەوڵێکی تیرۆرکردن رزگاریبوو دوای ئەوەی داوای کەمکردنەوەی هه‌ژمونی ئێرانی کرد لە حکومەتی نوێدا.

لە 3 تەمموز، شەوقی حەداد، هاوپەیمانی کەسایەتیی ئایینی، موقتەدا سەد، تیرۆرکرا دوای ئەوەی ئێرانی تۆمەتبارکرد بە ساختەکاری له‌ هەڵبژاردنه‌كانی عێراقدا.

'سیاسەتی له‌ناوبردن'

شیکاروانی سیاسیی عێراقی، عادل ئەشرەم بن عەممار بە دیارونای وت تیرۆركردنەکانی ئەمدواییانە "بەشێکن لە سیاسەتی له‌ناوبردنی دژەکانی رژێمی ئێران".

وتی ئێران "مێژوویەکی درێژ"ی هەیە لە ئەنجامدانی تاوانی لەوشێوەیە دژی ئەوانەی بەرەنگاری هه‌ژمون و خواسته‌كانی دەبنەوە.

وتیشی ماوەیەکە ئێران هەوڵدەدات زانیاری کۆبکاتەوە دەربارەی هەموو ئەو سیاسییانەی عێراق و کەسایەتییه‌ ئایینییه‌كان و چالاکوانان کە پشتگیریی ناکەن.

ئەمە بەتایبەتی لە دۆخی خۆپیشاندانەکانی ئەمدواییەی دژی ئێراندا دەرکەوت لە عێراق و دژایەتیکردنی بەرفراوانی رۆڵی روخێنەری ئێران کە لە عێراق دەیگێڕێت لەڕێیئەو میلیشیایانەوە کە سەر بە پاسدارانن.

وتی لەڕووی سیاسییەوە، ئێران جەختیکردۆتەوە لەسەر هەوڵی راکێشانی عێراق بۆ تەوەری خۆی چونکە رووبەڕووی گەمارۆی ئابوری و فشاری نێودەوڵەتی بۆتەوە.

وتی: "حەزێکی بەهێز هەیە بۆ بەتەواوی واڵاکردنی بازاڕی ئێرانی [بۆ عێراق] و خۆلادان لە سزاکانو کەمکردنەوەی کاریگەرییان بۆسه‌ر ئابوری ئێران."

بڵاوبوونەوەی ئێرانیەکان لە عێراق

وتەبێژی خێڵەکانی نەینەوا، شێخ موزاحیم حوه‌ییت بە دیارونای وت هێزەکانی سوپای قودس و هێزەکانی میلیشیای بەسیج و دەزگا هەواڵگرییەکان بەنهێنی بەنێو بەغدا و پارێزگاکانی باشوری عێراقدا بڵاوکراونەتەوە.

وتی: "ئەم تیمانە فەرمانیان لە سەرکردە ئێرانیەکانەوە پێدەگەیشت، بەرچاوترینیان فەرماندەی سوپای قودس قاسم سوله‌یمانی بوو، بۆ ئەنجامدانی تیرۆرکردنی کەسانی دیاریکراو."

وتیشی ئەمانە "ئەو کەسایەتییە سیاسی و ئایینی و چالاکوانە نیشتیمانپەروەرانەیان کردۆتە ئامانج کە دژی سیاسەتی ئێرانن و بەئاشکرا رەخنە لە دەستێوەردانی دەگرن لە کاروباری عێراقدا".

بەگوێرەی حوه‌ییت، ئەمە "هەوڵێکە بۆ بێدەنگکردنی دەنگە ئازادەکانی عێراق کە رێچکەیەکی نیشتیمانپەروەرانەیان گرتووە کە فراوانخوازیی ئێران رەتدەکاتەوە".

حوه‌ییت وتی ئێران ئێستا بەڵایەکی گەورەی تووشبووە، چونکە ئابوریەکەی لاوازدەبێت بەهۆی سزاکانی ئەمریکا و گۆشەگیربوونی زیاتری نێودەوڵەتیەوە.

وتی تیرۆركردنەکانی ئەمدواییە "بەشێکن لە سیاسەتی سەپاندنی هەژمون" و فشار خستنە سەر سەروەریی عێراق "بە هێزی تۆقاندن".

وتیشی: "ئەمە وەرچەرخانێکی ترسناکە و پێشتر هۆشداریمان داوە لەوەی تاران رەنگە پەنابەرێتە بەر ئامرازی توندوتیژانه‌ بۆ هێشتنەوەی هه‌ژمونی خۆی لە ناوچەکە و وەك کاردانەوە بۆ ئەو فشارەی ئەزمونی دەکات."

'پەیامێکی هەڕەشەئامێز'

پسپۆڕی ستراتیژی، عەلا نەشوع، بە دیارونای وت ئێران بەنیازە کێشە و قەیرانەکانی لەگەڵ کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هەناردەی وڵاتانی دراوسێی بکات.

وتی: "ئامانجی ئێران زیادکردنی هەژمونی خۆیەتی بەسەر ئەم وڵاتانەدا و زۆرلێکردنیانە بۆ ملکەچکردن بۆ ئیرادەی ئەو لەڕێی سڕینەوەی نەیارانیەوە."

وتیشی تیرۆرکردنەکان لەڕێگەی "هەواڵگریی ئێران و پاسدارانەوە ئەنجامدەدرێن، بەهاوکاریی میلیشیا عێراقیەکانی سەر بە تاران" و هەوڵی بنەبڕکردنی ئەو کەسایەتیە عێراقیانە دەدەن "کە دژی خواست و ئاره‌زووه‌كانی ئێران دەوەستنەوە".

ئێران هەوڵیشدەدات "پەیامێکی هەڕەشەئامێز بنێرێت بۆ جیهان"، بە هەوڵدان بۆ دەرخستنی ئەوەی کە دەتوانێت "عێراق و ناوچەکە بخاتە نێو پشێوی و ململانێی ناوخۆییەوە" وەك کاردانەوەیەك بەرامبەر گوشار و سزای زیادکراو لەسەری.

ئەم بابەتەت بەدڵە؟

1 كۆمێنت
رێوشوێنەکانی کۆمێنت نوسین * واتە ئەم خانەیە پێویستە 1500 / 1500

هه‌ندێك ئێرانی هه‌ن. به‌ڵام زۆربه‌ی ئێرانیه‌كان حه‌ز به‌م وتاره‌ ناكه‌ن.

وه‌ڵام بده‌ره‌وه‌