دوای دوو هێرشەکەی ئەم دواییەی ناسرییە، کە پایتەختی پارێزگای زیقارە، هاوڵاتیان و دەسەڵاتی ئەمنی فیدراڵ رێکارە ئەمنیەکانیان زیادکردووە بۆ پاراستنی هاونیشتمانیان لە ئەگەری توندوتیژیی زیاتر.

14 ئەیلول، چەکداران و خۆکوژانی "دەوڵەتی ئیسلامی" (داعش) دووهێرشیان ئەنجامدایەکەمیان بۆسەر خواردنگەیەك لەسەر ڕێگای خێرای نێودەوڵەتی لە رۆژئاوای ناسرییە.

دوای ئەوەی لە ئۆتۆمبیلەکانیان هاتنە دەرەوە تەقەیان لە ژن و منداڵ و پیرەکان کردبوو لەناو خواردنگەکەدا.

دواتر چونە بازگەیەکی نزیکەوە و لەوێش ئۆتۆمبیلێکی بۆمبرێژکراویان تەقاندەوە کە لە تەنیشتی ئوتومبیلی مەدەنیەکان راوەستێنرابوو.

هێرشەکان 84 کوژراو و 93 برینداریان لێکەوتنەوە، زۆربەیان مەدەنی و ژمارەیەکی زۆریشیان منداڵ بوون.

زیادکردنی ئەمنیەتی ناوچە دووردەستەکان

بەرپرسانی ئەمنی دەڵێن داعش وا دەردەکەوێت کە ئەم ناوچەیەی بە ئامانج گرتبێت لەبەرئەوەی لەسەر رێگا نێودەوڵەتییەکەیە و هێزەکانی ئاسایش لەوێ زۆر ئامادە نین و بازگەی کەمتری لێیە و رێگاکانی دەگاتە ناوچە بیابانیەکان، کە دەکرێت وەك ناوەندی ئۆپەراسیۆنی گروپەکە بەکاربهێنرێن.

سەرۆکی کۆمیتەی ئەمنیی پارێزگای زیقار، جەبار موسەوی، وتی داعش شکستی هێناوە لەوەی خۆی بخزێنێتە ناو شارەکانەوە بەهۆی رێکارە ئەمنیە توندەکانەوە، هەربۆیە دەستیکردوە بەوەی ئەو ناوچانە بە ئامانج بگرێت کە لەسەر رێگا خێراکانن یان لە بیبانەکاندا.

موسه‌وی بە دیارونای وت: "گروپە تیرۆریستیەکەی داعش کە هێرشەکەی لە ئەستۆ گرتووە خەڵكی مەدەنی بە ئامانج گرتبوو لەسەر رێگایەکی دەرەکی کە بەسرە و زیقار و موسەنا و پارێزگاکانی دیکەی بەشی رۆژئاوای وڵاتەکە بەیەکەوه‌ دەبەستێتەوە."

وتی: "ئەوەش رێگایەکە زیاتر بە ناوچە بیابانیەکاندا تێده‌په‌ڕێت."

موسەوی وتی دوای هێرشەکان، وەزارەتی ناوخۆ "نەخشەڕێگایەکی" خستۆتەڕوو، ئەمەش لەڕێگای دەسەڵاتە ئەمنیەکانه‌وه‌ لە بەغدا و ناسرییە و فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی رافیدەین، کە سەرپەرشتی ئاسایشی پارێزگاکانی باشوور دەکەن.

روونیشیکردەوە كه‌ ئەمە جیاوازە لە پلانە ئەمنیەکانی پێشتر به‌وه‌ی كه‌ بۆشاییە ئەمنییەکان و جموجۆڵی توندڕەوەکان لە ناوچە دوورەدەستەکاندا له‌به‌رچاوده‌گرێت.

وتی تا ئێستا "لە سەدا 70ی پلانە نوێکە، کە نهێنییە، تەواوبووە و دەبێت جێبەجێبکرێت دوای ئەوەی بەتەواوەتی بڕیاری فەرمیی لەسەر دەردەچێت."

ئامێر و ستافی ئەمنی

موسەوی وتی: "کاتێك پلانەکە جێبەجێدەکرێت، پێشبینیدەکرێت رەوشی ئەمنی لەناو شارەکان و دەرەوەیان ئارام ببێتەوە."

بەبێ ئەوەی بچێتە وره‌ده‌كارییه‌كانیه‌وه‌، وتی پلانەکە "ئامانجی پاراستنی خواردنگەکانە لەسەر رێگای دەرەکی و چاودێریکردنی جوڵانەوەیە لەسەر رێگا نێودەوڵەتیەکان، ئەمە جگە لەوەی رێکارە ئەمنیەکان توندتردەکرێنەوە لەسەر بازگەکانی سەر رێگا دەرەکیەکان بۆ رێكخستنی جوڵەی قافڵە سەربازیەکان و پشكنینی ناسنامەکانیان".

موسەوی داوای لە حکومەتی فیدراڵی کرد تەنیا ته‌ركیز نەخاتەسەر ئەمنیەتی بەغدا و پارێزگاکانی دیکە لەبیر بکات.

وتی 5,000 ستافی ئەمنیی زیاتر پێویستن بۆ پشتگیركیكردن له‌ پۆلیسی زیقار و باسی لەوەشکرد كه‌ بنكه‌ی پۆلیسەکەی ئەوان به‌رپرسیشه‌ له‌ زیندانی چاکسازی ناسرییه‌ ، کە یەکێکە لە گەورەترین بەندیخانەکانی وڵات.

وتیشی "تیرۆریستە عێراقیە زۆر بەهێزەکان" سزاکانیان لەوێ بەسەر دەبەن.

موسەوی داوای ئامێری سۆنەری کرد بۆ دۆزینەوەی تەقەمەنیەکان -- کە دەکرێت لە دەروازەکانی شار و لەسەر رێگا دەرەکیەکان دابنرێت وەك هەوڵێك بۆ دۆزینەوەی ئۆتۆمبیلە بۆمبڕێژکراوەکان -- هەروەها سەگی پۆلیسی کە راهێنراون بە بۆنکردن تەقەمەنیەکان بدۆزنەوە.

وتیشی شه‌ڕی ئێستا هی زانیاری و هەواڵگرییە و داوای لە حکومەتی فیدراڵ کرد پاڵپشتیی دەزگاکانی هەواڵگری بکات لە پارێزگاکە لەرێگای راهێنانی زیاتر و ئامێرەکانەوە.

ئەندام پەرلەمانی عێراق حاکم زاملی، کە سەرۆکی کۆمیتەی ئاسایشه‌ لە پەرلەمان، بە دیارونای وت: "هەبوونی هەواڵگریی لاواز و نەبوونی زانیاری هۆکارەکانی پشتی ئەو پێشێلکاریە ئەمنیە بوون کە لە ناسرییە روویدا."

وتیشی پارێزگاکانی خواروی عێراق، بە زیقارەوە، پێویستییەکی زۆریان بە زیادکردنی هەوڵە ئەمنییەکان و خولی راهێنان هەیە جگە لە ئامێرەکان، کە دەکرێت بەربگرن بە هێرشەکان لە داهاتوودا.